Яўген Аляксеевіч Бокараў

Яўген Аляксеевіч Бокараў
Яўген Аляксеевіч Бокараў
	руск.: Евгений Алексеевич Бокарёв
Дата нараджэння	12 (25) лютага 1904
Месца нараджэння	Сярэдні Егарлык[d], Мядзвежанскі павет[d], Стаўрапольская губерня[d], Расійская імперыя;
Дата смерці	11 сакавіка 1971 (67 гадоў)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР;
Грамадзянства	Расійская імперыя; РСФСР[d]; СССР;
Род дзейнасці	мовазнавец, лексікограф, інтэрлінгвіст, эсперантыст, эсперантолаг, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	лінгвістыка
Месца працы	Інстытут мовазнаўства РАН[d];
Навуковая ступень	доктар філалагічных навук
Навуковае званне	прафесар
Альма-матар	Растоўскі дзяржаўны ўніверсітэт;
Вядомы як	выбітны эсперанталог, спецыяліст у вобласці каўказскіх моў
Партыя	КПСС;
Член у	Mondpaca Esperantista Movado[d]; Акадэмія эсперанта;
Узнагароды

Яўген Алексеевіч Бокараў (25 лютага 1904, з. Сярэдне-Ягор'еўскае, Стаўрапольская губерня, цяпер Растоўская вобласць — 11 сакавіка 1971, Масква) — савецкі лінгвіст, даследчык дагестанскіх моў, эсперанталог, загаднік сектарам каўказскіх моў Інстытута мовазнаўства АН СССР, складальнік найболей поўных для свайго часу руска-эсперанцкага (выдавецтва «Энцыклапедыя», 1966) і эсперанта-рускага (1974) слоўнікаў.

Старэйшы брат рана загінулага лінгвіста-дагестанаведа Анатоля Бокарава.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Вучыўся ў школе горада Цямір-Хан-Шура (цяпер Буйнакск). Сярэднюю школу скончыў у 1922 годзе ў с. Сярэдне-Ягор'еўскам, куды бацькі вярнуліся пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі. З пачатку 1921 года адначасна з навукай пачаў працаваць настаўнікам у пачатковай школе.

У 1922 годзе паступіў у Політэхнічны Інстытут^[2], а ў 1923 годзе перавёўся ў Растоўскі ўніверсітэт, які скончыў па аддзяленні рускай мовы і літаратуры педагагічнага факультэта. Па сканчэнні ўніверсітэта з 1925 года працаваў школьным настаўнікам (Паўночная Асеція, Дагестан)^[2].

З 1931 года перайшоў на працу ў Дагестанскі педагагічны інстытут. Пасля здачы кандыдацкага мінімуму і абароны кандыдацкай дысертацыі атрымаў у 1937 годзе навуковую ступень кандыдата і ў 1938 годзе навуковае званне дацэнта. У 1939 годзе паступіў у дактарантуру Інстытута Мовы і Мыслення АН СССР, аднак не паспеў скончыць яе з-за распачатай Вялікай Айчыннай вайны. Быў закліканы ў флот, служыў з чэрвеня 1941 года па чэрвень 1946 года. Падчас вайны, у 1944 годзе, уступіў у шэрагі УКП(б). Пасля дэмабілізацыі ў 1946 годзе быў залічаны старэйшым навуковым супрацоўнікам у Інстытут Мовы і Мыслення, а ў 1950 годзе, пасля яго ліквідацыі, — у Інстытут мовазнаўства АН СССР^[2].

У 1957 годзе Бокараў браў удзел у рыхтоўлі да VI Міжнароднага фестываля моладзі і студэнтаў (Масква) — кіраваў арганізацыяй сустрэч эсперантыстаў розных краін. З гэтай падрыхтоўкі пасля фестываля адрадзіўся эсперанта-рух у Савецкам Саюзе (з сярэдзіны 1930-х эсперантыстаў пераследавалі, кіраўніцтва саюза эсперантыстаў было рэпрэсавана^[3]).

Бокараў шмат зрабіў для афіцыялізацыі эсперанта ў СССР — пры Звязе савецкіх грамадстваў сяброўства і культурных сувязяў з народамі замежных краін (ССОД) у 1962 годзе была ўтворана Камісія па міжнародных сувязях савецкіх эсперантыстаў, доўгі час адзіная афіцыйная арганізацыя эсперантыстаў краіны. Бокараў быў старшынёй гэтай камісіі з моманту яе падставы да сваёй смерці.

З 1963 года быў у Акадэміі эсперанта — рэгулюючы орган мовы эсперанта.

Я. А. Бокараў браў удзел у спорах пра «натуральныя» і «штучныя» мовы, выступаў супраць такога супрацьстаўлення. Па яго думцы, усе мовы ў той ці іншай меры штучныя — узнікаюць у грамадстве і выпрабоўваюць на сабе яго актыўны ўплыў. Такім чынам, трэба казаць пра ступень штучнасці тых ці іншых моў, але не супрацьстаўляць «натуральныя» і «штучныя» як два неперасякальныя мноствы.

Выбраныя працы[правіць | правіць зыходнік]

Цезские (дидойские) языки Дагестана. М.: Изд-во Акад. наук СССР, 1959.
Сравнительно-историческая фонетика восточнокавказских языков. М.: Наука , 1981.
Эсперанто-русский словарь — Esperanta-rusa vortaro: Ок. 26000 слов. С прил. крат. граммат. очерка эсперанто / Е. А. Бокарев; [Предисл. В. Григорьева], 488 с. 17 см, 2-е изд., стер. М.: Русский язык, 1982.

Зноскі

↑ ^а ^б Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 12 мая 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^а ^б ^в Автобиография на сайте ИЛИ РАН Архівавана 1 сакавіка 2009.
↑ История репрессий против эсперантистов с архивными данными

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Е. А. Бокарёв. Некролог — Известия АН СССР. Серия литературы и языка, 1971, вып. 6, ноябрь-декабрь. Ссылка проверена 28 июля 2009 г.
Исаев М. И. Е. А. Бокарёв и интерлингвистика // Проблемы интерлингвистики. Типология и эволюция международных искусственных языков. М: Наука, 1976. Ссылка проверена 28 июля 2009 г.
Онлайн эсперанто-русский словарь Е. А. Бокарёва

[_e52f57c12b766f8b-1] а ^б Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 12 мая 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[auto-2] а ^б ^в Автобиография на сайте ИЛИ РАН Архівавана 1 сакавіка 2009.

[3] История репрессий против эсперантистов с архивными данными

[1]

[2]

[3]