Жан-Франсуа Шампальён

Жан-Франсуа Шампальён
Жан-Франсуа Шампальён
	фр.: Jean-François Champollion
	; Жан-Франсуа Шампальён. ; Партрэт працы Леона Канье (1831) ; (Léon Cogniet 1794 –1880), Луўр, Парыж
Дата нараджэння	23 снежня 1790[…]
Месца нараджэння	Фіжак[d], Каралеўства Францыя[…];
Дата смерці	4 сакавіка 1832[…] (41 год)
Месца смерці	Парыж, Ліпеньская манархія[…];
Месца пахавання	Пер-Лашэз; Grave of Champollion[d];
Грамадзянства	Францыя;
Бацька	Jacques Champollion[d]
Жонка	Rosine Blanc[d]
Род дзейнасці	егіптолаг
Навуковая сфера	гісторыя, лінгвістыка, археалогія, егіпталогія
Месца працы	Калеж дэ Франс; Грэнобльска-Альпійскі ўніверсітэт;
Альма-матар	University of Grenoble[d]; Калеж дэ Франс; Нацыянальны інстытут усходніх моў і цывілізацый[d]; ліцэй Стэндаля[d] (жнівень 1807);
Навуковы кіраўнік	Antoine Isaac Silvestre de Sacy[d]
Вядомыя вучні	Francesco Salvolini[d] і Karl Richard Lepsius[d]
Вядомы як	заснавальнік егіпталогіі, які здолеў расшыфраваць егіпецкія іерогліфы
Член у	Société Asiatique[d]; Акадэмія надпісаў і прыгожай славеснасці[d] (1832); Германскі археалагічны інстытут; Нідэрландская каралеўская акадэмія навук; Расійская акадэмія навук; Каралеўская акадэмія славеснасці, гісторыі і антыкварыяту[d]; Турынская акадэмія навук[d]; Académie delphinale[d]; Акадэмія прыгожых мастацтваў[d];
Узнагароды	Кавалер тасканскага ордэна Святога Джузэпэ (Святога Іосіфа)
Подпіс
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Жан-Франсуа Шампальён (фр.: Jean-François Champollion; 23 снежня 1790 — 4 сакавіка 1832) — французскі гісторык-арыенталіст і лінгвіст, заснавальнік егіпталогіі.

Дзякуючы праведзенай ім расшыфроўцы тэксту Разецкага каменя 14 верасня 1822 г. зрабілася магчымым чытанне егіпецкіх іерогліфаў і далейшае развіццё егіпталогіі як навукі.

Біяграфічныя звесткі

Вучыўся ў Школе ўсходніх моў у Калеж дэ Франс (1807—09). 3 1809 выкладаў ва ўніверсітэце Грэнобля (з 1818 прафесар). Быў членам Французскага Геаграфічнага таварыства.

Пасля шматгадовай працы над дэшыфроўкай егіпецкіх іерогліфаў у 1822 прачытаў надпіс на Разецкім камені; распрацаваў прынцыпы дэшыфроўкі і вызначыў паслядоўнасць развіцця егіпецкага іерагліфічнага пісьма (іерагліфічнае, іератычнае, дэматычнае). У 1824—26 вывучаў егіпецкія помнікі ў музеях Італіі, потым працаваў хавальнікам Егіпецкага музея ў Луўры. У 1828—30 кіраваў экспедыцыяй у Егіпет, сабраў і скапіраваў шмат егіпецкіх тэкстаў, помнікаў і выяў. У 1831 узначаліў першую ў свеце кафедру егіпталогіі ў Калеж дэ Франс. Склаў першыя граматыку і слоўнік старажытнаегіпецкай мовы.

Гл. таксама

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Jean-François Champollion
Егіпецкія іерогліфы
Разецкі камень
Копцкая мова

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г Jean-François Champollion // Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^а ^б https://www.umass.edu/wsp/philology/gallery/champollion.html
↑ ^а ^б www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>
↑ http://www.nytimes.com/1999/08/29/travel/figeac-s-flair-for-the-egyptian.html
↑ list of professors at Collège de France
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3253460"></a>
↑ www.aibl.fr
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107213385"></a>
↑ https://aibl.fr/academiciens-depuis-1663/ Праверана 3 красавіка 2023.
↑ http://www.academiedelphinale.com/images/lettre-mensuelle/lettreAcademieDelphinale-06-juin-juillet-aout-2020.pdf

Спасылкі

[_f5534621025b8a89-1] а ^б ^в ^г Jean-François Champollion // Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_023e531b338df8e2-2] а ^б https://www.umass.edu/wsp/philology/gallery/champollion.html

[_6e236b839d85ffe8-3] а ^б www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>

[_5dc65ecc860abcd4-4] ttp://www.nytimes.com/1999/08/29/travel/figeac-s-flair-for-the-egyptian.html

[_420287af5bfbc07f-5] st of professors at Collège de France
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3253460"></a>

[_d09c80deab0a2cc6-6] www.aibl.fr
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107213385"></a>

[_333c9532a37cfbc6-7] ttps://aibl.fr/academiciens-depuis-1663/ Праверана 3 красавіка 2023.

[_e8341520a2164ab2-8] ttp://www.academiedelphinale.com/images/lettre-mensuelle/lettreAcademieDelphinale-06-juin-juillet-aout-2020.pdf

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]