Францішак Купка
Францішак Купка | |
---|---|
чэшск.: František Kupka | |
Дата нараджэння | 23 верасня 1871[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 24 чэрвеня 1957[2][5][…] (85 гадоў) ці 21 чэрвеня 1957[6] (85 гадоў) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | мастак, графічны дызайнер, выкладчык універсітэта, рысавальнік, ілюстратар, графік, настаўнік, Czechoslovak legionary |
Месца працы | |
Жанр | абстракцыянізм |
Вучоба | |
Мастацкі кірунак | арфізм[d], сімвалізм і абстракцыянізм |
Заступнікі | Jindřich Waldes[d] |
Узнагароды | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Францішак Ку́пка (чэшск.: František Kupka, французскі псеўданім Поль Рэнья́р (фр.: Paul Regnard); 23 верасня 1871, Опачна, Багемія — 24 чэрвеня 1957) — чэшскі жывапісец; адзін з заснавальнікаў абстрактнага мастацтва.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Вучыўся ў 1888—1891 гадах Пражскай акадэміі мастацтваў, у 1891—1895 у Венскай акадэміі мастацтваў. З 1895 года ў Парыжы, з 1906 года ў Пюто (Францыя).
з 1919 года прафесар Акадэміі мастацтваў у Празе. З 1931 года член аб’яднання «Абстракцыя — творчасць».
Творчасць
[правіць | правіць зыходнік]У ранні перыяд пісаў карціны ў духу імпрэсіянізму («Бібліяфіл»), сімвалізму («Недавер, або Чорны ідал», 1903), экспрэсіянізму («Архаічная», 1910). Пазней звярнуўся да абстрактных кампазіцый і т.зв. арфізму (тэрмін уведзены Т. Апалінэрам для абазначэння жывапісу, які перадае дынаміку рухаў і музычных рытмаў праз спалучэнні чыстых моцных тонаў і перасячэнне крывалінейных паверхняў).
Сярод твораў: «Клавішы раяля — возера», «Першы крок» (абодва 1909), «Жонка мастака сярод вертыкаляў» (1910—1911), «Чырвоныя і сінія дыскі» (1911), «Аморфа, двухколерная фуга» і «Дыскі Ньютана». Эцюд да двухкаляровай фугі (абодва 1911—1912), «Вертыкальныя чырвоныя і сінія планы», «Філасофская архітэктура» (абодва 1913), «Тры сінія, тры чырвоныя» (1913—1957), «Механізм» (1920), «Абстрактны жывапіс» (1931), «Аўтаномны белы» (1951—1952) і інш. Аўтар ілюстрацый да «Чалавека і зямлі» Э. Рэклю (1904—Об), «Гімна гімнаў» і «Эрыніяў» Л. дэ Ліля (1905—1909), «Лісістраты » Арыстафана (1906), «Праметэя» Эсхіла (1911), шэрагу малюнкаў, тэарэтычнай працы «Творчасць у пластычных мастацтвах» (1923).
Зноскі
- ↑ Frantz Kupka
- ↑ а б František or Frank, Franz, Francis Kupka — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ Czech National Authority Database Праверана 23 лістапада 2019.
- ↑ The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
- ↑ Frantisek Kupka // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ regional database of the Research Library in Hradec Králové Праверана 2 мая 2024.
- ↑ http://is.muni.cz/th/184132/pedf_b/Bakalarska_prace__B._Jaklova.txt
- ↑ František Kupka se vrátí do Česka. Jeho urna bude převezena z Paříže — 2012. Праверана 23 жніўня 2023.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Францішак Купка
- Нарадзіліся 23 верасня
- Нарадзіліся ў 1871 годзе
- Нарадзіліся ў раёне Рыхнаў над Кнежнау
- Памерлі 24 чэрвеня
- Памерлі ў 1957 годзе
- Памерлі 21 чэрвеня
- Памерлі ў дэпартаменце О-дэ-Сен
- Пахаваныя ў Парыжы
- Выкладчыкі Пражскай акадэміі мастацтваў
- Выпускнікі Акадэміі выяўленчых мастацтваў у Празе
- Выпускнікі Венскай акадэміі мастацтваў
- Асобы
- Мастакі паводле алфавіта
- Мастакі Чэхіі
- Мастакі Францыі
- Мастакі-абстракцыяністы
- Выпускнікі Пражскай акадэміі мастацтваў