Гарады Арменіі

Гарады Арменіі.

Па стане на 2011 год у Арменіі налічвалася 48 гарадоў, з якіх 45 — гэта малыя (да 50 тыс. чалавек) і сярэднія (ад 50-100 тыс. чалавек) гарады, у якіх жыве 35,6 % гарадскога насельніцтва, 3 — буйныя з насельніцтвам больш 100 тыс. чалавек — 64,4 % гарадскога насельніцтва.

Да трох найбуйнейшых гарадоў рэспублікі ставяцца: Ерэван, Гюмры, Ванадзор; у іх жыве 1 633 тыс. чалавек ці 64,3 % гарадскога насельніцтва рэспублікі.

Гарады

• Ерэван (Երևան) — 1 073 700 чалавек (2016), сталіца, найбольшы горад Арменіі.

Арагацотн

• Аштарак (Աշտարակ) — адміністрацыйны цэнтр марза. Першае згадванне ставіцца да IX стагоддзя, горад з 1963 года. Насельніцтва 18 000 чалавек (2016). Цэнтр вінаробнай прамысловасці.
• Апаран (Ապարան) Першае згадванне ставіцца да II стагоддзя. Насельніцтва 6300 чалавек (2016]).
• Талін (Թալին) Першае згадванне ставіцца да I-II стагоддзя. Насельніцтва 4800 чалавек (2016).

Арарат

• Арташат (Արտաշատ) — адміністрацыйны цэнтр марза. Чацвёртая сталіца Вялікай Арменіі. Заснаваны ў 176 годзе да н. э., горад с 1962. Насельніцтва 20 700 чалавек (2016). Цэнтр буйнага сельскагаспадарчага раёна.
• Арарат (Արարատ) Заснаваны ў 1939 годзе. Насельніцтва 20 300 чалавек (2016). Цэнтр цяжкай прамысловасці: цэментавы завод, золатаперапрацоўка.
• Ведзі (Վեդի) Горад з 1995 года. Насельніцтва 11 600 чалавек (2016).
• Масіс (Մասիս) Насельніцтва 20 500 чалавек (2016). Буйная вузлавая чыгуначная грузавая станцыя, што абслугоўвае горад Ерэван.

Армавір

• Вагаршапат (Վաղարշապատ) (у 1945—1992 Эчміядзін (Էջմիածին)) — вядомы з II стагоддзя да н.э. Насельніцтва 46 700 чалавек (2016). Адзін з найболей значных культурных і рэлігійных цэнтраў краіны, гістарычны цэнтр армянскай апостальскай царквы.
• Армавір (Արմավիր) (у 1932—1992 Акцемберан (Հոկտեմբերյան)) — адміністрацыйны цэнтр марза, горад з 1947 года. Насельніцтва 28 900 чалавек (2016).
• Мецамор (Մեծամոր) Насельніцтва 9000 чалавек (2016). Непадалёк ад горада знаходзіцца Армянская АЭС.

Ваёц Дзор

• Ехегнадзор (Եղեգնաձոր) (у 1935—1957 Мікаян (Միկոյան)) — адміністрацыйны цэнтр марза, вядомы з V стагоддзя. Насельніцтва 7600 чалавек (2016).
• Вайк (Վայք) (да 1956 Сайлан (Սոյլան), у 1956—1994 Азізбекаў) Насельніцтва 5700 чалавек (2016).
• Джэрмук (Ջերմուկ) — горад з 1961 года. Насельніцтва 4400 чалавек (2016). Бальнеалагічны і кліматычны высакагорны курорт, цэнтр вытворчасці аднайменнай мінеральнай вады.

Гегаркунік

• Гавар (Գավառ) (у старажытнасці — Гаварні (Գավառնի) і Гегаркуні (Գեղարքունի), у 1936—1959 Нор-Баязэт (Նոր Բայազետ), у 1959—1996 Камо (Կամո)) — адміністрацыйны цэнтр марза, горад з 1850 года. Насельніцтва 19 500 чалавек (2016).
• Вардэніс (Վարդենիս) (у раннесярэднявечных крыніцах — Васакашэн (Վասակաշէն), да 1969 Басаргечар (Բասարգեչար)) Насельніцтва 12 600 чалавек (2016).
• Мартуні (Մարտունի) Насельніцтва 12 200 чалавек (2016).
• Севан (Սևան) — заснаваны ў 1842, горад з 1961. Насельніцтва 19 200 чалавек (2016).
• Чамбарак (Ճամբարակ) (у 1920—1972 Кармір Гюх (Կարմիր գյուղ), у 1972—1991 Красносельск) — заснаваны ў 1830-х. Насельніцтва 5700 чалавек (2016).

Катайк

• Раздан (Հրազդան) (да 1959 Ахта (Ախտա)) — адміністрацыйны цэнтр марза. Насельніцтва 41 200 чалавек (2016). Каля горада знаходзіцца самая буйная ў рэгіёне цеплавая электрастанцыя.
• Абавян (Աբովյան) (да 1961 Элар (Էլար)) — горад з 1963. Насельніцтва 44 400 чалавек (2016). Горад-спадарожнік Ерэвана.
• Бюрэгаван (Բյուրեղավան) — заснаваны ў 1945. Насельніцтва 9300 чалавек (2016).
• Егвард (Եղվարդ) — вядомы з 574 года. Насельніцтва 11 900 чалавек (2016). Гістарычны цэнтр.
• Нор-Ачын (Նոր Հաճն) — заснаваны ў 1953. Насельніцтва 9400 чалавек (2016).
• Цахкадзор (Ծաղկաձոր) — горад з 1984. Насельніцтва 1200 чалавек (2016). Папулярны гарналыжны курорт.
• Чарэнцаван (Չարենցավան) (у 1947—1967 Лусаван (Լուսավան)) — заснаваны ў 1947. Насельніцтва 20 500 чалавек (2016). Транспартны вузел. Прамысловы цэнтр.

Лары

• Ванадзор (Վանաձոր) (у 1935—1993 Кіравакан (Կիրովական)) — адміністрацыйны цэнтр марза, горад з 1828. Насельніцтва 82 200 чалавек (2016). Транспартны вузел. Буйны прамысловы і навуковы цэнтр.
• Алавердзі (Ալավերդի) — вядомы з III—II стагоддзя да н. э, горад з 1938. Насельніцтва 13 000 чалавек (2016). Металургічны і горназдабыўны комплекс.
• Ахтала (Ախթալա) — заснаваны ў 1939. Насельніцтва 2000 чалавек (2016).
• Спітак (Սպիտակ) — горад з 1960. Насельніцтва 13 000 чалавек (2016). Быў цалкам разбураны ў час землетрасенння ў 1988 годзе.
• Сцепанаван (Ստեփանավան) — горад з 1923. Насельніцтва 12 800 чалавек (2016). Горнакліматычны курорт.
• Ташыр (Տաշիր) (у 1937—1991 Калініна) — заснаваны ў 1834, горад з 1983. Насельніцтва 7500 чалавек (2016).
• Туманян (Թումանյան) (да 1951 Дзагідзор (Ձագիձոր)) — заснаваны ў 1949, горад з 1996. Насельніцтва 1600 чалавек (2016).
• Шамлуг (Շամլուղ) — горад з 1996. Насельніцтва 700 чалавек (2016).

Сюнік

• Капан (Կապան) (да 1990 Кафан (Կափան)) — адміністрацыйны цэнтр марза, горад з 1938. Насельніцтва 42 600 чалавек (2016). Цэнтр горназдабыўной прамысловасці.
• Агарак (Ագարակ) — заснаваны ў 1949. Насельніцтва 4300 чалавек (2016). Цэнтр колеравай металургіі (Агаракское медзяна-малібдэнавае радовішча).
• Гарыс (Գորիս) Насельніцтва 20 300 чалавек (2016). Буйны прамысловы цэнтр.
• Дастакерт (Դաստակերտ) — горад з 1995. Насельніцтва 300 чалавек (2016).
• Каджаран (Քաջարան) — заснаваны ў 1958. Насельніцтва 7100 чалавек (2016). Цэнтр горнаруднай прамысловасці і колеравай металургіі (Каджаранскае медзяна-малібдэнавае радовішча)
• Мегры (Մեղրի) — горад з 1984. Насельніцтва 4500 чалавек (2016).
• Сісіян (Սիսիան) — горад з 1974. Насельніцтва 14 900 чалавек (2016).

Тавуш

• Іджэван (Իջևան) — адміністрацыйны цэнтр марза, горад з 1961. Насельніцтва 20 700 чалавек (2016).
• Берд (Բերդ) Насельніцтва 7700 чалавек (2016). Цэнтр сельскагаспадарчага раёна.
• Дыліжан (Դիլիջան) — горад з 1951. Насельніцтва 17 600 чалавек (2016). Горнакліматычны і бальнеалагічны курорт.
• Наемберан (Նոյեմբերյան) Насельніцтва 4900 чалавек (2016). Цэнтр сельскагаспадарчага раёна.
• Айрум (Այրում) Насельніцтва 2000 чалавек (2016). Горад з 2006 года. Самая паўночная чыгуначная станцыя Арменіі.

Шырак

• Гюмры (Գյումրի) (у 1924—1990 Ленінакан (Լենինական), у 1990—1992 Кумайры (Կումայրի)) — адміністрацыйны цэнтр марза, горад з 1837. Насельніцтва 117 700 чалавек (2016). Другі па велічыні горад Арменіі, гістарычны і прамысловы цэнтр, транспартны вузел, месца дыслакацыі расійскай ваеннай базы.
• Арцік (Արթիկ) Насельніцтва 18 800 чалавек (2016). Найбуйнейшае на постсавецкай прасторы туфавае радовішча.
• Маралік (Մարալիկ) Насельніцтва 5500 чалавек (2016).

Дадзеныя пра насельніцтва гарадоў прыведзены па

Гл. таксама

• Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Арменіі
• Пасёлкі гарадскога тыпу Арменіі