Марыс Янсанс

Марыс Янсанс
Марыс Янсанс
	Mariss Jansons
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	14 студзеня 1943[…]
Месца нараджэння	Рыга, Рэйхскамісарыят Остланд;
Дата смерці	1 снежня 2019[…] (76 гадоў)
Месца смерці	Санкт-Пецярбург, Расія;
Месца пахавання	Літаратарскія масткі[d];
Краіна	СССР Расія Латвія
Бацька	Арвідс Янсанс
Альма-матар	Санкт-Пецярбургская дзяржаўная кансерваторыя імя М. А. Рымскага-Корсакава; Венскі ўніверсітэт музыкі і выканальніцкага мастацтва;
Месца працы	Каралеўскі аркестр Кансертгебау; Bavarian Radio Symphony Orchestra[d]; Pittsburgh Symphony Orchestra[d]; Oslo Philharmonic[d];
Музычная дзейнасць
Педагог	Hans Swarowsky[d]
Прафесіі	дырыжор, музычны педагог
Інструменты	фартэпіяна і арган[d]
Жанры	класічная музыка
Выхаванцы	Andris Nelsons[d]
Грамадская дзейнасць
Член у	Венскі філарманічны аркестр[d]; Берлінскі філарманічны аркестр;
	Народны артыст Расійскай Федэрацыі
Камандор ордэна Заслуг	Гранд-афіцэр ордэна Трох Зорак
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ма́рыс Я́нсанс (Mariss Jansons) (14 студзеня 1943 — 30 лістапада 2019, Санкт-Пецярбург) — латвійскі савецкі і расійскі^[11] дырыжор, педагог, народны артыст РСФСР (1986). Сын дырыжора Арвідса Янсанса.

Біяграфія

Яго матуля, спявачка Іраіда Янсонэ, яўрэйка з паходжання, нарадзіла яго ў Рызе. Усе сваякі Марыса па матчынай лініі загінулі падчас Халакоста.

У 1956 годзе Марыс паступіў у Ленінградскую кансерваторыю, дзе навучаўся ігры на фартэпіяна і дырыжыравання. У 1969 годзе працягваў навучанне ў Вене ў Ганса Свароўскага і ў Зальцбургу ў Герберта фон Караяна. У 1973 Марыс Янсанс быў прызначаны другім дырыжoрам Ленінградскага філарманічнага аркестра (сёння Санкт-Пецярбургскі філарманічны аркестр). З 1979 да 2000 года быў галоўным дырыжoрам Філарманічнага аркестра ў Осла, Нарвегія.

У красавіку 1996 года ў Осла Марыс ледзь не памёр ад інфаркту міякарда падчас прадстаўлення оперы Багема Джакама Пучыні. Акрамя нарвежскага аркестра ў розны час кіраваў таксама Лонданскім сімфанічным аркестрам, Пітсбургскім сімфанічным аркестрам і Сімфанічным аркестрам Баварскага радыё.

З 1 верасня 2004 года Марыс Янсанс з’яўляецца шостым па ліку галоўным дырыжoрам Каралеўскага аркестра Кансертгебау ў Амстэрдаме, яго папярэднікам быў Рыкарда Шаі.

У 2006 годзе дырыжыраваў навагоднім канцэртам у Вене. У канцэртным сезоне 2005—2006 гадоў дырыжыраваў цыклам канцэртаў, прысвечаных стагоддзю Шастаковіча.

Зноскі

↑ Sumrall H. Mariss Jansons // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Mariss Jansons // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ Zum Tod von Mariss Jansons Ein Dirigent von Weltruhm — Deutschlandfunk Kultur, 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q30303189"></a>
↑ Conductor emeritus Mariss Jansons 1943-2019 — Каралеўскі аркестр Кансертгебау, 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q827768"></a>
↑ Le chef d’orchestre letton Mariss Jansons est mort // Le Monde / J. Fenoglio — Paris: Société éditrice du Monde, 2019. — ISSN 0395-2037; 1284-1250; 2262-4694
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17154220"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67146272"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q90"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12461"></a>
↑ Mariss Jansons — France Musique. Праверана 11 студзеня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19909"></a>
↑ https://www.francemusique.fr/personne/mariss-jansons
↑ Mensenlinq // Mensenlinq
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q80850144"></a>
↑ ^а ^б https://www.wienerphilharmoniker.at/orchestra/philharmonic-journal/blogitemid/1307
↑ ^а ^б https://www.berliner-philharmoniker.de/en/titelgeschichten/20172018/jansons-75/
↑ Арфей. Сайт Расійскага дзяржаўнага тэлерадыёцэнтра Архівавана 1 лютага 2014.

Спасылкі

[_4a0656bcef412499-1] Sumrall H. Mariss Jansons // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_91037642953d7c41-2] Mariss Jansons // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_f4f49654ef7bbce1-3] Zum Tod von Mariss Jansons Ein Dirigent von Weltruhm — Deutschlandfunk Kultur, 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q30303189"></a>

[_746c0c2268bf124f-4] Conductor emeritus Mariss Jansons 1943-2019 — Каралеўскі аркестр Кансертгебау, 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q827768"></a>

[_433b498808162f80-5] Le chef d’orchestre letton Mariss Jansons est mort // Le Monde / J. Fenoglio — Paris: Société éditrice du Monde, 2019. — ISSN 0395-2037; 1284-1250; 2262-4694
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17154220"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67146272"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q90"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12461"></a>

[_0f67d0d522ef11e6-6] Mariss Jansons — France Musique. Праверана 11 студзеня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19909"></a>

[_4db54f4599bf5290-7] ttps://www.francemusique.fr/personne/mariss-jansons

[_6712ad2b6ec779d5-8] Mensenlinq // Mensenlinq
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q80850144"></a>

[_434cde4e5e92ede8-9] а ^б https://www.wienerphilharmoniker.at/orchestra/philharmonic-journal/blogitemid/1307

[_2d767747609ccddc-10] а ^б https://www.berliner-philharmoniker.de/en/titelgeschichten/20172018/jansons-75/

[11] Арфей. Сайт Расійскага дзяржаўнага тэлерадыёцэнтра Архівавана 1 лютага 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]