Волава: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
KrBot (размовы | уклад)
др параметры шаблона Бібліяінфармацыя перенесены на Викиданные
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{Картка хімічнага элемента
'''Волава''' ({{lang-la|Stannum}}) '''Sn''' — [[хімічны элемент]] IV групы [[Перыядычная сістэма элементаў|перыядычнай сістэмы]]; атамны нумар 50. Серабрыста-белы [[метал]].
| імя = Волава / Stannum (Sn)
| сімвал = Sn
| нумар = 50
| уверсе = [[Германій|Ge]]
| унізе = [[Свінец|Pb]]
| вонкавы від = <br />Серабрыста-белы мяккі, пластычны метал ([[Бэта-волава|β-волава]]) ці шэры парашок ([[Альфа-волава|α-волава]])
| атамная маса = 118,710(7)<ref name="iupac atomic weights">{{артыкул|аўтар=Michael E. Wieser, Norman Holden, Tyler B. Coplen, John K. Böhlke, Michael Berglund, Willi A. Brand, Paul De Bièvre, Manfred Gröning, Robert D. Loss, Juris Meija, Takafumi Hirata, Thomas Prohaska, Ronny Schoenberg, Glenda O’Connor, Thomas Walczyk, Shige Yoneda, Xiang‑Kun Zhu.|загаловак=Atomic weights of the elements 2011 (IUPAC Technical Report)|спасылка=http://iupac.org/publications/pac/85/5/1047/|мова=en|выданне=[[Pure and Applied Chemistry]]|год=2013|том=85|нумар=5|старонкі=1047-1078|doi=10.1351/PAC-REP-13-03-02}}</ref>
| радыус атама = 162
| энергія іанізацыі 1 = 708,2 (7,34)
| канфігурацыя = [Kr] 4d<sup>10</sup> 5s<sup><nowiki>2</nowiki></sup> 5p<sup><nowiki>2</nowiki></sup>
| кавалентны радыус = 141
| радыус іона = (+4e) 71 (+2) 93
| электраадмоўнасць = 1,96
| электродны патэнцыял = -0,136
| ступені акіслення = +4, +2
| шчыльнасць = 7,31
| цеплаёмістасць = 27,11<ref name="ХЭ">{{кніга
|аўтар = Редкол.:Кнунянц И. Л. (гл. ред.)
|частка =
|загаловак = Химическая энциклопедия: в 5 т
|арыгінал =
|спасылка =
|адказны =
|выданне =
|месца = Москва
|выдавецтва = Советская энциклопедия
|год = 1992
|том = 3
|старонкі = 382
|старонак = 639
|серыя =
|isbn = 5—85270—039—8
|тыраж = 50 000
}}
</ref>
| цеплаправоднасць = 66,8
| тэмпература плаўлення = 231,9 °C
| цеплыня плаўлення = 7,07
| тэмпература кіпення = 2873
| цеплыня выпарэння = 296
| малярны аб'ём = 16,3
| структура рашоткі = тэтраганальная
| параметры рашоткі = a=5,831;c=3,181
| суадносіны c/a = 0,546
| тэмпература Дэбая = 170,00
}}{{Элемент перыядычнай сістэмы|align=center|fontsize=100%|number=50}}
'''Волава''' ({{lang-la|Stannum}}) '''Sn''' — [[хімічны элемент]] IV групы [[Перыядычная сістэма элементаў|перыядычнай сістэмы]]; атамны нумар 50. Серабрыста-белы [[метал]].


== Прыродныя крыніцы ==
== Прыродныя крыніцы ==
Па распаўсюджанасці ў зямной кары займае 47-е месца. У самародным стане практычна не сустракаецца, знаходзяць волава пераважна ў выглядзе мінералаў касітэрыта і станіна. Галоўныя пастаўшчыкі волава на сусветны рынак — [[Балівія]], [[Інданезія]], [[Малайзія]], [[Расія]], [[Казахстан]], [[Нігерыя]].

Па распаўсюджанасці ў зямной кары займае 47-е месца. У самародным стане практычна не сустракаецца, знаходзяць волава пераважна ў выглядзе мінералаў касітэрыта і станіна. Галоўныя пастаўшчыкі волава на сусветны рынак — [[Балівія]], [[Інданезія]], [[Малайзія]], [[Расія]], [[Казахстан]], [[Нігерыя]].


== Прымяненне ==
== Прымяненне ==

Каля паловы ўсяго здабываемага волава ідзе на выраб белай бляхі (ліставое [[жалеза]], пакрытае волавам), з якой вырабляюць кансервавыя банкі. Чыстае волава прымяняюць у электрычных кандэнсатарах.
Каля паловы ўсяго здабываемага волава ідзе на выраб белай бляхі (ліставое [[жалеза]], пакрытае волавам), з якой вырабляюць кансервавыя банкі. Чыстае волава прымяняюць у электрычных кандэнсатарах.


Існуюць шматлікія сплавы волава: з [[медзь|меддзю]] — [[бронза]], з [[вісмут]]ам, [[кадмій|кадміем]] — шматлікія прыпоі, з меддзю і [[Сурма, хімічны элемент|сурмой]] — бабіты (сплавы для падшыпнікаў).
Існуюць шматлікія сплавы волава: з [[медзь|меддзю]] — [[бронза]], з [[вісмут]]ам, [[кадмій|кадміем]] — шматлікія прыпоі, з меддзю і [[Сурма, хімічны элемент|сурмой]] — бабіты (сплавы для падшыпнікаў).


{{зноскі}}
{{Кампактная перыядычная табліца}}

== Спасылкі ==
{{commons|Tin}}
* [http://www.webelements.com/webelements/elements/text/Sn/key.html Волава на Webelements]

{{weld|{{Кампактная перыядычная табліца}}
|{{Рад актыўнасці металаў}}
|{{Злучэнні волава}}
|{{Металы і сплавы, якія выкарыстоўваюцца для вырабу манет}}}}


{{Бібліяінфармацыя}}
{{Бібліяінфармацыя}}
Радок 18: Радок 72:
[[Катэгорыя:Металы]]
[[Катэгорыя:Металы]]
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]]
[[Катэгорыя:Лёгкія металы]]

{{Металы і сплавы, якія выкарыстоўваюцца для вырабу манет}}

Версія ад 15:14, 23 красавіка 2014

50 ІндыйВолаваСурма
Ge

Sn

Pb
Перыядычная сістэма элементаўВадародГелійЛітыйБерылійБорВугляродАзотКіслародФторНеонНатрыйМагнійАлюмінійКрэмнійФосфарСераХлорАргонКалійКальцыйСкандыйТытанВанадыйХромМарганецЖалезаКобальтНікельМедзьЦынкГалійГерманійМыш’якСеленБромКрыптонРубідыйСтронцыйІтрыйЦырконійНіёбійМалібдэнТэхнецыйРутэнійРодыйПаладыйСераброКадмійІндыйВолаваСурмаТэлурЁдКсенонЦэзійБарыйЛантанЦэрыйПразеадымНеадымПраметыйСамарыйЕўропійГадалінійТэрбійДыспрозійГольмійЭрбійТулійІтэрбійЛютэцыйГафнійТанталВальфрамРэнійОсмійІрыдыйПлацінаЗолатаРтуцьТалійСвінецВісмутПалонійАстатРадонФранцыйРадыйАктынійТорыйПратактынійУранНептунійПлутонійАмерыцыйКюрыйБерклійКаліфорнійЭйнштэйнійФермійМендзялевійНобелійЛаўрэнсійРэзерфордыйДубнійСіборгійБорыйХасійМейтнерыйДармштадтыйРэнтгенійКаперніцыйУнунтрыйУнунквадыйУнунпентыйУнунгексійУнусептыйУнуноктый
Перыядычная сістэма элементаў
50Sn
Вонкавы від простага рэчыва

Серабрыста-белы мяккі, пластычны метал (β-волава) ці шэры парашок (α-волава)
Уласцівасці атама
Імя, сімвал, нумар Волава / Stannum (Sn), 50
Атамная маса
(малярная маса)
118,710(7)[1] а. а. м. (г/моль)
Электронная канфігурацыя [Kr] 4d10 5s2 5p2
Радыус атама 162 пм
Хімічныя ўласцівасці
Кавалентны радыус 141 пм
Радыус іона (+4e) 71 (+2) 93 пм
Электраадмоўнасць 1,96 (шкала Полінга)
Электродны патэнцыял -0,136
Ступені акіслення +4, +2
Энергія іанізацыі
(першы электрон)
708,2 (7,34) кДж/моль (эв)
Тэрмадынамічныя ўласцівасці простага рэчыва
Шчыльнасць (пры з. у.) 7,31 г/см³
Тэмпература плаўлення 231,9 °C
Тэмпература кіпення 2873 K
Цеплыня плаўлення 7,07 кДж/моль
Цеплыня выпарэння 296 кДж/моль
Малярная цеплаёмістасць 27,11[2] Дж/(K·моль)
Малярны аб'ём 16,3 см³/моль
Крышталічная рашотка простага рэчыва
Структура рашоткі тэтраганальная
Параметры рашоткі a=5,831;c=3,181 Å
Суадносіны c/a 0,546
Тэмпература Дэбая 170,00 K
Іншыя характарыстыкі
Цеплаправоднасць (300 K) 66,8 Вт/(м·К)
50 Волава
118,710
4d105s²5p²

Волава (лац.: Stannum) Sn — хімічны элемент IV групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 50. Серабрыста-белы метал.

Прыродныя крыніцы

Па распаўсюджанасці ў зямной кары займае 47-е месца. У самародным стане практычна не сустракаецца, знаходзяць волава пераважна ў выглядзе мінералаў касітэрыта і станіна. Галоўныя пастаўшчыкі волава на сусветны рынак — Балівія, Інданезія, Малайзія, Расія, Казахстан, Нігерыя.

Прымяненне

Каля паловы ўсяго здабываемага волава ідзе на выраб белай бляхі (ліставое жалеза, пакрытае волавам), з якой вырабляюць кансервавыя банкі. Чыстае волава прымяняюць у электрычных кандэнсатарах.

Існуюць шматлікія сплавы волава: з меддзю — бронза, з вісмутам, кадміем — шматлікія прыпоі, з меддзю і сурмой — бабіты (сплавы для падшыпнікаў).

Зноскі

  1. Michael E. Wieser, Norman Holden, Tyler B. Coplen, John K. Böhlke, Michael Berglund, Willi A. Brand, Paul De Bièvre, Manfred Gröning, Robert D. Loss, Juris Meija, Takafumi Hirata, Thomas Prohaska, Ronny Schoenberg, Glenda O’Connor, Thomas Walczyk, Shige Yoneda, Xiang‑Kun Zhu. Atomic weights of the elements 2011 (IUPAC Technical Report)(англ.) // Pure and Applied Chemistry. — 2013. — Т. 85. — № 5. — С. 1047-1078. — DOI:10.1351/PAC-REP-13-03-02
  2. Редкол.:Кнунянц И. Л. (гл. ред.). Химическая энциклопедия: в 5 т. — Москва: Советская энциклопедия, 1992. — Т. 3. — С. 382. — 639 с. — 50 000 экз. — ISBN 5—85270—039—8.

Спасылкі

Шаблон:Weld