Перайсці да зместу

Генерал Ордэна езуітаў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Афіцыйная хрыстаграма Таварыства Ісуса

Генерал Таварыства Ісуса — афіцыйны тытул галавы Таварыства Ісуса, таксама вядомага як Ордэн езуітаў.

Генерал ордэна абіраецца на генеральнай кангрэгацыі і займае пасаду пажыццёва або да добраахвотнай адстаўкі. Знаходзіцца ў прамым падпарадкаванні рымскага папы і не залежыць ад якіх-небудзь царкоўных структур. Здзяйсняе аднаасобную ўладу ў Таварыстве, падобна да таго, як дзейнічае епіскап у межах падначаленай яму епархіі. У гісторыі Таварыства Ісуса быў 31 генерал. Яшчэ 4 езуіты кіравалі ордэнам у Расійскай імперыі у перыяд яго роспуску (1773—1814).

Падаўляючая большасць генералаў выконвала свае абавязкі да смерці. Падалі ў адстаўку ў сувязі са станам здароўя і ўзростам трое — Пэдра Арупэ (1983), Петэр Ганс Кольвенбах (2008) і Адольфа Ніколас (2016). Дзеючым, 31-ым, генералам Таварыства Ісуса з’яўляецца Артура Соса, абраны 14 кастрычніка 2016 г.

Спіс генералаў Таварыства Ісуса

[правіць | правіць зыходнік]

Ад заснавання ордэна да яго роспуску

[правіць | правіць зыходнік]
# Генерал Выява Пачатак Канец Месца нараджэння[1] Працягласць праўлення (дні)
1 Ігнацій Лаёла 01541-04-19 19 красавіка 1541 01556-07-31 31 ліпеня 1556 Аспейтыа, Іспанія &&&&&&&&&&&05582.&&&&&05 582
2 Дыега Лаінэс 01558-07-02 2 ліпеня 1558 01565-01-19 19 студзеня 1565 Альмасан, Іспанія &&&&&&&&&&&02393.&&&&&02 393
3 Франсіска дэ Борха 01565-07-02 2 ліпеня 1565 01572-10-01 1 кастрычніка 1572 Гандзіа, Іспанія &&&&&&&&&&&02648.&&&&&02 648
4 Эверард Меркурыян 01573-04-23 23 красавіка 1573 01580-08-01 1 жніўня 1580 Ля Рош-ан-Ардэн, Бельгія &&&&&&&&&&&02657.&&&&&02 657
5 Клаудыа Аквавіва 01581-02-19 19 лютага 1581 01615-01-31 31 студзеня 1615 Атры, Італія &&&&&&&&&&012399.&&&&&012 399
6 Муцыа Вітэлескі 01615-11-15 15 лістапада 1615 01645-02-09 9 лютага 1645 Рым, Італія &&&&&&&&&&010679.&&&&&010 679
7 Вінчэнца Карафа 01646-01-07 7 студзеня 1646 01649-06-08 8 чэрвеня 1649 Неапаль, Італія &&&&&&&&&&&01248.&&&&&01 248
8 Франчэска Пікаламіні 01649-12-21 21 снежня 1649 01651-06-17 17 чэрвеня 1651 Сіена, Італія &&&&&&&&&&&&0543.&&&&&0543
9 Алесандра Гаціфрэдзі 01652-01-21 21 студзеня 1652 01652-03-12 12 сакавіка 1652 Рым, Італія &&&&&&&&&&&&&051.&&&&&051
10 Госвін Нікель 01652-03-17 17 сакавіка 1652 01664-07-31 31 ліпеня 1664 Юліх, Германія &&&&&&&&&&&04519.&&&&&04 519
11 Джавані Паала Аліва 01664-07-31 31 ліпеня 1664 01681-11-26 26 лістапада 1681 Генуя, Італія &&&&&&&&&&&06327.&&&&&06 327
12 Шарль дэ Наель 01682-07-05 5 ліпеня 1682 01686-12-12 12 снежня 1686 Брусэль, Бельгія &&&&&&&&&&&01621.&&&&&01 621
13 Цірса Гансалес дэ Санталья 01687-07-06 6 ліпеня 1687 01705-10-27 27 кастрычніка 1705 Арганса, Іспанія &&&&&&&&&&&06688.&&&&&06 688
14 Мікеланджэла Тамбурыні 01706-01-31 31 студзеня 1706 01730-02-28 28 лютага 1730 Модэна, Італія &&&&&&&&&&&08521.&&&&&08 521
15 Франц Рэц 01730-03-07 7 сакавіка 1730 01750-11-19 19 лістапада 1750 Прага, Чэхія &&&&&&&&&&&07562.&&&&&07 562
16 Ігнацыа Вісконці 01751-07-04 4 ліпеня 1751 01755-05-04 4 мая 1755 Мілан, Італія &&&&&&&&&&&01389.&&&&&01 389
17 Луіджы Чэнтурыёнэ 01755-11-30 30 лістапада 1755 01757-10-02 2 кастрычніка 1757 Генуя, Італія &&&&&&&&&&&&0672.&&&&&0672
18 Ларэнца Рычы 01758-05-21 21 мая 1758 01773-08-16 16 жніўня 1773 Фларэнцыя, Італія &&&&&&&&&&&05566.&&&&&05 566

Генеральныя вікарыі і генералы ў Расіі

[правіць | правіць зыходнік]

21 ліпеня 1773 г. Папа Рымскі Клімент XIV выдаў брэвэ Dominus ac Redemptor, якое скасавала Таварыства Ісуса. Паколькі расійская імператрыца Кацярына ІІ забараніла яго абвяшчэнне ў межах сваёй дзяржавы, што не дазволіла касацыйнаму дакументу набыць моц, і нават выступіла апякункай езуітаў, паступова ў Расійскай імперыі замацавалася новая езуіцкая іерархія. На чале ордэна стаў генеральны вікарый. Пасля настойлівых просьбаў расійскага двара ў 1783 г. рымскі пантыфік даў сваю вусную згоду (лац.: vivae vocis oraculo) на існаванне гэтай пасады.

7 сакавіка 1801 г. Папа Пій VІІ сваім брэвэ Catholicae fidei даў афіцыйны дазвол на дзейнасць Таварыства Ісуса ў Расійскай імперыі і на абранне замест генеральнага вікарыя генерала Таварыства Ісуса ў Расіі. Гэта стала першым значным крокам да поўнага аднаўлення Ордэна езуітаў.

# Генеральны вікарый (Генерал) Выява Пачатак Канец Месца нараджэння[1] Працягласць праўлення (дні)
- Станіслаў Чарневіч 01782-10-17 17 кастрычніка 1782 01785-10-21 21 кастрычніка 1785 Коўна, Літва &&&&&&&&&&&01100.&&&&&01 100
- Габрыэль Лянкевіч 01785-10-08 8 кастрычніка 1785 01798-10-21 21 кастрычніка 1798 Полацк, Беларусь &&&&&&&&&&&04761.&&&&&04 761
- Францішак Караў 01799-02-12 12 лютага 1799 01802-08-11 11 жніўня 1802 Орша, Беларусь &&&&&&&&&&&01275.&&&&&01 275
- Габрыэль Грубер 01802-10-22 22 кастрычніка 1802 01805-04-06 6 красавіка 1805 Вена, Аўстрыя &&&&&&&&&&&&0897.&&&&&0897
- Тадэвуш Бжазоўскі 01805-09-14 14 верасня 1805 01814-08-07 7 жніўня 1814 Кёнігсберг, Прусія &&&&&&&&&&&02008.&&&&&02 008

Пасля аднаўлення Таварыства Ісуса

[правіць | правіць зыходнік]

Булай Sollicitudo omnium ecclessiarum ад 7 жніўня 1814 г. Папа Пій VII аднавіў ордэн ва ўсіх яго правах і прывілеях. Тадэвуш Бжазоўскі ўзначаліў усё Таварыства, але расійскія ўлады так і не дазволілі яму пакінуць межы дзяржавы і заняць сваё належнае месца ў Рыме.

# Генерал Выява Пачатак Канец Месца нараджэння[1] Працягласць праўлення (дні)
19 Тадэвуш Бжазоўскі 01814-08-07 7 жніўня 1814 01820-02-05 5 лютага 1820 Кёнігсберг, Прусія &&&&&&&&&&&02008.&&&&&02 008
20 Луіджы Фортыс 01820-10-18 18 кастрычніка 1820 01829-01-27 27 студзеня 1829 Верона, Італія &&&&&&&&&&&03023.&&&&&03 023
21 Ян Філіп Ротан 01829-07-09 9 ліпеня 1829 01853-05-08 8 мая 1853 Амстэрдам, Нідэрланды &&&&&&&&&&&08704.&&&&&08 704
22 Петэр Ян Бекс 01853-08-02 2 жніўня 1853 01887-03-04 4 сакавіка 1887 Схерпэнхёўвел-Зіхэм, Бельгія &&&&&&&&&&012267.&&&&&012 267
23 Антон Андэрледзі 01887-03-04 4 сакавіка 1887 01892-01-18 18 студзеня 1892 Берысаль, Швейцарыя &&&&&&&&&&&01781.&&&&&01 781
24 Луіс Марцін 01892-10-02 2 кастрычніка 1892 01906-04-18 18 красавіка 1906 Мельгар-дэ-Фернаменталь, Іспанія &&&&&&&&&&&04945.&&&&&04 945
25 Франц Вернц 01906-09-08 8 верасня 1906 01914-08-20 20 жніўня 1914 Ротвайль, Германія &&&&&&&&&&&02903.&&&&&02 903
26 Уладзімеж Ледухоўскі 01915-02-11 11 лютага 1915 01942-12-13 13 снежня 1942 Лосдорф, Австрыя &&&&&&&&&&010167.&&&&&010 167
27 Жан-Батыст Янсэнс 01946-09-15 15 верасня 1946 01964-10-05 5 кастрычніка 1964 Мехелен, Бельгія &&&&&&&&&&&06595.&&&&&06 595
28 Педра Арупэ 01965-05-22 22 мая 1965 01983-09-03 3 верасня 1983 Більбаа, Іспанія &&&&&&&&&&&06678.&&&&&06 678
29 Петэр Ганс Кольвенбах 01983-09-13 13 верасня 1983 02008-01-14 14 студзеня 2008 Друтэн, Нідэрланды &&&&&&&&&&&08889.&&&&&08 889
30 Адольфа Ніколас 02008-01-19 19 студзеня 2008 02016-10-03 3 кастрычніка 2016 Вільямур’ель-дэ-Серата, Іспанія &&&&&&&&&&&03169.&&&&&03 169
31 Артура Соса 02016-10-14 14 кастрычніка 2016 - Каракас, Венесуэла -

Зноскі

  1. а б в Сучасная назва і дзяржаўная прыналежнасць