Наталля Радзіна

Наталля Радзіна
Род дзейнасці:	журналіст
Дата нараджэння:	3 мая 1979(1979-05-03) (40 гадоў)
Месца нараджэння:	Кобрын, Кобрынскі раён, Брэсцкая вобласць, БССР, СССР
Месца працы:	Народная воля[d] Наша Свабода Хартыя'97
Альма-матар:	Інстытут журналістыкі БДУ (2001)
Узнагароды і прэміі:	CPJ International Press Freedom Awards[d] (2011)

Наталля Радзіна (нар. 3 мая 1979, Кобрын) — журналістка і галоўны рэдактар апазіцыйнага сайта charter97.org.

Біяграфія

Наталля Радзіна нарадзілася 3 мая 1979 года ў Кобрыне Брэсцкай вобласці. Бацька — ваенны ваенна-паветраных сіл, маці працавала ў дзіцячым садку.

З 1979 па 1985 год пражывала ў Польшчы, дзе служыў бацька.

У 1996 годзе скончыла сярэднюю школу ў Кобрыне, у 2001 — факультэт журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. З 1997 года працавала ў такіх незалежных выданнях, як газета «Имя», «Народная воля», «Навіны», «Наша Свабода».

З 2001 года — галоўны рэдактар сайта «Хартыя-97».

Неаднаразова падвяргалася арыштам і збіццю ў час асвятлення акцый апазіцыі. Палітвязень, вязень сумлення.

Пераслед за журналісцкую дзейнасць

У 2010 годзе супраць Н.Радзінай узбуджана некалькі крымінальных спраў за публікацыі на сайце «Хартыя-97».

16 сакавіка 2010 г. ў рамках расследавання крымінальнай справы аб паклёпе, узбуджанай па заяве былога начальніка УКДБ Гомельскай вобласці Івана Каржа, супрацоўнікі міліцыі і людзі ў грамадзянскім уварваліся ў кватэру, якую рэдактар афіцыйна арэндавала ў Мінску, і дзе размяшчаўся офіс сайта www.charter97.org. У выніку вобшуку супрацоўнікі праваахоўных органаў канфіскавалі 8 камп'ютараў, адзін з супрацоўнікаў спецслужбаў у грамадзянскім ударыў Н.Радзіну ў твар.

Падчас сілавога разгона Плошчы-2010 Н.Радзіна была збіта, ёй разбілі галаву.

У гэту ж ноч 20 снежня была затрымана ў рэдакцыі сайта charter97.org і змешчаная пад варту ў СІЗА КДБ. Напрыканцы снежня 2010 г. ёй прад’яўленае абвінавачанне па крымінальнай справе, узбуджанай следчым упраўленнем папярэдняга расследавання ГУУС Мінгарвыканкама па чч. 1 і 2 арт. 293 КК (масавыя беспарадкі).

Міжнародная Амністыя назвала Н.Радзіну вязнем сумлення і запатрабавала яе вызвалення.

Правяла 1,5 месяца ў турме КДБ. 28 студзеня 2011 г. журналістку вызвалілі да суда з умовай абмежавання перамяшчэнняў, і яна мусіла знаходзіцца па месцы сваёй рэгістрацыі ў г. Кобрын.

Скарыстаўшыся выклікам з Кобрына ў Мінск да следчага КДБ, Н.Радзіна пакінула Беларусь. 1 красавіка яна была ў Маскве, але без дакументаў, якія засталіся ў КДБ.

Атрымаць дакументы Н. Радзіна змагла з дапамогай Упраўлення Вярхоўнага камісарыята ААН па справах бежанцаў у Расіі. Пасля прызнання Радзінай бежанцам па лініі ААН, першай дзяржавай, якая аказала ёй міжнародную падтрымку, сталі Нідэрланды. 28 ліпеня, пасля афармлення праязных дакументаў, яна вылецела з Масквы ў Амстэрдам, а праз тры дні паехала ў Літву. У гэтай краіне пасля прэзідэнцкіх выбараў быў зарэгістраваны сайт charter97.org. 4 жніўня Радзіна папрасіла палітычнага прытулку ў Літве.

У верасні 2012 года Н.Радзіна адкрыла офіс рэдакцыі сайту «Хартыя-97» у Варшаве. На сённяшні дзень журналістка жыве і працуе ў гэтым горадзе.

Узнагароды

• У 2010 годзе Н.Радзіна намінаваная вядучай брытанскай праваабарончай арганізацыяй «Індэкс цэнзуры» на прэмію «Свабода слова» ў намінацыі «За барацьбу супраць рэпрэсій і за дзейнасць, накіраваную на змяненне палітычнага клімату».

• У кастрычніку 2011 г. Наталля Радзіна стала лаўрэатам прэміі Міжнароднага камітэта абароны журналістаў «За свабоду прэсы».

• У 2015 г. атрымала прэмію «Свабода прэсы» міжнароднай арганізацыі «Рэпарцёры без межаў» за 2015 год.

Узнагароджана медалём 100 гадоў БНР Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.

Літаратура

• За права на выбар. Партрэты асуджаных. Плошча-2010. / Рэд. А.Лапцёнак. Праваабарончы цэнтр «Вясна» / —Вільнюс: Gudas, 2011. — 142 c. (ст.130-131)
• Адзін дзень палітвязня 2009—2011 гг. Бібліятэка Свабоды. XXІ стагоддзе.) — Радыё Свабодная Еўропа/ Радыё Свыбода, 2011. 328 с. C. 161. ISBN 978-0-929849-42-3