Кізільнік

Кізільнік
Кізільнік Дамера (Cotoneaster dammeri)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Ружакветныя Сямейства:  Ружавыя Падсямейства:  Слівавыя Трыба:  Яблыневыя Род:  Кізільнік
Міжнародная навуковая назва
Cotoneaster Medik.
Даччыныя таксоны
Гл. тэкст
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   25151 NCBI   36607 EOL   29938 GRIN   g:2994 IPNI   103261

Кізільнік (Cotoneáster) — род некалючых хмызнякоў, радзей невялікіх дрэў сямейства ружавыя (Rosaceae).

Назва

Назва паходзіць ад грэчаскага 'cotonea' — айва, 'aster' — мае выгляд, па падабенстве лісця айвы і аднаго з відаў кізільніка.

Батанічнае апісанне

Кізільнік суцэльнакрайні (Cotoneaster integerrima). Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926

Кізільнікі — гэта лістападныя або вечназялёныя хмызнякі, якія растуць павольна. Лісцінкі маленькія, простыя, чаргавальныя, яйкападобныя, улетку цёмна-зялёныя, увосень — чырванеюць (часцей за ўсё бліскучыя). Кветкі белыя або ружовыя, дробныя, у шчытках, гронках або адзінкавыя.

Арэал

Род налічвае больш за 100 відаў, разнавіднасцяў і формаў, якія растуць у Еўразіі, Паўночнай Афрыцы. На тэрыторыі Беларусі 40 інтрадукаваных відаў.

Асаблівасці біялогіі

Усе кізільнікі непатрабавальныя да якасці і вільготнасці глебы. Растуць марудна. Размнажаюцца насеннем і вегетатыўна (атожылкамі, чаранкамі). Добра прыжываюцца пасля перасадкі і пераносяць абрэзку.

Віды

Асноўны артыкул: Віды роду Кізільнік

Паводле базы даных The Plant List (на жнівень 2016) род уключае 278 відаў, некаторыя з іх:

• Cotoneaster acutifolius Turcz. — Кізільнік вастралісты
• Cotoneaster adpressus Bois
• Cotoneaster alaunicus Golitsin — Кізільнік алаунскі
• Cotoneaster apiculatus Rehder & E.H.Wilson
• Cotoneaster bullatus Bois
• Cotoneaster dammeri C.K.Schneid.
• Cotoneaster divaricatus Rehder & E.H.Wilson
• Cotoneaster franchetii Bois
• Cotoneaster horizontalis Decne.
• Cotoneaster integerrimus Medik. — Кізільнік суцэльнакрайні, ці Кізільнік звычайны
• Cotoneaster krasnovii Pojark. — Кізільнік гронкакветны
• Cotoneaster lucidus Schltdl. — Кізільнік бліскучы
• Cotoneaster melanocarpus Fisch. ex A.Blytt — Кізільнік чарнаплодны, ці Цяжное дзерава
• Cotoneaster microphyllus Wall. ex Lindl.
• Cotoneaster mongolicus Pojark.
• Cotoneaster neopopovii Czerep.
• Cotoneaster pannosus Franch.
• Cotoneaster salicifolius Franch.
• Cotoneaster tenuipes Rehder & E.H.Wilson
• Cotoneaster uniflorus Bunge — Кізільнік аднакветны

Значэнне і выкарыстанне

Плады кізільніка — маленькія, чырвоныя або чорныя яблыкі з 2 — 5 костачкамі (плады некаторых відаў ядомыя).

Літаратура

• Бабарэка Я. З. Кізільнік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. Катэнарыя — Недайка / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1984. — С. 16—17. — 588 с., іл. — 10 000 экз.

Спасылкі

• Кизильник: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Cotoneaster (англ.) // The Plant List
• Cotoneaster // ИАС «ООПТ России» (руск.)
• Кізільнік на сайце USDA NRCS