Джавані П’ерлуіджы да Палестрына
 | Артыкул — машынны пераклад іншамоўнага тэксту. |
| Джавані П’ерлуіджы дзі Палестрына | |
|---|---|
| італ.: Giovanni Pierluigi da Palestrina | |
 Партрэт Палестрыны | |
| Асноўная інфармацыя | |
| Дата нараджэння | не раней за 3 лютага 1525 і не пазней за 2 лютага 1526 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 2 лютага 1594[1][2][…] |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Краіна | |
| Жонка | Lucrezia Gori[d] і Virginia Dormoli[d] |
| Музычная дзейнасць | |
| Педагог | Robin Mallapert[d], Firmin Lebel[d], Giacomo Coppola[d], Giovanni Animuccia[d], Claude Goudimel[d] і Robert de Févin[d] |
| Прафесіі | кампазітар, капельмайстар, музычны педагог, арганіст, хормайстар, спявак |
| Інструменты | арган |
| Жанры | музыка эпохі Адраджэння[d], рэлігійная музыка[d], mass[d], мотэт і царкоўная музыка[d] |
| Выхаванцы | Тамас Луі дэ Вікторыя, Giovanni Maria Nanino[d], Giovanni Francesco Anerio[d], Francesco Soriano[d], Francisco Leontaritis[d], Asprilio Pacelli[d], Annibale Stabile[d], Ruggiero Giovannelli[d], Arcangelo Crivelli[d], Gregorio Allegri[d] і Alessandro Romano[d] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
Джованні П’ерлуіджы да Палестрына (італ.: Giovanni Pierluigi da Palestrina, 1525, каля Рыму -2 лютага 1594, Рым) — знакаміты кампазітар італьянскай музыкі Каталіцкага Касцёла. Найболей значны прадстаўнік Рымскай школы музыкі.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Палестрына нарадзіўся каля 1525 года ў Палестрыне (блізу Рыма), ад назвы горада і паходзіць яго імя[5]. Як і многія мастакі XV—XVI стагоддзяў, пазначаўся гісторыкамі па месцы свайго нараджэння, аднак сам у захаваных лістах звычайна падпісваўся як Джавані Петралойзіа[6].
З дзіцячых гадоў Палестрына спяваў у царкоўным хоры хлопчыкаў. Спачатку ў хоры роднага горада, а ў 1537—1540 гадах — у рымскай царкве Санта Марыя Маджорэ[7].
З 1544 года ён быў арганістам і капельмайстароам галоўнай царквы Св. Агапіта г. Палестрына[6][7]. Пра гэты перыяд дзейнасці Палестрыны, што доўжыўся да 1551 года, вядома няшмат што, — магчыма, што менавіта тады ён пачаў асвойваць традыцыі жанраў імшы і мяцеа, якія сталі надалей ключавымі ў яго творчасці, і некаторыя імшы, што ўбачылі святло пазней, былі напісаны яшчэ ў родным горадзе[5].
Свайго першага магутнага апекуна Палестрына знайшоў у асобе Папы Юлія III, і з 1551 года ўся яго дзейнасць была злучана з Рымам. Папе Юлію III Палестрына прысвяціў у 1554 складанку 4-галосных імш, першы свой надрукаваны твор[8]. У верасні 1551 года ён быў запрошаны на пасаду Magister puerorum (настаўнікам спеву і дырыжорам хору хлопчыкаў) пры Саборы Св. Пятра[5][8].
Папам Палестрына быў вызвалены ад звычайнага строгага экзамену, не зважалі і на тое, што Палестрына не толькі не быў святаром, але нават быў жанаты і меў некалькі сыноў. Відаць, Папа хацеў даставіць яму магчымасць свабодна займацца творчасцю, што, вядома, было б мала даступна страшна занятаму капельмайстру сабора св. Пятра
Палестрына пакінуў у 1555 пасаду капельмайстра і ўступіў на службу ў Сікстынскую капэлу.
Папа Марцэл II, які змяніў Юлія III у красавіку 1555 года, заступаўся за Палестрыну, яшчэ быўшы кардыналам. Хоць Марцэл II узначальваў Ватыкан менш месяца, аднак з яго імем злучана адно з самых знакамітых складанняў Палестрыны — так званая «Імша Папы Марцэла»[5]. Наступнік Марцэла II, Папа Паўла IV, увёў у капэле стражэйшы статут, дапоўніўшы яго, у прыватнасці, аброкам бясшлюбнасці, і ў верасні 1555 года Палестрына, быўшы жанаты, пазбавіўся свайго месца, хоць яму прызначылі бедную пенсію.
Надалей Палестрына быў дырэктарам спявацкай школы пры царкве Санта-Марыя Маджорэ і ўзначальваў хатнюю капэлу кардынала д’Эсту ў Цівалі; у 1571 годзе, ужо пры Папе Пію V, пасля смерці свайго калегі і аднакласніка Джавані Анімучы, ён ізноў узначаліў капэлу Юлія пры Саборы Св. Пятра і займаў пост капельмайстра аж да сваёй смерці ў 1594 годзе[7].
Тым часам яго жонка, двое сыноў і двое братоў былі панесены чумой, што лютавала тады ў Рыме. Забіты горам, Палестрына вырашыў стаць святаром, але напярэдадні пасвячэнні пазнаёміўся з адной заможнай удавой і ў 1581 жаніўся. Разам з кампаньёнам ён заняўся гандлёвай справай, што належала памерламу мужу сваёй новай жонкі, і, паколькі яму атрымалася стаць афіцыйным дастаўніком мяхоў і скур да папскага двара, справа пайшла на лад, прытым атрыманы прыбытак укладаўся ў куплю зямлі і нерухомасці.
У 1592 годзе яго калегі-музыканты склалі і паднеслі яму ў знак глыбокай павагі складанку музычных кампазіцый на тэксты псалмоў разам з хвалебным адрасам.
У 1594 годзе Палестрына нечакана захварэў і неўзабаве сканаў ад плеўрыта. У адпаведнасці са звычаямі таго часу, Палестрына быў пахаваны ў той жа дзень, калі ён памёр. На яго адпяванні памкнулася велізарная колькасць людзей[9]. Палестрына пахаваны ў Саборы Святога Пятра. У эпітафіі на надмагіллі былі напісаны словы, што атрымалі познае сусветнае шыранне ў характарыстыках кампазітара — «князь музыкі» (princeps musicae). Пры рэканструкцыі храма ў 1700-х гг. надмагілле Палестрыны было згублена, дакладнае месца пахавання дагэтуль не знойдзена
Творчасць
[правіць | правіць зыходнік]Палестрына пісаў амаль выключна вакальную шматгалосую музыку; больш усяго вядомы як аўтар імш (і іншых жанраў царкоўнай паліфоніі), мяцееўшы і «духоўных» мадрыгалаў (madrigali spirituali).
У яго шырокай спадчыне каля 105 імш, «Аферторыі для ўсяго царкоўнага года» (Рым, 1593; унікальны па маштабе і задуме цыкл, утрымоўвальны 68 аферторыяў), каля 140 мадрыгалаў і больш 300 матэтаў. З іншых жанраў царкоўнай паліфоніі (у існасці, тыя ж матэты) 72 гімны, больш 40 магніфікатаў, 11 літанняў, Плачы прарока Ераміі.
Яго дачыненне да (свецкіх) мадрыгалам застаецца ў вызначанай ступені загадкавым: хочучы ў прадмове да складанкі матэтаў «Canticum canticorum» (з лац. — «Песня песняй») 1584 года ён выказваўся супраць таго, каб класці на музыку мірскія тэксты, ужо праз два гады выйшаў том яго свецкіх мадрыгалаў (першы ўбачыў свет у 1555 годзе). Духоўныя мадрыгалы (пераважна на 5 галасоў) Палестрыны апублікаваны ў выглядзе дзвюх складанак. Да ліку найболей вядомых мадрыгалаў Палестрыны адносяцца пяцігалосыя «Io son ferito» (1561) і «Vestiva i colli» (1566). Пра папулярнасць другога сведчыць вялікая колькасць апрацовак і варыяцый XVI—XVII стагоддзяў (сярод іншых В. Галілея, Дж. А. Тэрцы, Дж. Бесона, А. Банк’еры) для лютні, клавіра і іншых прылад.
У 1560 годзе Палестрына звярнуў на сябе ўсеагульную ўвагу сваімі імпраперыямі (антыфоны і рэспансорыі, прымеркаваныя да Жарснай сядміцы). Іх простая, прыгожая, гарманічная музыка вырабіла моцнае ўражанне і Трыдэнцкі сабор (1543—1563), які лічыў патрэбным вырабіць рэформы ў царкоўнай музыцы, звярнуўся да Палестрыны з даручэннем напісаць спробавую імшу, якая давяла б магчымасць існавання шматгалоснай музыкі ў царкоўным набажэнстве (шматгалосная музыка, як тады лічылася, з прычыны вытанчанасці поліфанічнай тэхнікі наносіла шкоду выразнасці молитвословия). Палестрына напісаў тры імшы, кожную на 6 галасоў. Усе тры адрозніваліся выдатнымі вартасцямі, але найвялікай папулярнасці ганаравалася маса памяці Папы Марцэла II, былога апекуна Палестрыны, вядомая цяпер пад назвай «Імшы Папы Марцэла» (іншая назва — «Імша Папы Марчэла», каля 1562).
Сачыненні (выбарка)
[правіць | правіць зыходнік]Імшы
[правіць | правіць зыходнік]Нататка 1. Ідэнтыфікуючы імшы па іх загалоўках, музыканты звычайна адштурхваюцца ад тэматычнага прататыпа — інцыпіта царкоўнай / свецкай манодыі (калі гэта імша-парафраза) ці інцыпіта шматгалоснага складання (калі гэта імша-пародыя) — мотета ці мадрыгала. У шэрагу выпадкаў арыгінальныя загалоўкі не ўтрымваюць інцыпітаў і спасылаюцца на тэхніку кампазіцыі (missa ad fugam, ut-re-mi-fa…), на літургічны каляндар (missa de beata Virgine, de feria, in festis duplicibus), на парадкавы нумар у прыжыццёвым выданні (missa prima, secunda), на царкоўны тон, у якім складанне напісана (missa quinti toni), на прысвячэнне (missa papae Marcelli) і г.д. У ніжэйзгаданай табліцы загалоўкі першых тыпаў («інцыпітныя») для выгоды адлучаны ад другіх.
Нататка 2. Для кароткай спасылкі на імшы Палестрыны па нумары (прыкладам, замест «Імша Папы Марцэла» — «Імша № 12») прынята скарыстаць спіс Г.Рыза (гл. у бібліяграфіі Reese, 1959).
| Загаловак | Галасоў | Выданне | Лад | Тып | Каментарый |
|---|---|---|---|---|---|
| Ad coenam Agni | 5 | PW 10 | імша на cantus firmus | гімн «Ad coenam Agni providi» | |
| Aeterna Christi munera | 4 | PW 14 | Іянійскі | cantus firmus | гімн |
| Alma Redemptoris Mater | 6 | PW 20 | Іянійскі | cantus firmus | грыгарыянскі антыфон |
| Ascendo ad Patrem | 5 | PW 21 | імша-пародыя | на ўласны матэт | |
| Aspice Domine | 5 | PW 11 | Дарыйскі | пародыя | на матэт Жака Мантуанскага |
| Assumpta est Maria | 6 | PW 23 | Міксалідзійскі | пародыя | на ўласны мяце |
| Ave Maria | 4 | PW 16 | Дарыйскі | cantus firmus | антыфон |
| Ave Maria | 6 | PW 15 | Іянійскі | cantus firmus | антыфон |
| Ave Regina coelorum | 4 | PW 18 | Гіпаіянійскі | на аднайменны багародзічны антыфон | |
| Beatus Laurentius | 5 | PW 23 | Гіпаміксалідзійскі | пародыя | на ўласны матэт |
| Confitebor tibi Domine | 8 | PW 22 | Дарыйскі | пародыя | на ўласны 8-галосны матэт |
| Descendit angelus Domini | 4 | PW 20 | Іянійскі | пародыя | на матэт Hilaire Penet |
| Dies sanctificatus | 4 | PW 15 | Міксалідыйскі | пародыя | на ўласны матэт |
| Dilexi quoniam | 5 | PW 15 | Міксалідыйскі | пародыя | на матэт Ераніма Мафоні |
| Dum complerentur | 6 | PW 17 | Іянійскі | пародыя | на ўласны матэт |
| Dum esset summus pontifex | 4 | PW 17 | Дарыйскі | cantus firmus | антыфон |
| Ecce ego Joannes | 6 | PW 24 | cantus firmus? | тэматыч. крыніца не ўсталявана | |
| Ecce sacerdos magnus | 4 | PW 10 | Міксалідзійскі | cantus firmus | антыфон |
| Emendemus in melius | 4 | PW 16 | Гіпадарыйскі | cantus firmus? | тематич. крыніца не ўсталяваная |
| Fratres ego enim accepi | 8 | PW 22 | Дарыйскі | пародыя | на ўласны 8-галосны матэт |
| Gabriel archangelus | 4 | PW 10 | Дарыйскі | пародыя | на матэтВер дзела |
| Gia fu chi' m’ebbe cara | 4 | PW 19 | пародыя | на ўласны мадрыгал | |
| Hodie Christus natus est | 8 | PW 22 | Мікса-лідыйскі | пародыя | на ўласны матэт |
| Illumina oculos meos | 6 | PW 19 | пародыя | на матэтАндрэаса дэ Сільвы | |
| In illo tempore | 4 | PW 19 | Дарыйскі | пародыя | на ананімны (П’ера Мулю) матэт |
| In te Domine speravi | 4 | PW 15 | Дарыйскі | пародыя | (1) на матэрыяле нявызначанага мотета (Ж.Лерыцье?) |
| In te Domine speravi | 6 | PW 18 | Іянійскі | пародыя | (2) на матэт Л.Хелінка (Lupus Hellinck) |
| Inviolata et intergra es Maria | 4 | PW 11 | Гіпалідзійскі | пародыя | на матэт Жана Куртуа (Jean Courtois) |
| Iste confessor | 4 | PW 14 | Гіпадарыйскі | cantus firmus | гімн |
| Jam Christus astra ascenderat | 4 | PW 14 | Дарыйскі | cantus firmus | гімн |
| L’homme arme | 5 | PW 12 | Гіпаміксалідзійскі | cantus firmus | на песню L’homme arme (1) |
| Laudate Dominum omnes gentes | 8 | PW 22 | Дарыйскі | пародыя | на ўласны матэт |
| Memor esto | 5 | PW 17 | пародыя | на ўласны матэт | |
| Nasce la gioia mia | 6 | PW 14 | Дарыйскі | пародыя | у арыгіналу Missa sine nomine; на мадрыгал Леанарда Прымаверы «Арфіста» (Leonardo Primavera dell’Arpa) |
| Nigra sum | 5 | PW 14 | Гіпаэалійскі | пародыя | на мяце Жана Лерыцье |
| O admirabile commercium | 5 | PW 17 | Міксалідзійскі | пародыя | на ўласны матэт |
| O Regem coeli | 4 | PW 10 | пародыя | крыніцы: грыгарыянскі рэспансорый і матэт Андрэаса дэ Сільвы | |
| O Rex gloriae | 4 | PW 21 | Гіпадарыйскі | пародыя | на ўласны матэт |
| O sacrum convivium | 5 | PW 23 | Іянійскі | пародыя | на матэт К. дэ Маралеса |
| O Virgo simul et Mater | 5 | PW 19 | пародыя | на ўласны матэт | |
| Panem nostrum | 5 | PW 24 | Гіпадарыйскі | пародыя | на ўласны матэт |
| Panis quem ego dabo | 4 | PW 14 | Гіпадарыйскі | пародыя | на матэт Іаана Люпі і Жака Мантуанскага |
| Pater noster | 4 | PW 24 | Гіпадарыйскі | пародыя | на ўласны матэт |
| Petra sancta | 5 | PW 19 | Эалійскі | пародыя | на ўласны мадрыгал «Io son ferito» |
| Qual e il piu grand' amore? | 5 | PW 21 | Гіпа іянійскі | пародыя | на мадрыгал Кіпрыяна дэ Роры |
| Quam pulchra es | 4 | PW 15 | Іянійскі | пародыя | на тэму матэта (?) Іяана Люпі |
| Quando lieta sperai | 5 | PW 20 | Эалійскі | пародыя | на мадрыгал Кіпрыяна дэ Роры |
| Quem dicunt homines | 4 | PW 17 | Гіпаміксалідзійскі | пародыя | на матэт Ж. Рышафора |
| Regina coeli | 5 | PW 20 | Іянійскі | cantus firmus | (1) багародзічны антыфон |
| Regina coeli | 4 | PW 21 | Гіпаіянійскі | cantus firmus | (2) багародзічны антыфон |
| Repleatur os meum | 5 | PW 12 | Фрыгійскі | пародыя | на матэт Жака Антуанскага |
| Sacerdos et pontifex | 5 | PW 16 | Гіпадарыйскі | cantus firmus | антыфон |
| Sacerdotes Domini | 6 | PW 17 | Гіпаміксалідзійскі | cantus firmus | тэматыч. прататып не ўсталяваны |
| Salve Regina | 5 | PW 24 | cantus firmus | багародзічны антыфон | |
| Salvum me fac | 5 | PW 11 | Дарыйскі | пародыя | на матэт Жака Мантуанскага |
| Sanctorum meritis | 4 | PW 16 | Фрыгійскі | cantus firmus | гімн |
| Sicut lilium inter spinas | 5 | PW 14 | Эалійскі | пародыя | на ўласны матэт |
| Spem in alium | 4 | PW 12 | Эалійскі | cantus firmus | рэспансорый |
| Te Deum laudamus | 6 | PW 18 | Фрыгійскі | cantus firmus | гімн Te Deum |
| Tu es pastor ovium | 5 | PW 16 | Дарыйскі | пародыя | на ўласны матет |
| Tu es Petrus | 6 | PW 21 | Міксалідзійскі | пародыя | (1) на ўласны матэт |
| Tu es Petrus | 6 | PW 24 | Міксалідзійскі | пародыя | (2) на ўласны матэт |
| Ut, Re, Mi, Fa, Sol, La | 6 | PW 12 | Іянійскі | cantus firmus | На Гвіданаў гексахорд, іншая назвас"Гексахордавая імша" |
| Veni Creator Spiritus | 6 | PW 23 | Міксалідзійскі | cantus firmus | гімн |
| Veni sponsa Christi | 4 | PW 18 | пародыя | на ўласны матэт | |
| Vestiva i colli | 5 | PW 18 | Дарыйский | пародыя | на ўласны мадрыгал |
| Viri Galilaei | 6 | PW 21 | Дорийский | пародыя | на ўласны матэт |
| Virtute magna | 4 | PW 10 | Міксалідзійскі | пародыя | рэспансорый і матэт А. Сільвы |
| (імшы без інцыпітаў) | |||||
| Missa ad fugam | 4 | PW 11 | на ўласны темы | Кананічная імша (пагалоснікі толькі для баса і кантуса; астатнія галасы выводзяцца з гэтых) | |
| Missa brevis | 4 | PW 12 | Іянійскі | на ўласны тэмы | Кароткая імша; па др. звесткам — пародыя, заснавана на матэрыяле імшы Гудзімеля «Audi filia» |
| Missa de beata Virgine | 4 | PW 11 | у розных ладах | cantus firmus | Багародзічная імша (на некалькі традыцыйных грыгарыянскіх мелодый) |
| Missa de beata Virgine (dominicalis) | 6 | PW 12 | у розных ладах | cantus firmus | Нядзельная Багародзічная імша (на мадэлі тых жа традыцыйных распеваў, што і папярэдняя) |
| Missa de feria | 4 | PW 12 | Фрыгійскі | cantus firmus | Будзённая імша (для тых дзён, калі не спяваюцца ні Credo, ні Gloria). Меладычныя прататыпы (грыгарыянскія распевы) дакладна не ўсталяваны |
| Missa in duplicibus minoribus (1) | 5 | C 18 | у розных ладах | cantus firmus; мантуанская імша[заўв 1] | Імша на малыя падвойныя святы. Адменныя меладычныя прататыпы — са штодзённай кнігі (кірыяла) мантуанскай прыдворнай царквы Св. Варвары[10] |
| Missa in duplicibus minoribus (2) | 5 | C 18 | у розных ладах | cantus firmus; мантуанская імша | Імша на малыя падвойныя святы. Асаблівыя меладычныя прататыпы — із мантуанскага ўжытку |
| Missa in festis apostolorum (1) | 5 | C 19 | у розных ладах | cantus firmus; мантуанская імша | Імша на апостальскія святы. Асаблівыя меладычныя прататыпы — із мантуанскага ўжытку |
| Missa in festis apostolorum (2) | 5 | C 19 | у розных ладах | cantus firmus; мантуанская імша | Імша на апостальскія святы. Асаблівыя меладычныя прататыпы — із мантуанскага ўжытку |
| Missa in festis B.M.V. (1) | 5 | С 18 | ? | cantus firmus; мантуанская імша | Першая Багародзічная імша. Асаблівыя меладычныя прататыпы — із мантуанскага ўжытку |
| Missa in festis B.M.V. (2) | 5 | З 18 | ? | cantus firmus; мантуанская імша | Другая Багародзічная імша. Асаблівыя меладычныя прататыпы — із мантуанскага ўжытку |
| Missa in festis B.M.V. (3) | 5 | З 18 | ? | cantus firmus; мантуанская імша | Трэцяя Багародзічная імша. Асаблівыя меладычныя прататыпы — із мантуанскага ўжытку |
| Missa in maioribus duplicibus | 4 | PW 23 | у розных ладах | cantus firmus | Імша на вялікія падвойныя святы; на некалькі традыцыйных грыгарыянскіх мелодый |
| Missa in minoribus duplicibus | 4 | PW 23 | у розных ладах | cantus firmus | Імша на малыя падвойныя святы; на некалькі традыцыйных грыгарыянскіх мелодый |
| Missa in semiduplicibus maioribus (1) | 5 | C 19 | у розных ладах | cantus firmus; мантуанская імша | Імша на вялікія паўпадвойныя святы. Асаблівыя меладычныя прататыпы — із мантуанскага ўжытку |
| Missa in semiduplicibus maioribus (2) | 5 | C 19 | у розных ладах | cantus firmus; мантуанская імша | Імша на вялікія паўпадвойныя святы. Асаблівыя меладычныя прататыпы — із мантуанскага ўжытку |
| Missa octavi toni | 6 | PW 20 | Гіпаміксалідзійскі | cantus firmus | Імша восьмага тону; на гімн «Festum nunc celebre» |
| Missa Papae Marcelli | 6 | PW 11 | Гіпаіянійскі / мікса-лідыйскі | без тэматыч. прататыпаў | Імша Папы Марцэла |
| Missa prima | 5 | PW 13 | Дарыйскі | cantus firmus | Першая імша; крыніца — мяце «Eripe me de inimicis» Жана Маера |
| Missa prima | 4 | PW 13 | Гіпаміксалідзійскі | cantus firmus | Першая імша; крыніца — ўласны матэт «Lauda Sion» |
| Missa primi toni | 4 | PW 12 | Дарыйскі | пародыя | Імша першага тону; меркаваная крыніца — мадрыгал Д. Ферабоска «Io mi son giovinetta» |
| Missa pro defunctis | 5 | PW 10 | у розных ладах | cantus firmus | Жалобная імша (рэквіем) |
| Missa quarta | 4 | PW 13 | Дарыйскі | cantus firmus | Чацвёртая імша; крыніца — песня «L’homme armé» (2) |
| Missa quinti toni | 6 | PW 19 | Лідыйскі (іянійскі) | без тематич. прататыпаў | Імша пятага тону |
| Missa secunda | 5 | PW 13 | Дарыйскі | пародыя | Другая імша; крыніца — мяце «Veni Sancte Spiritus» (меркавана Палестрыны) |
| Missa secunda (primi toni) | 4 | PW 13 | Дарыйскі | без тэматыч. прататыпаў | Другая імша першага тону |
| Missa sine nomine | 4 | PW 11 | гіпафрыгійскі | Безназоўная імша (1); тэматыч. крыніца не ўсталяваная | |
| Missa sine nomine | 4 | PW 15 | пародыя | Безназоўная імша (2); крыніца — імша Ж. Маера «Je suis desheritee» | |
| Missa sine nomine | 5 | PW 18 | Дарыйскі | Безназоўная імша (3); тэматыч. крыніца не ўсталяваная | |
| Missa sine nomine | 6 | PW 10 | Фрыгійскі | пародия | Безымянная імша(4); крыніца — ананімны матэт «Cantabo Domino»; па іншых звестках — ананімны матэт «Beata Dei genitrix» |
| Missa sine titulo | 5 | PW 30 | Імша без загалоўка (1); аўтарства Палестрыны спрэчнае | ||
| Missa sine titulo | 6 | PW 24 | Гіпаміксалідзійскі | пародыя | Імша без загалоўка (2); крыніца — імша Ласо ці матэт «Benedicta» Жаскена |
| Missa sine titulo | 6 | PW 32 | Імша без загалоўка (3); аўтарства Палестрыны спрэчнае | ||
| Missa tertia | 4 | PW 13 | Гіпафрыгійскі | cantus firmus | Трэцяя імша (1); крыніца — гімн «Jesu, nostra redemptio» |
| Missa tertia | 5 | PW 13 | Гіпафрыгійскі | пародыя | Трэцяя імша (2); на ўласны мяце «O magnum mysterium» |
Выданні сачыненнняў
[правіць | правіць зыходнік]- Giovanni Pierluigi da Palestrina. Werke, hrsg. v. F.X. Haberl u.a. 33 Bde. Leipzig, 1862—1907 (PW)
- Giovanni Pierluigi da Palestrina. Le opere complete, per cura e studio di Raffaele Casimiri, Knud Jeppesen, Lino Bianchi. 35 vls. Roma, 1939-99 (C)
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Заўвагі
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Асаблівасць тэхнікі кампазіцыі мантуанскіх імш — у чаргаванні фрагментаў традыцыйнай манодыі і яе кампазітарскай поліфанічнай апрацоўкі (гл. Alternatim).
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ а б W. S. R., D. F. T. Palestrina, Giovanni Pierluigi da // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 20. — P. 627–628.
- ↑ E. H. P. Palestrina, Giovanni // A Dictionary of Music and Musicians (A.D. 1450-1889): by eminent writers, English and foreign with illustrations and woodcuts / G. Grove, John Alexander Fuller Maitland — London: Macmillan Publishers, 1900. — Vol. 2. — P. 635–642.
- ↑ а б Н. С. Палестрина, Джованни Пьерлуиджи // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1897. — Т. XXIIа. — С. 626–627.
- ↑ Г. Риман Палестрина // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 3. — С. 983–985.
- ↑ а б в г Пильгун А.. Джованни Пьерлуиджи да Палестрина(недаступная спасылка). Композиторы. Belcanto.ru. Архівавана з першакрыніцы 1 мая 2013. Праверана 20 мая 2013.
- ↑ а б Бочаров Ю. Мастера старинной музыки. — Geleos Publishing House, 2005. — ISBN 5818905225, ISBN 9785818905228.
- ↑ а б в Палестрина Д. П. / Соловьёва Т. Н. // Т. 4. Окунев — Симович. — М. : Советская энциклопедия : Советский композитор, 1978. — (Энциклопедии. Словари. Справочники : Музыкальная энциклопедия : [в 6 т.] / гл. ред. Ю. В. Келдыш; 1973—1982).
- ↑ а б Палестрина(недаступная спасылка). Риман Г. Музыкальный словарь [Пер. с нем. Б.П. Юргенсона, доп. рус. отд-нием]. — М.: ДиректМедиа Паблишинг, 2008. — CD-ROM.. Архівавана з першакрыніцы 24 мая 2013. Праверана 24 красавіка 2022.
- ↑ Палестрина, Джованни Пьерлуиджи да(недаступная спасылка). Энциклопедия Кругосвет. Архівавана з першакрыніцы 31 мая 2016. Праверана 19 ліпеня 2016.
- ↑ Гл.: Jeppesen K. 1953, S.145.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]
- Иванов-Борецкий М. В. Палестрина. Москва, 1909.
- Jeppesen K. The style of Palestrina and the dissonance. Copenhagen, 1946.
- Jeppesen K. The Recently Discovered Mantova Masses of Palestrina // Acta Musicologica 22 (1950), pp. 36–47.
- Jeppesen K. Pierluigi da Palestrina, Herzog Guglielmo Gonzaga und die neugefundenen Mantovaner-Messen Palestrina’s. Ein ergänzender Bericht // Acta Musicologica 25 (1953), S.132-179.
- Reese G. Music in the Renaissance. New York, 1954; 2nd ed., ib., 1959 (большая глава о Палестрине, с пронумерованным списком месс)
- Hermelink S. Dispositiones modorum: die Tonarten in der Musik Palestrinas und seiner Zeitgenossen. Habilitationsschrift. Heidelberg, 1959; (книга) Tutzing, 1960.
- Fellerer K.G. Palestrina. Leben und Werk. Düsseldorf: Schwann, 1960.
- Hohlfeld Ch., Bahr R. Schule musikalischen Denkens. Der Cantus-firmus-Satz bei Palestrina. Wilhelmshaven, 1994.
- Heinemann M. Giovanni Pierluigi da Palestrina und seine Zeit. Laaber, 1994.
- Stewart R. An introduction to sixteenth-century counterpoint and Palestrina’s musical style. New York : Ardsley House, 1994. ISBN 978-1-880157-07-7.
- Bianchi L. Iconografia palestriniana. Giovanni Pierluigi da Palestrina: immagini e documenti del suo tempo. Lucca, 1994.
- Schlötterer R. Der Komponist Palestrina. Grundlagen, Erscheinungsweisen und Bedeutung seiner Musik. Augsburg: Wissner, 2002. 321 SS. ISBN 3-89639-343-X.
- Marvin C. Giovanni Pierluigi da Palestrina: a guide to research. New York: Routledge, 2002. XVI, 478 p. ISBN 978-0-8153-2351-8 (утрымвае падрабязны спіс складанняў, адсартаваных па інцыпітах)
- Русская книга о Палестрине. Составитель Т. Н. Дубравская. Москва: Московская гос. консерватория, 2002.
- Japs J. Die Madrigale von Giovanni Pierluigi da Palestrina. Genese — Analyse — Rezeption. Augsburg: Wißner, 2008. ISBN 978-3-89639-524-5.
- Лебедев С. Н. Палестрина // Большая российская энциклопедия. Т.25. М., 2014, с.149-150.
Аферторыі Палестрыны
[правіць | правіць зыходнік]- Dahlhaus C. Untersuchungen über die Entstehung der harmonischen Tonalität. Kassel, 1968, S. 181—185.
- Dahlhaus C. Zur Tonartenlehre des 16.Jahrhunderts // Die Musikforschung 29 (1976), S. 300—303.
- Powers H. Modal representation in polyphonic offertories // Early Music History 2 (1982), p. 43-86.
- Meier B. Zu den in mi fundierten Werken aus Palestrinas Offertoriums-Motettenzyklus // Die Musikforschung 37 (1984), S. 215—220.
- Mangani M., Sabaiano D. Tonal types and modal attributions in late Renaissance polyphony: new observations // Acta musicologica 80 (2008), p. 231-250.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Палестрина, Джованни Пьерлуиджи // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
- Naumann L. Giovanni Pierluigi da Palestrina und die Legende der Rettung der mehrstimmigen Kirchenmusik. Studienarbeit. Phillips Universität Marburg, 2011
- Палестрина. Мотеты. Regensburger Domspatzen
- Палестрина. Мессы
- Старое собрание сочинений (PW) на IMSLP
- Marvin C. Giovanni Pierluigi da Palestrina: a guide to research (2002; фрагмент)
- Мадригал Vestiva i colli
