Ян Пятроўскі: Розніца паміж версіямі

Ян Пятроўскі
Ян Пятроўскі
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	7 студзеня 1905
Месца нараджэння	Слуцк, Слуцкі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	19 студзеня 2001 (96 гадоў)
Месца смерці	Гейнсвіл, акруга Алачуа[d], Фларыда, ЗША;
Грамадзянства	Расійская імперыя; Польская Рэспубліка; Германскі рэйх; ЗША;
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	перакладчык, пісьменнік
Мова твораў	беларуская

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 12:59, 13 красавіка 2021

Ян Пятроўскі (7 студзеня 1905, Слуцк, Мінская губерня — 19 студзеня 2001) — пратэстанцкі прапаведнік, рэлігійны і культурна-грамадскі дзеяч міжваеннай Заходняй Беларусі і ў эміграцыі, публіцыст, выдавец, рэдактар, пісьменнік і перакладчык.

Біяграфія

Нарадзіўся ў беларускай мяшчанскай сям’і Дзям’яна і Юстыны Пятроўскіх. Крыніцы даюць розныя даты нараджэння, паводле гісторыка Наталлі Гардзіенкі, нарадзіўся 7 студзеня 1905 года.

У 1919 разам з маці і сёстрамі са Слуцка выехаў у Вільню, дзе і застаўся. З 1920-х звязаны з беларускім культурна-грамадскім рухам Заходняй Беларусі. Падтрымліваў кантакты з вучнёўскай моладдзю Віленскай беларускай гімназіі. Прыхільнік Беларускай сялянска-работніцкай грамады. Быў знаёмы з многімі дзеячамі заходнебеларускай культуры. У 1927—1928 гг. хацеў выехаць у БССР, аднак перадумаў. Служыў у Войску Польскім, дзе пазнаёміўся з сябрамі метадысцкай царквы. У канцы 1920-х стаў сябрам пратэстанцкага брацтва. У 1930—1931 гг. вучыўся ў біблейскай школе метадыстаў у Кларысаве, потым быў пастарам у Варшаве. З 1932 года жыў і быў прапаведнікам у Дзярэчыне. У 1935 ініцыяваў выданне, а затым быў выдаўцом і рэдактарам беларускамоўнага пратэстанцкага грамадска-рэлігійнага і літаратурнага часопіса «Светач Хрыстусовае навукі». Аўтар брашуры «Нядзельная школа, яе сутнасць і гісторыя» (1937).

Падчас 2-й сусветнай вайны ў 1941 годзе выехаў у Германію, браў удзел у працы Беларускага камітэта самапомачы ў Берліне. Працаваў у арганізацыі «Вінета», кіраваў групай беларускіх перакладчыкаў, якая дзейнічала ў Берліне пры выдавецтве Міністэрства прапаганды Трэцяга Рэйха. Апрацаваў у 1942 годзе з А. Калошам і В. Камароўскім «Нямецка-беларускі слоўнік» (27 тыс. слоў), які аднак не быў выдадзены. У 1944 годзе ў Берліне выдаў Нямецка-беларуска-расейска-польскі слоўнік, пра выхад якога паведамлялася ў газеце «Раніца». № 185—186. Паводле а. А. Надсана, Ян Пятроўскі быў мабілізаваны ў фольксштурм, бо жонка была «асобай нямецкай дзяржаўнай прыналежнасці».

У канцы 2-й сусветнай вайны выехаў у Аўстрыю, у 1945—1953 гг. жыў у Лінцы (Аўстрыя), займаўся прапаведніцкай дзейнасцю і выдаваў рэлігійную літаратуру на польскай, беларускай і рускай мовах. З 1953 г. жыў у ЗША. На эміграцыі ўзнавіў выданне евангельска-баптысцкага часопіса «Светач Хрыстовае навукі». У 1976 годзе разам з жонкай Аліцыяй ў Гейнсвілі (штат Фларыда) заснаваў Беларускі харытатыўна-адукацыйны фонд для дапамогі беларусаведным даследаванням і публікацыі матэрыялаў на беларускія тэмы. Адзін з пачынальнікаў беларускага евангельска-баптысцкага руху ў ЗША.

З жонкай Аліцыяй (памерла ў 1992) мелі двух сыноў -- Джорджа і Гэры^[1].

Пераклаў на беларускую мову і выдаў 7 тамоў выбраных твораў старажытнагрэчаскага філосафа Платона. Падрыхтаваў і выдаў класічны «Грэцка-беларускі слоўнік». Таксама аўтар беларускіх перакладаў Марка Аўрэлія, Карла Вільгельма фон Гумбальта. Аўтар «Мемуараў» (т. 1-3, Гейнсвіл, 1983—1997).

Памёр 19 студзеня 2001 года у Гейнсвілі (Фларыда, ЗША).

Зноскі

↑ Alice Piotrowski // Gainesville Sun. — Mar 17, 1992. — С. 9.

Літаратура

Беларускія рэлігійныя дзеячы XX ст.: Жыццярысы, мартыралогія, успаміны / Уклад. Ю. Гарбінскі. — Мн.-Мюнхен: Беларускі кнігазбор, 1999. ISBN 985-6318-65-3
- LCVA, ф. 51, воп. 7, спр. 746;
- Кіпель В.;
- Пятроўскі Я.;
- Веснік БДУ. 1997. № 1.
Літаратурны рух на эміграцыі / Лявон Юрэвіч. — Мінск, 2002.
Чыгрын С. Любіў Беларусь і філасофію // Ніва № 1 (2538), 2 студзеня 2005 г.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2001. — 591 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0214-8.
Юрэвіч, Л. Шматгалосы эпісталярыум : гісторыя людзей і ідэй на эміграцыі ў ліставанні / Прадм. і рэд. Н. Гардзіенка. — Мінск: Кнігазбор, 2012. — 660 с. — (Бібліятэка Бацькаўшчыны ; кн. 20). — ISBN 978-985-7007-43-1.

Спасылкі

Дыялёгі Плятона ў перакладах Яна Пятроўскага (нявызн.).

[1] Alice Piotrowski // Gainesville Sun. — Mar 17, 1992. — С. 9.

[1]

@@ Радок 9: / Радок 9: @@
 == Біяграфія ==
-Нарадзіўся ў беларускай мяшчанскай сям’і Дзям’яна і Юстыны Пятроўскіх. У розных крыніцах прыводзяцца розныя даты нараджэння, паводле гісторыка [[Наталля Гардзіенка|Наталлі Гардзіенкі]], якая займаецца вывучэннем беларускай эміграцыі, Ян Пятроўскі нарадзіўся [[7 студзеня]] [[1905]] года.
+Нарадзіўся ў беларускай мяшчанскай сям’і Дзям’яна і Юстыны Пятроўскіх. Крыніцы даюць розныя даты нараджэння, паводле гісторыка [[Наталля Гардзіенка|Наталлі Гардзіенкі]], нарадзіўся 7 студзеня 1905 года.
-У 1919 разам з маці і сёстрамі са Слуцка выехаў у Вільню, дзе і застаўся. З 1920-х звязаны з беларускім культурна-грамадскім рухам Заходняй Беларусі. Падтрымліваў кантакты з вучнёўскай моладдзю [[Віленская беларуская гімназія|Віленскай беларускай гімназіі]]. Прыхільнік [[Беларуская сялянска-работніцкая грамада|Беларускай сялянска-работніцкай грамады]]. Быў знаёмы з многімі дзеячамі заходнебеларускай культуры. У 1927—1928 гг. хацеў выехаць у [[БССР]], аднак перадумаў. Служыў у Войску Польскім, дзе пазнаёміўся з сябрамі [[метадызм|метадысцкай царквы]]. У канцы 1920-х стаў сябрам пратэстанцкага брацтва. У 1930—1931 гг. вучыўся ў біблейскай школе метадыстаў у [[Кларысава|Кларысаве]], потым быў пастарам у Варшаве. З 1932 жыў і быў прапаведнікам у [[Дзярэчын]]е. У 1935 ініцыяваў выданне, а затым быў выдаўцом і рэдактарам беларускамоўнага пратэстанцкага грамадска-рэлігійнага і літаратурнага часопіса «Светач Хрыстусовае навукі». Аўтар брашуры «Нядзельная школа, яе сутнасць і гісторыя» (1937).
+У 1919 разам з маці і сёстрамі са Слуцка выехаў у Вільню, дзе і застаўся. З 1920-х звязаны з беларускім культурна-грамадскім рухам Заходняй Беларусі. Падтрымліваў кантакты з вучнёўскай моладдзю [[Віленская беларуская гімназія|Віленскай беларускай гімназіі]]. Прыхільнік [[Беларуская сялянска-работніцкая грамада|Беларускай сялянска-работніцкай грамады]]. Быў знаёмы з многімі дзеячамі заходнебеларускай культуры. У 1927—1928 гг. хацеў выехаць у [[БССР]], аднак перадумаў. Служыў у Войску Польскім, дзе пазнаёміўся з сябрамі [[метадызм|метадысцкай царквы]]. У канцы 1920-х стаў сябрам пратэстанцкага брацтва. У 1930—1931 гг. вучыўся ў біблейскай школе метадыстаў у [[Кларысава|Кларысаве]], потым быў пастарам у Варшаве. З 1932 года жыў і быў прапаведнікам у [[Дзярэчын]]е. У 1935 ініцыяваў выданне, а затым быў выдаўцом і рэдактарам беларускамоўнага пратэстанцкага грамадска-рэлігійнага і літаратурнага часопіса «Светач Хрыстусовае навукі». Аўтар брашуры «Нядзельная школа, яе сутнасць і гісторыя» (1937).
-Падчас [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайны]] ў [[1941]] г. выехаў у Германію, браў удзел у працы [[Беларускі камітэт самапомачы|Беларускага камітэта самапомачы]] ў [[Берлін]]е. Працаваў у арганізацыі «[[Вінета (арганізацыя)|Вінета]]», кіраваў групай беларускіх перакладчыкаў, якая дзейнічала ў [[Берлін]]е пры выдавецтве [[Міністэрства прапаганды Трэцяга Рэйха]]. Апрацаваў у [[1942]] годзе з [[А. Калоша]]м і [[В. Камароўскі]]м «Нямецка-беларускі слоўнік» (27 тыс. слоў), які аднак не быў выдадзены. У [[1944]] годзе ў [[Берлін]]е выдаў Нямецка-беларуска-расейска-польскі слоўнік, пра выхад якога паведамлялася ў [[Раніца (газета, 1939)|газеце «Раніца»]]. № 185—186. Па словах [[Аляксандр Надсан|а. Надсана]], Ян Пятроўскі быў мабілізаваны ў [[фольксштурм]], бо меў жонку «асобу нямецкай дзяржаўнай прыналежнасці».
+Падчас [[Другая сусветная вайна|2-й сусветнай вайны]] ў 1941 годзе выехаў у Германію, браў удзел у працы [[Беларускі камітэт самапомачы|Беларускага камітэта самапомачы]] ў [[Берлін]]е. Працаваў у арганізацыі «[[Вінета (арганізацыя)|Вінета]]», кіраваў групай беларускіх перакладчыкаў, якая дзейнічала ў [[Берлін]]е пры выдавецтве [[Міністэрства прапаганды Трэцяга Рэйха]]. Апрацаваў у 1942 годзе з [[А. Калоша]]м і [[В. Камароўскі]]м «Нямецка-беларускі слоўнік» (27 тыс. слоў), які аднак не быў выдадзены. У 1944 годзе ў Берліне выдаў Нямецка-беларуска-расейска-польскі слоўнік, пра выхад якога паведамлялася ў газеце [[Раніца (газета, 1939)|«Раніца»]]. № 185—186. Паводле [[Аляксандр Надсан|а. А. Надсана]], Ян Пятроўскі быў мабілізаваны ў [[фольксштурм]], бо жонка была «асобай нямецкай дзяржаўнай прыналежнасці».
-У канцы 2-й сусветнай вайны выехаў у [[Аўстрыя|Аўстрыю]], у 1945—1953 гг. жыў у [[Лінц]]ы (Аўстрыя), дзе займаўся прапаведніцкай дзейнасцю і выдаваў рэлігійную літаратуру на польскай, беларускай і рускай мовах. З 1953 г. жыў у [[ЗША]]. На эміграцыі ўзнавіў выданне евангельска-баптысцкага часопіса «Светач Хрыстовае навукі». У 1976 годзе разам з жонкай Аліцыяй ў г. [[Гейнсвіл]] ([[штат Фларыда]]) заснаваў Беларускі харытатыўна-адукацыйны фонд з мэтай дапамогі беларусаведным даследаванням і публікацыя матэрыялаў на беларускія тэмы. Адзін з пачынальнікаў беларускага евангельска-баптысцкага руху ў ЗША.
+У канцы 2-й сусветнай вайны выехаў у [[Аўстрыя|Аўстрыю]], у 1945—1953 гг. жыў у [[Лінц]]ы (Аўстрыя), займаўся прапаведніцкай дзейнасцю і выдаваў рэлігійную літаратуру на польскай, беларускай і рускай мовах. З 1953 г. жыў у [[ЗША]]. На эміграцыі ўзнавіў выданне евангельска-баптысцкага часопіса «Светач Хрыстовае навукі». У 1976 годзе разам з жонкай Аліцыяй ў [[Гейнсвіл|Гейнсвілі]] ([[штат Фларыда]]) заснаваў Беларускі харытатыўна-адукацыйны фонд для дапамогі беларусаведным даследаванням і публікацыі матэрыялаў на беларускія тэмы. Адзін з пачынальнікаў беларускага евангельска-баптысцкага руху ў ЗША.
-З жонкай Аліцыяй (памерла ў 1992) мелі двух сыноў: Джорджа і Гэры<ref>{{Артыкул|аўтар = |загаловак = Alice Piotrowski|арыгінал = |спасылка = http://news.google.com/newspapers?nid=1320&dat=19920317&id=HEFWAAAAIBAJ&sjid=YeoDAAAAIBAJ&pg=4209,4838851|аўтар выданьня = |выданне = Gainesville Sun|тып = |месца = |выдавецтва = |год = Mar 17, 1992|выпуск = |том = |нумар = |старонкі = 9|isbn = }}</ref>.
+З жонкай Аліцыяй (памерла ў 1992) мелі двух сыноў -- Джорджа і Гэры<ref>{{Артыкул|аўтар = |загаловак = Alice Piotrowski|арыгінал = |спасылка = http://news.google.com/newspapers?nid=1320&dat=19920317&id=HEFWAAAAIBAJ&sjid=YeoDAAAAIBAJ&pg=4209,4838851|аўтар выданьня = |выданне = Gainesville Sun|тып = |месца = |выдавецтва = |год = Mar 17, 1992|выпуск = |том = |нумар = |старонкі = 9|isbn = }}</ref>.
 Пераклаў на [[Беларуская мова|беларускую мову]] і выдаў 7 тамоў выбраных твораў старажытнагрэчаскага філосафа [[Платон]]а. Падрыхтаваў і выдаў класічны «Грэцка-беларускі слоўнік». Таксама аўтар беларускіх перакладаў [[Марк Аўрэлій|Марка Аўрэлія]], [[Карл Вільгельм фон Гумбальт|Карла Вільгельма фон Гумбальта]]. Аўтар «Мемуараў» (т. 1-3, Гейнсвіл, 1983—1997).
-Памёр [[19 студзеня]] [[2001]] года у Гейнсвілі (Флорыда, ЗША).
+Памёр [[19 студзеня]] [[2001]] года у Гейнсвілі (Фларыда, ЗША).
 {{зноскі}}
@@ Радок 32: / Радок 32: @@
 ** Веснік БДУ. 1997. № 1.
 * Літаратурны рух на эміграцыі / Лявон Юрэвіч. — Мінск, 2002.
-* Чыгрын С. Любіў Беларусь і філасофію // Ніва № 1 (2538), 2 студзеня 2005 г.
+* ''Чыгрын С.'' Любіў Беларусь і філасофію // Ніва № 1 (2538), 2 студзеня 2005 г.
 * {{крыніцы/ЭГБ|6-1}}
 * {{крыніцы/Шматгалосы эпісталярыум|}}