Перайсці да зместу

Онеатэ

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Онеатэ
Энеаліт
Онеатэ, рака ў Аяве, дзе у пачатку 20 ст. была знойдзена кераміка аднайменнай культуры
У складзе Місісіпская археалагічная культура
Геаграфічны рэгіён Паўночная Амерыка
Лакалізацыя ЗША
Датаванне 9 стагоддзе17 стагоддзе
Носьбіты сіў
Тып гаспадаркі земляробства, паляванне
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

О́неатэ (англ.: Oneota) — археалагічная культура на паўночным усходзе ЗША. Займала вобласць на паўднёвы захад ад Вялікіх азёр і вярхоўяў Місісіпі ў IXXVII стст. н. э.

Назва культуры паходзіць ад ракі Онеатэ ў Аяве, дзе ў самым пачатку XX ст. была выяўлена кераміка ў форме шарападобных гліняных пасудзін.

Існуюць 2 супрацьлеглыя думкі аб заснавальніках археалагічнай культуры. Прыхільнікі першай прытрымліваюцца ідэі, што яны мігрыравалі з Кэхокіі, паколькі ўжывалі падобныя на кэхокійскія сімвалы. Прыхільнікі другой лічаць, што Онеатэ — вынік трансфармацыі паляўнічых плямёнаў ляснога перыяду. Звычайна носьбітаў Онеатэ атаясняюць з сіўанскімі народамі, у тым ліку аява і хо-чанк.

Археалагічная культура Онеатэ была першасна вылучана дзякуючы знаходкам шарападобных керамічных пасудзін з тоўстымі сценкамі і геаметрычнымі ўзорамі ў форме выцягнутых ліній на гарлачах. Выяўлены шматлікія касцяныя прылады — скрэблы, сярпы, лёзы матык і інш. Апрацоўвалі камень і ракавіны. Носьбіты Онеатэ ў роўнай ступені абапіраліся на такія заняткі, як ручное земляробства, паляванне і збіральніцтва. Вырошчвалі кукурузу, фасолю, кабачкі і іншыя расліны. Паселішчы будавалі абапал рэк. Архітэктура ўключала авальныя вігвамы , шматсямейные доўгія хаты і могілкі на шырокіх тэрасах над рэкамі. У позніх паселішчах знаходзяць рэдкія прылады, вырабленыя еўрапейцамі.

Онеатэ часцяком называюць найпазнейшай дагістарычай культурай Паўночнай Амерыкі, паколькі яна праіснавала да сярэдзіны XVII ст. Казаць аб яе поўным знікненні нельга, яна трансфармавалася ў культуры сучасных сіўанскіх народаў. У XVIXVIII стст. яе носьбіты сутыкнуліся з наступам алганкінаў, іракезаў і чэрокі, што рухаліся з поўначы і ўсходу або пад ціскам еўрапейскіх перасяленцаў, або для пашырэння сваіх паляўнічых тэрыторый. У сваю чаргу, сіўанскія народы былі вымушаны мігрыраваць на поўдзень і на ўсход.