Эразм Ратэрдамскі

Эразм Ратэрдамскі
лац.: Desiderius Erasmus Roterodamus
Дата нараджэння	28 кастрычніка 1466[…]
Месца нараджэння	Ротэрдам, абшчына Ротэрдам[d], Паўднёвая Галандыя, Нідэрланды, Каралеўства Нідэрландаў
Дата смерці	12 ліпеня 1536 (69 гадоў)
Месца смерці	Базель, кантон Базель-Штат, Швейцарыя
Месца пахавання	Кафедральны сабор Базеля[d]
Грамадзянства	Сямнаццаць правінцый
Род дзейнасці	перакладчык, філосаф, багаслоў, эсэіст, перакладчык Бібліі, пісьменнік, Lady Margaret's Professor of Divinity, лацініст, ксёндз, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	Christian philosophy[d] і Гуманізм эпохі Адраджэння[d]
Месца працы	Стары Лёвенскі ўніверсітэт[d]
Навуковая ступень	доктар багаслоўя[d] (1506)
Альма-матар	Парыжскі ўніверсітэт Квінс-каледж[d] Кембрыджскі ўніверсітэт Турынскі ўніверсітэт калеж Мантэг'ю[d] City Gymnasium[d] College of Sorbonne[d]
Навуковы кіраўнік	Jan Standonck[d] і Alexander Hegius von Heek[d]
Кірунак	гуманізм
Перыяд	Адраджэнне
Вядомыя вучні	Gabriel Mudaeus[d], Richard Croke[d] і Nikolaus Bensrott[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Эразм РАТЭРДАМСКІ (лац.: Erasmus Roterodamus, нідэрл.: Gerrit Gerritszoon; 27 кастрычніка 1467 — 12 ліпеня 1536) — нідэрландскі мысліцель-гуманіст, пісьменнік, навуковец-філолаг. Буйнейшы прадстаўнік Паўночнага Адраджэння.

Біяграфічныя звесткі

Адукацыю атрымаў у Парыжскім універсітэце, займаўся навуковай дзейнасцю ў Францыі, Італіі, Германіі, Швейцарыі, усталёўваючы ідэі гуманізму і вальнадумства. Яго літаратурная спадчына ўключае творы па філасофіі і багаслоўі, этычныя і педагагічныя трактаты, навучальныя дапаможнікі і анталогіі антычнай мудрасці, сатырычныя дыялогі і лірычныя вершы. Шмат часу Эразм Ратэрдамскі аддаў перакладчыцкай і выдавецкай дзейнасці.

«Пахвала Дурасці»

У «Пахвале Дурасці» (1509) выкрываліся і высмейваліся бязглуздыя звычкі і заганы, бессэнсоўныя правілы, што панавалі сярод людзей. Эразм Ратэрдамскі быў перакананы, што чалавек павінен жыць пад знакам высокіх маральных ідэалаў, у гармоніі з розумам, прыродай і прыгажосцю, але пакуль што ў поглядах і ўчынках людзей верх бярэ дурасць. Яе прысутнасць выяўляецца ў паўсядзённых жыццёвых справах, у норавах грамадства і ў псеўдамудрасці філасофскіх павучанняў. Дурасць, праслаўляючы сябе, імкнецца пераканаць, што ў гэтым свеце найбольшую карысць прыносяць менавіта тыя справы, у якія не ўмешваюцца розум, здаровы сэнс, развага, чым дурней, тым лепш. «Што датычыцца ганьбы, якую, па агульным меркаванні, наклікаюць на чалавека такія справы, то для маіх дурняў, — гаварыў мысліцель, — яе быццам бы і не існуе: яны або яе не ўсведамляюць, або калі ўсведамляюць, то лёгка з ёю мірацца. Во калі на галаву ўпадзе камень — гэта сапраўдная бяда, а ганьба, знявага, зняслаўленне і дурная пагалоска прыносяць непрыемнасць у такой меры, у якой мы іх заўважаем. А калі не заўважаем — дык і няма ніякай бяды. Што табе да таго, калі ўсе вакол цябе свішчуць, а ты сам сабе пляскаеш у далоні? Але ўсё гэта становіцца магчымым толькі пры дапамозе Дурасці».

«Пахвала Дурасці» выяўляе сапраўдную каштоўнасць і схільнасць чалавечай асобы, дазваляючы убачыць у ёй уласныя слабасці і недасканаласць.

Беларускія пераклады

• Пахвала дурасці / Пер. з лац. У. Шатона. — Мн.: Колас, 2006. — 112 с. — (Галерэя чалавечай думкі).

Гл. таксама

• Эразмава чытанне

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 18, кн. 1. — Мн:, 2004.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Эразм Ратэрдамскі