Чысцік балотны

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Stachys palustris)
Чысцік балотны
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Stachys palustris L., Sp. Pl. 580, 1753


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  32344
NCBI  1060938
EOL  579675
GRIN  t:312174
IPNI  70019-3
TPL  kew-195411

Чы́сцік балотны[3][4] (Stachys palustris) — від кветкавых раслін роду Чысцік (Stachys) сямейства Ясноткавыя (Lamiaceae).

Назвы[правіць | правіць зыходнік]

Чысцік балотны, галавенька, воўчая крапіва, воўчая мята[3][5], зябра палявая[6], жывічка[7], чыстацел[4], крапіва воўчая, чысцік[8].

Батанічнае апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Батанічная ілюстрацыя Якаба Штурма з кнігі «Deutschlands Flora in Abbildungen», 1796
Кветкі

Шматгадовая травяністая карэнішчавая расліна вышынёй 30—110[3] см. Сцябло прамое, чатырохграннае, апушанае на рэбрах. Лісце супраціўнае, простае, суцэльнае, падоўжана-ланцэтнае, з зубчастым краем, апушанае. Ніжняе лісце на кароткіх чаранках, верхняе — сядзячае, сцяблоабдымнае. Кветкі фіялетава-пурпуровага колеру з цёмнымі і светлымі крапінамі на ніжняй губе, сабраныя ў коласападобныя суквецці. Плодарэшак.

Распаўсюджанне і экалогія[правіць | правіць зыходнік]

Расліна распаўсюджана на тэрыторыі ва ўмераных і трапічных абласцях Еўразіі. Святлолюбівая расліна, мезафіт, гіграфіт, мезатроф і эўтроф[9]. Расце на вільготных лугах, узлесках, балотах, у прыбярэжных хмызняках, па берагах вадаёмаў і як пустазелле. Цвіце ў чэрвеніверасні.

Гаспадарчае значэнне[правіць | правіць зыходнік]

Лекавая, меданосная расліна. Пустазелле. Клубні чысціка балотнага ўжываюць у ежу[9].

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. а б в Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.
  4. а б Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 126. — 160 с. — 2 350 экз.
  5. Шатэрнік М. В. Краёвы слоўнік Чэрвеньшчыны. Мінск, 1929
  6. Анненков Н.  (руск.) Ботанический словарь, Спб, 1878
  7. З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.
  8. Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927
  9. а б Чистец болотный: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]