Зубнік
Зубнік | |||||||||||||||||||
Зубнік двухгадовы (Crepis biennis)— тыпавы від рода Зубнік. Агульны выгляд квітнеючай расліны. Германія | |||||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||
Crepis L., nom. cons. prop.[3] | |||||||||||||||||||
Сінонімы | |||||||||||||||||||
|
Зу́бнік[4] (Crepis) — род кветкавых раслін сямейства Астравыя (Asteraceae).
Батанічнае апісанне
[правіць | правіць зыходнік]Расліны роду Зубнік — шматгадовыя, рэдка двухгадовыя апушаныя (часам голыя) травы вышынёй 5—150 см. Сцябло прамастойнае, рабрыстае, пустое ў сярэдзіне. Лісце суцэльнае, чаргаванае. Часам маецца толькі ліце ў прыкаранёвай разетцы.
Кветкі звычайна жоўтага колеру, язычковыя, двухполыя, у шматкевткавых кошыках, сабраных у агульнае суквецце. Плод — сямянка з чубком.
Распаўсюджанне і экалогія
[правіць | правіць зыходнік]Расліны роду распаўсюджаны на тэрыторыі Еўразіі, Паўночнай Амерыкі і Афрыкі. На тэрыторыі Беларусі 9 відаў. Сустракаюцца вакол жылля ля дарог, на ўзлесках, на абложных землях і пустках.
Віды
[правіць | правіць зыходнік]Паводле базы даных The Plant List, род уключае 252 віды[5]. Некаторыя з іх:
- Crepis biennis L. typus — Зубнік двухгадовы
- Crepis chrysantha (Ledeb.) Turcz.
- Crepis conyzifolia (Gouan) A.Kern.
- Crepis foetida L.
- Crepis jacquinii Tausch
- Crepis mollis (Jacq.) Asch. — Зубнік мяккі
- Crepis paludosa L. Moench — Зубнік балотны
- Crepis praemorsa L. Tausch — Зубнік абгрызены, ці Зубнік тупакарэнішчавы
- Crepis rubra L.
- Crepis setosa Haller f.
- Crepis sibirica L. — Зубнік сібірскі
- Crepis tectorum L. — Зубнік дахавы, ці Курачча слепата, ці Малоччы, ці Скерда, ці Палявая цыкорыя, ці Кашэчая трава
Значэнне і выкарыстанне
[правіць | правіць зыходнік]Лекавыя і кармавыя расліны, некаторыя віды — пустазелле.
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ NCU-3e. Names in current use for extant plant genera. Electronic version 1.0. Entry for Crepis L. (англ.) (Праверана 18 жніўня 2009)
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 42. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ Crepis (англ.). The Plant List. Version 1.1. (23 лістапада 2013). Праверана 4 верасня 2016.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Зу́бнік // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7. — С. 116. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7).
- Ляховіч І. М. Зу́бнік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 378. — 522 с. — 10 000 экз.
- Crepis L. — Скерда // Определитель высших растений Беларуси (руск.) / Под ред. В. И. Парфёнова. — Мн.: Дизайн Про, 1999. — С. 284, 317—318. — 472 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-6182-78-6.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Скерда — род Crepis: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)