Уладзімір Васільевіч Уродніч
Уладзімір Васільевіч Уродніч | |
---|---|
Дата нараджэння | 22 мая 1942 (82 гады) |
Месца нараджэння | |
Род дзейнасці | мастак |
Месца працы | |
Вучоба | |
Узнагароды |
Уладзімір Васільевіч Уродніч (нар. 22 мая 1942, хутар Лучкі, каля вёскі Вялікія Арлы Столінскага раёна) — беларускі жывапісец.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]У 16 гадоў паступіў ў Мінскае мастацкае вучылішча, дзе першыя яго настаўнікі А. Галоўчанка, А. Шаўчэнка навучылі юнака майстэрству малюнка, жывапісу, кампазіцыі.
У 1963 годзе з благаслаўлення народнага мастака Беларусі Паўла Васільевіча Масленікава Уладзімір Уродніч быў прыняты ў дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут. У сценах БДТМІ фарміраваўся не толькі рамеснік, а чалавек з шырокім светапоглядам, добрым густам, грамадзянскай пазіцыяй.
Уладзімір лічыць, што асваеннем традыцый беларускага станкавага жывапісу і ўдасканаленнем свайго каларыту, тэхнікі, майстэрства малюнка ён абавязаны педагогам I. Ахрэмчыку, Н. Воранаву, А. Казлоўскаму, якія заклалі маладому мастаку арыенціры творчага развіцця.
Пасля пятага курса інстытута ў 1971 ён быў запрошаны на працу ў Міністэрства культуры Беларусі, але творчую работу ў жыцці лічыў галоўнай. Вольны час праводзіў у напружанай рабоце ў майстэрні, выхадныя дні насычваліся пленэрам.
Значнае месца ў яго творчасці займае тэматычная карціна на героіка-патрыятычную тэму: «Дарогамі Перамогі» (1972), «Сынам нашым» (1978), «Думы аб былым» (1981), «Вышыня» (1985), «На хлебаробным полі» (1987), «Лістапад» (1995), «…і агні партызанскіх кастроў» (2000). Гэтыя палотны вылучаюцца кантрастным вырашэннем кампазііцыйнай структуры. У іх прасочваецца ўважлівае стаўленне да малюнка, што дапамагае жывапісцу канструяваць дэталь твора, як пераканаўчы элемент мастацкай праўды.
У жывых апаэтызаваных пейзажах роднай вёсачкі Уладзімір Уродніч карыстаецца светлай каляровай гамай. Пражыўшы большую частку жыцця ў горадзе, мастак застаўся ў душы хутаранінам, які ўсё ўспрымае праз акенца сваёй хаты, куды перыядычна ён вяртаецца не толькі фізічна, але і ў думках.
Дзіцячыя ўспаміны шырока адлюстраваны ў яго цыкле «Людзі Століншчыны». У карцінах: «Над ракой Вятліцай», «На берагах Гарыні», «Рытмы Прыпяці», «Дарога майго юнацтва», «У Лучках ідзе дождж», «Апошнія яблыкі бабкі Тэклі», «Тумановая раніца», «На Палессі гоман» і інш. адлюстраваны тыповыя сцэны сялянскага жыцця, быт якога ён добра ведае. На першае месца мастак выстаўляе чалавечую дзейнасць. Ім, сваім землякам, прысвяціў ён шэраг партрэтаў: «Акно мацярынскае», «Старшыня калгаса. Ляшук», «П. Амяльчук», «Вясёлка надзеі. М. Дрынеўскі», «Натхненне. Н. Загорская» і інш. Глыбокае спачуванне звычайным чалавечым перажыванням дапамагае мастаку пазбегнуць надуманасці. Характэрныя рысы стылю мала мяняюцца ў яго творчым жыцці. У 1990-я гады ён напісаў палотны на чарнобыльскую тэму: «Трывожны крык» (1990), «Пах бэзу» (1996), «У садзе» (2000). У апошнія гады Уладзімір Уродніч звяртаецца да гістарычнай спадчыны. Палотны «Калі я на пошце служыў ямшчыком» (1999) прысвяціў паэту Уладзіміру Сыракомлі, «Раніца Гарыні» — 900-годдзю Давыд-Гарадка. Яго вабяць дыялогі па ўсім спектры чалавечых узаемаадносін. Трагедыя, звязаная з лёсам кінарэжысёра А. Бубашкіна (зяць мастака), значна скарэкціравала кірунак творчасці жывапісца. Гэтаму здарэнню ён прысвяціў восем работ, у аснову якіх ляглі разважанні мастака аб ролі чалавечай асобы ў перыяд распаду пастулатаў маралі.
Уладзімір Уродніч лічыць, што мастацтва ў перыяд разбурэння грамадскіх і дзяржаўных асноў павінна заставацца на баку дабрыні, спагадлівасці і павагі да Чалавека. I ў пошуках адэкватнага адлюстравання гэтага ён гатовы і надалей ісці шляхам спасціжэння, сцвярджаючы перавагу дабрыні над злом.
Праца
[правіць | правіць зыходнік]1971—2002 на розных пасадах Міністэрства культуры;
1979—1980 першы сакратар праўлення Саюза мастакоў БССР;
2003—2010 дэкан мастацкага факультэта Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў;
2003—2013 выкладчык спецдысцыплін «Жывапіс» і «Кампазіцыя» на кафедры жывапісу мастацкага факультэта Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў;
З 2010 старшыня творчага аб’яднання «Традыцыя» Беларускага саюза мастакоў.
Узнагароды
[правіць | правіць зыходнік]- 1992 званне Заслужаны дзеяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь.
- 2005 лаўрэат Спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь дзеячам культуры і мастацтва ў намінацыі «Выяўленчае мастацтва».
Персанальныя выстаўкі
[правіць | правіць зыходнік]- 1989 Выстаўка жывапісу мастакоў В. Гардзіенкі, Л. Дударанкі, Ул. Уродніча, г. Мінск; Палац мастацтваў.
- 1992 Выстаўка жывапісу мастакоў Л. Дударанкі і Ул. Уродніча, г. Мінск, Палац мастацтваў, г. Магілёў, Абласны мастацкі музей імя П. В. Масленікава.
- 1998 Персанальная выстаўка «Кліч Радзімы», г. Столін, Краязнаўчы музей.
- 2002 Персанальная выстава, прысвечаная 60-годдзю з дня нараджэння мастака. Мінск, Палац мастацтваў.
- 2012 Персанальная выстава «Я сегодня до зари встану…», прысвечаная 70-годдзю з дня нараджэння мастака. Мінск, Палац мастацтваў.
- 2017 Персанальная выстава «Рэха пямяці», прысвечаная 75-годдзю з дня нараджэння мастака. Мінск, Музей гісторыі горада Мінска.
Удзел у асноўных мастацкіх выстаўках
[правіць | правіць зыходнік]- 1973 Усесаюзная выстаўка дыпломных работ выпускнікоў мастацкіх ВУЗаў СССР, г. Ленінград, Інстытут імя Рэпіна. Рэспубліканская выстаўка «Заўсёды на стражы» г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1974 Рэспубліканская выстаўка «Беларусь Сацыялістычная», г. Мінск, Палац мастацтваў. Рэспубліканская выстаўка «Фізкультура і спорт у выяўленчым мастацтве». г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1975 Рэспубліканская выстаўка, прысвечаная 30-годдзю з дня вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў, г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1976 Рэспубліканская выстаўка «Слава працы», г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1977 Рэспубліканская выстаўка маладых мастакоў, г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1978 Рэспубліканская выстаўка «Па Ленінскаму шляху», г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1979 Усесаюзная выстаўка «У сям’і адзінай», г. Масква, Манеж. Усесаюзная выстаўка «Блакітныя дарогі радзімы», г. Масква, Манеж.
- 1980 Міжрэспубліканская выстаўка «Зямля і людзі», г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1981 Рэспубліканская выстаўка, прысвечаная 90-годдзю з дня нараджэння М. Багдановіча, г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1982 Рэспубліканская выстаўка, прысвечаная 100-годдзю з дня нараджэння Янкі Купалы «Песняры зямлі беларускай», г. Мінск, Палац мастацтваў. Усесаюзная выстаўка «СССР — наша Радзіма», г. Масква, Манеж.
- 1983 Рэспубліканская выстаўка «Міншчына ардэнаносная», г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1985 Усесаюзная выстаўка, прысвечаная 40-годдзю Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне, г. Масква, Манеж.
- 1986 Рэспубліканская выстаўка «Мы будуем камунізм», г. Мінск, Палац мастацтваў. Рэспубліканская выстаўка «Майстры культуры за мір», г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1987 Рэспубліканская выстаўка «Краіна Саветаў», г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1989 Рэспубліканская выстаўка «Мастак і экалогія», г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1991 Рэспубліканская выстаўка, прысвечаная 100-годдзю з дня нараджэння М. Багдановіча, г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1992 Рэспубліканская выстаўка, прысвечаная 500-годдзю Ф. Скарыны, г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1994 Рэспубліканская выстаўка, прысвечаная 50-годдзю з дня вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў, г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1996 Рэспубліканская выстаўка, прысвечаная 10-годдзю аварыі на Чарнобыльскай АЭС, г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 1999 Рэспубліканская выстаўка, прысвечаная 150-годдзю з дня нараджэння С. Манюшкі, г. Мінск, Нацыянальны музей гісторыі і культуры Беларусі.
- 2000 Рэспубліканская выстаўка «Беларусь — трэцяму тысячагоддзю», г. Мінск, Палац мастацтваў (рэтраспектыўны раздзел).
- 2002 Рэспубліканская выстаўка «Беларусь — трэцяму тысячагоддзю», г. Мінск, Палац мастацтваў.
- 2003 «Абаронцам Айчыны прысвячаецца» — першая мастацкая выстава студыі ваенных мастакоў. Мінск, Нацыянальны гістарычны музей Беларусі.
- 2010 «Традыцыя і сучаснасць» — першая мастацкая выстава творчага аб’яднання «Традыцыя» Беларускага саюза мастакоў. Мінск, Палац мастацтваў.
- 2010 «Памяць беларускай зямлі» — перасоўная выстава, прысвечаная 65-годдзю Вялікай Перамогі. Горады: Мінск, Орша, Віцебск, Светлагорск, Бабруйск.
- 2011 «Мінск — горад майго юнацтва» — мастацкая выстава творчага аб’яднання «Традыцыя» Беларускага саюза мастакоў. Мінск, Нацыянальны гістарычны музей Беларусі.
- 2012 «Прыпыніся імгненне» — мастацкая выстава творчага аб’яднання «Традыцыя» Беларускага саюза мастакоў. Мінск, галерэя «БелАрт».
- 2012 Мастацкая выстава, прысвечаная 130-годдзю з дня нараджэння паэтаў Максіма Багдановіча, Янкі Купалы і Якуба Коласа. Мінск, Палац мастацтваў.
Работы знаходзяцца ў калекцыях
[правіць | правіць зыходнік]- Нацыянальны мастацкі музей Беларусі;
- Музей сучаснага выяўленчага мастацтва, Мінск;
- Беларускі музей народнай архітэктуры і побыту;
- Беларускі нацыянальны музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны;
- Музей Янкі Купалы, Мінск;
- Музей Якуба Коласа, Мінск;
- Магілёўскі мастацкі музей імя Паўла Масленікава;
- Брэсцкі краязнаўчы музей;
- Віцебскі краязнаўчы музей;
- Музей Беларускага Палесся, Пінск;
- прыватных калекцыянераў у розных краінах.
Бібліяграфія
[правіць | правіць зыходнік]- Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. Мн., 1987. с. 365;
- Фатыхава, Г. Уродніч Уладзімір Васільевіч // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2001. — 591 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0214-8.
- Беларускі саюз мастакоў. Энцыклапедычны даведнік. Мн., 1998. с. 542;
- ЛІМ, 1972, 30 чэрвеня, № 26;
- Свая тэматыка // Чырвоная змена. 6 жніўня 1973, № 174;
- Ю. Піскун. Дарога да роднага дому // Мастацтва. 1994, № 4, с.24;
- А. Ю. Стеркин. Помнит мир спасённый. Альбом. М., 1984;
- Э. Пугачева. Подвигу народа жить в веках. Альбом. М., 1984;
- I. Мятліцкая. Майстры выяўленчага мастацтва Беларусі. Альбом. Мн., 1995;
- Таццяна Падаляк. Ці можа чыноўнік заставацца мастаком? // Звязда. 18 верасня 1998;
- Квіток у дзяцінства, або як стаць «Вяртанцам»? // Культура. 21 кастрычніка 1998;
- М. I. Ганчароў. Беларускія мастакі пра Вялікую Айчынную вайну. Альбом. Мн., 1985. с.235.
- Нарадзіліся 22 мая
- Нарадзіліся ў 1942 годзе
- Нарадзіліся ў Столінскім раёне
- Супрацоўнікі Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь
- Выкладчыкі Беларускай акадэміі мастацтваў
- Выпускнікі Мінскага дзяржаўнага мастацкага каледжа імя А. К. Глебава
- Выпускнікі Беларускай акадэміі мастацтваў
- Заслужаныя дзеячы мастацтваў Рэспублікі Беларусь
- Асобы
- Мастакі паводле алфавіта
- Вікіпедыя:Артыкулы пра асоб, якія не маюць старонак цёзак па прозвішчы
- Дэканы мастацкага факультэта БДАМ
- Мастакі Беларусі