Эн Эплбаўм

Эн Эплбаўм
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	англ.: Anne Elizabeth Applebaum
Дата нараджэння	25 ліпеня 1964(1964-07-25)[…] (60 гадоў)
Месца нараджэння	Вашынгтон, акруга Калумбія, ЗША
Грамадзянства	ЗША
Муж	Радаслаў Сікорскі
Альма-матар	Лонданская школа эканомікі і палітычных навук Ельскі ўніверсітэт (1986)[…] Каледж Святога Антонія[d] Pierson College[d] Sidwell Friends School[d]
Месца працы	The Atlantic[d] Школа перадавых міжнародных даследаванняў Пола Нітцэ[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	гісторык, журналістка, калумністка, пісьменніца, пісьменніца-дакументалістка
Грамадская дзейнасць
Член у	Таварыства Phi Beta Kappa
Прэміі	прэмія Лаянела Гелбера[d] (2018)
Узнагароды	Пулітцэраўская прэмія за немастацкую літаратуру[d] (2004) Marshall Scholarship[d] Berlin Prize[d] (2009, 2006) Cundill History Prize[d] (2013) Duff Cooper Prize[d] (2018) Duke of Westminster's Medal for Military Literature[d] (2013) Petőfi prisen[d] (2010) прэмія фонду Антановічаў[d] (2017) прэмія Карла Асецкага[d] (2024) Прэмія міру кнігагандляроў Германіі (2024)
anneapplebaum.com (англ.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Эн Элізабет Эплбаўм (англ.: Anne Elizabeth Applebaum; нар. 25 ліпеня 1964, Вашынгтон) — амерыканская гісторык, пісьменніца і журналістка.

Прыезджая прафесарка практыкі ў Лонданскай школе эканомікі, член рэдакцыйнай калегіі часопіса The American Interest. У мінулым рэдактарка часопісаў The Economist і The Spectator, член выдавецкай рады The Washington Post. За працы па гісторыі Усходняй Еўропы, грамадзянскай супольнасці і камунізму неаднаразовая лаўрэатка журналісцкіх і пісьменніцкіх прэмій.

Біяграфія

Раннія гады

Нарадзілася ў яўрэйскай рэфармісцкай сям’і ў Вашынгтоне. Бацька, Харві М. Эплбаўм — супрацоўнік юрыдычнай фірмы, маці, Элізабет (Блюм) Эплбаўм — працяглы час супрацоўніца мастацкай галерэі «Коркаран» у Вашынгтоне. Продкі бацькоў паходзяць з тэрыторыі сучаснай Беларусі, у маладосці Эплбаўм вывучала гісторыю іх эміграцыі ў ЗША.

У 1982 годзе скончыла прыватную квакерскую школу. У 1986 годзе атрымала падвоеную ступень бакалаўра з адзнакай summa cum laude ў Ельскім універсітэце па спецыяльнасцях «гісторыя» і «літаратура». Студэнткай правяла лета 1985 года ў Ленінградзе і лічыць, што гэта паездка сфарміравала яе цяперашнія погляды на свет. У 1987 годзе — ступень магістра Лонданскай школе эканомікі па спецыяльнасці «міжнародныя адносіны». У 1988 годзе пэўны час вучылася ў Оксфардскім універсітэце, але пакінула вучобу і перабралася ў Варшаву як карэспандэнтка часопіса «The Economist».

Журналісцкая кар’ера

Працавала рэдактаркай у брытанскім кансерватыўным штотыднёвым часопісе «The Spectator», адначасова як сталы аглядальнік пісала ў «The Daily Telegraph» і «Sunday Telegraph», друкавалася таксама ў «The Independent».

У 1988 годзе перабралася ў Варшаву, як карэспандэнтка «The Economist». У 1990-я гады жыла паміж Варшавай і Лонданам. Як калумністка «The Economist» апублікавала шэраг артыкулаў пра грамадскія і палітычныя змены ва Усходняй Еўропе. У 1992 годзе кароткачасова была і рэдактаркай «The Economist».

У 2001—2005 гадах жыла ў Вашынгтоне, была членам выдавецкай рады «The Washington Post»; таксама пачала весці ўласную калонку ў «The Washington Post», што доўжыўся наступныя 17 гадоў.

У лістападзе 2019 года амерыканскі часопіс The Atlantic абвясціў, што Эплбаўм далучыцца да калектыву як журналістка-карэспандэнтка ў студзені 2020 года.

Акадэмічная кар’ера

У гады жыцця ў Вашынгтоне (2001—2005) таксама была даследчыцай-памочніцай (англ.: Adjunct fellow) у Амерыканскім інстытуце прадпрымальніцтва (мазгавым цэнтры па пытаннях рынкавай эканомікі).

Па вяртанні ў Еўропу ў 2005 годзе, праз год стала даследчыцай у American Academy in Berlin.

У 2011—2016 гадах стварыла і кіравала Пераходным Форумам (англ.: Transitions Forum) у Legatum Institute (мазгавым цэнтры па пытаннях адукацыі і дэмакратыі). Сфера праектаў Эплбаўм у Legatum Institute ўключала даследаванні аспектаў дэмакратыі ў Іраку, Іране, Грузіі, Украіне, Малдове і іншых краінах. Таксама, у супрацоўніцтве з часопісам Foreign Policy стварыла «Лабараторыю дэмакратыі» (англ.: Democracy Lab), вэб-праект, які сачыў за пераходам краін ад і да дэмакратыі, пазней ён перамясціўся з сайта Foreign Policy да часопіса The Washington Post (пад назвай «Дэмакратычная пошта», англ.: Democracy Post). Акрамя гэтага, кіравала праектам «Па-за прапагандай» (англ.: Beyond Propaganda), сфакусаваным на аналізе прапаганды і дэзынфармацыі ў XXI ст.

У 2016 годзе пакінула Legatum Institute праз змену пазіцыі інстытута па пытанні Brexit (пасля прызначэння CEO еўраскептычнай Філіпы Штраўд) і перайшла працаваць у Лонданскую школу эканомікі на пасаду прафесара Інстытута глабальных адносін (англ.: Institute for Global Affairs), кіравала праектам «Арэна» (англ.: Arena), сфакусаваным на аналізе прапаганды ў XXI ст., восенню 2019 года перавяла праект у Агорскі інстытут Універсітэта Джонса Гопкінса.

Асабістае жыццё

Жыве ў Варшаве. Вызнае хрысціянства. У 2013 годзе прыняла польскае грамадзянства.

У шлюбе з 1992 года з польскім палітыкам і дзяржаўным дзеячам Радославам Сікорскім, мае двух сыноў — Александэра і Тадэвуша.

Бібліяграфія

• Applebaum, Anne (1994). Between East and West: Across the Borderlands of Europe. New York: Pantheon Books. 314 p. ISBN 0-679-42150-5.
  • «Паміж Усходам і Захадам: Праз памежжа Еўропы», атрымала французскую прэмію Адольфа Бенцінка за еўрапейскі нон-фікшн (англ.: Adolph Bentinck prize for European non-fiction).
• Applebaum, Anne (2003). Gulag: A History. New York: Doubleday. 677 p. ISBN 0-7679-0056-1.
  • «ГУЛАГ: Гісторыя», атрымала Пулітцэраўскую прэмію, а таксама брытанскую прэмію Дафа Купера (англ.: Britain's Duff-Cooper Prize), апавядае пра гісторыю савецкай сістэмы канцэнтрацыйных лагераў і апісвае штодзённае жыццё ў лагерах.
• Applebaum, Anne (2011). Gulag Voices: An Anthology. New Haven: Yale University Press. 224 p. ISBN 978-0-300-17783-1.
  • «Галасы ГУЛАГа: Анталогія»
• Applebaum, Anne (2012). Iron Curtain: The Crushing of Eastern Europe, 1944—1956. London: Allen Lane. 614 p. ISBN 978-0-713-99868-9.
  • «Жалезная заслона: Разбурэнне Усходняй Еўропы, 1944—1956»
• Applebaum, Anne (2012). From a Polish Country House Kitchen: 90 Recipes for the Ultimate Comfort Food. San Francisco: Chronicle Books. 288 p. ISBN 1-452-11055-7.
  • «З польскай дамашняй сялянскай кухні: 90 рэцэптаў максімальна камфортнай ежы».
• Applebaum, Anne (2017). Red Famine: Stalin’s War on Ukraine. London: Penguin Randomhouse. 466 p. ISBN 978-0-385-53885-5.
  • «Чырвоны Голад: Вайна Сталіна супраць Украіны», атрымала другую для Эплбаўм прэмію Дафа Купера (англ.: Britain's Duff-Cooper PrizeBritain’s Duff-Cooper Prize), апавядае пра штучны голад 1932—1933 гадоў — Галадамор, якім савецкая ўлада мела на мэце знішчыць украінскую нацыю і ператварыць яе ў homo sovieticus.
• Applebaum, Anne (2020). Twilight of Democracy: The Seductive Lure of Authoritarianism[35]. London: Allen Lane. 208 p. ISBN 978-0-241-41971-7.
  • «Прыцемкі дэмакратыі: Спакуслівая хараство аўтарытарызму», апавядае пра заняпад дэмакратыі на Захадзе, і паступовы дрэйф да аўтарытарызму.
• Applebaum, Anne (2020). Matka Polka. Warszawa: Osnova. 320 s. ISBN 9788366275102.
  • «Маці полька», аўтабіяграфічная кніга ў кантэксце «другой прыёмнай радзімы» Эплбаўм — Польшчы.

Выбраныя ўзнагароды

• Duff Cooper Prize (2003) за кнігу «Gulag: A History»
• Пулітцэраўская прэмія (2004) за кнігу «Gulag: A History»
• Афіцэрскі крыж Ордэна Заслуг перад Рэспублікай Польшча (2012).
• Медаль герцага Вестмінтарскага за ваенную літаратуру ад Каралеўскага аб’яднанага інстытута абарончых даследаванняў (2013)
• Duff Cooper Prize (2017) за кнігу «Red Famine»
• Прэмія Ліянэля Гелбера (2018) за кнігу «Red Famine»
• Ордэн княгіні Вольгі III ступені (2019) за важкі ўклад ва ўшанаванне памяці ахвяр генацыду ўкраінскага народа — Галадамору 1932—1933 гадоў ва Украіне, падзвіжніцкую дзейнасць, скіраваную на асвятленне праўды пра Галадамор
• Ордэн княгіні Вольгі II ступені (2022) за значныя асабістыя заслугі ў умацаванні міждзяржаўнага супрацоўніцтва, падтрымку дзяржаўнага суверэнітэту і тэрытарыяльнай цэльнасці Украіны, важкі ўклад у папулярызацыю Украінскай дзяржавы ў свеце

Спасылкі

• Эн Эплбаўм на Goodreads