Слабада (Гайненскі сельсавет)

Вёска Слабада Краіна Беларусь Вобласць Мінская Раён Лагойскі Сельсавет Гайненскі Каардынаты 54°16′25″ пн. ш. 27°42′32″ у. д. Насельніцтва ▼83 чал. (2009) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1774 Паштовыя індэксы 223127 Аўтамабільны код 5 Слабада на карце Беларусі ±

Слабада́ (трансліт.: Slabada, руск.: Слобода) — вёска ў Лагойскім раёне Мінскай вобласці. Уваходзіць у склад Гайненскага сельсавета. Размешчана за 14 км на паўночны захад ад Лагойска, 53 км ад Мінска, 44 км ад чыгуначнай станцыі Смалявічы на лініі Мінск — Орша.

Гісторыя

У пачатку XIX стагоддзя ў складзе маёнтка Мураваны Двор, у Барысаўскім павеце Мінскай губерні, уласнасць памешчыкаў Няплюевых. Паводле рэвізіі 1811 года, 72 душы мужчынскага полу, належала стацкаму саветніку І. Няплюеву. З 1838 года ўласнасць памешчыка С. Смаляка і яго жонкі Кацярыны. У 1846 годзе 124 сял. душы, у Айнаравіцкай воласці Барысаўскага павета Мінскай губерні. У 1866 годзе ў вёсцы адкрыта школа. У 1870 годзе 79 душ мужчынскага полу, уласнасць памешчыцы К. Смаляк. У 1877 годзе Міністэрствам асветы адкрыта штатная школа, для яе ўзведзены ўласны будынак.

У 1886 годзе цэнтр Гайна-Слабодскай воласці, царкоўна-прыходская школа, бровар, вадзяны млын, за 1 вярсту маёнтак Мураваны Двор. Меліся вадзяны млын, карчма, народнае вучылішча.

У 1897 годзе працавалі хлебазапасны магазін, піцейны дом, цэнтр воласці. У 1905 годзе 19 гаспадарак, якія валодалі 396 дзес. зямлі, уваходзілі ў Тайна-Слабодскую сельскую грамаду. У 1909 годзе пабудавана драўляная капліца. Была прыпісана да Успенскай царквы ў в. Гайна.

На базе дарэвалюцыйнай створана пачатковая школа, якую наведвалі дзеці з 7 вёсак. З лютага да снежня 1918 года вёска акупіравана войскамі кайзераўскай Германіі, са жніўня 1919 года да ліпеня 1920 года — войскамі Польшчы.

З 1919 года ў БССР. У 1924 годзе ў школе вучыўся 61 слабодскі вучань. З 20 жніўня 1924 года цэнтр Слабадскога сельсавета Лагойскага раёна Менскай акругі (да 26 ліпеня 1930 года). З 20 лютага 1938 года ў Менскай вобласці. У вёсцы створаны калгас «Іскра».

У Другую сусветную вайну з пачатку ліпеня 1941 года да пачатку ліпеня 1944 года вёска акупіравана нямецка-фашысцкімі захопнікамі, якія спалілі 1 двор, загубілі 4 жыхароў, 2 вывезлі ў Германію. 18 вяскоўцаў загінулі на фронце, 8 — у партызанскай барацьбе.

Насельніцтва

• XIX стагоддзе:
  • 1800 год — 20 двароў, 145 жыхароў.
  • 1886 год — 21 двор, 170 жыхароў.
  • 1897 год — 44 двары, 309 жыхароў.
• XX стагоддзе:
  • 1909 год — 52 двары, 327 жыхароў.
  • 1917 год — 75 двароў, 391 жыхар.
  • 1941 год — 60 двароў, 273 жыхары.
  • 1969 год — 63 двары, 190 жыхароў.
• XXI стагоддзе:
  • 2003 год — 38 гаспадарак, 88 жыхароў.
  • 2010 год — 29 гаспадарак, 65 жыхароў.

Славутасці

• Капліца — помнік народнага драўлянага дойлідства

Вядомыя асобы

• Ніл Гілевіч (1931—2016) — народны паэт Беларусі.
• Мікола Гіль (1936—2022) — беларускі пісьменнік, журналіст, перакладчык. Брат Ніла Гілевіча.

Літаратура

• Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 8: Мінская вобласць, кн. 3 / рэдкал.: Т. У. Бялова (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2012. — 624 с.: іл. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-11-0636-9.

Спасылкі

• На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх