Джон фон Нейман

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Джон фон Нейман
англ.: John von Neumann
Джон фон Нейман у 1940-я
Джон фон Нейман у 1940-я
Дата нараджэння 28 снежня 1903(1903-12-28)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 8 лютага 1957(1957-02-08)[3][1][…] (53 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Бацька Max von Neumann[d]
Маці Margaret Neumann[d]
Жонка Mariette Kövesi[d][9] і Klara Dan von Neumann[d][10]
Дзеці Marina von Neumann Whitman[d]
Род дзейнасці матэматык, спецыяліст у галіне інфарматыкі, фізік, эканаміст, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера функцыянальны аналіз[11], operator theory[d], матэматыка[11], фізіка[11], Тэорыя гульняў[11], cellular automaton[d][11], тэорыя мностваў[11], квантавая фізіка[11], nuclear bomb[d][11] і інфарматыка[d][11]
Месца працы
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Ліпат Феер[d]
Член у
Узнагароды
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Джон фон Нейман (англ.: John von Neumann; або Іаган фон Нейман, ням.: Johann von Neumann; пры нараджэнні Янаш Лаёш Нейман, венг.: Neumann János Lajos; 28 снежня 1903, Будапешт — 8 лютага 1957, Вашынгтон) — венгра-амерыканскі матэматык, які зрабіў важны ўклад у квантавую фізіку, квантавую логіку, функцыянальны аналіз, тэорыю мностваў, інфарматыку, эканоміку і іншыя галіны навукі. Найбольш вядомы як прабацька сучаснай архітэктуры камп’ютараў (так званая архітэктура фон Неймана), ужываннем тэорыі аператараў да квантавай механікі (алгебра фон Неймана), а таксама як удзельнік Манхэтэнскага праекта і як стваральнік тэорыі гульняў і канцэпцыі клеткавых аўтаматаў.

Таксама вядомасць Джон фон Нейман заслужыў як вынаходнік, паліглот і энцыклапедыст.

У гонар Джона фон Неймана названы кратар на Месяцы.

Асобныя навуковыя працы[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
  2. John von Neumann // Biografisch Portaal — 2009. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Нейман Джон фон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  4. Нейман Джон фон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 26 лютага 2017.
  5. Нейман Джон фон / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  6. Macrae N. John von Neumann: The Scientific Genius Who Pioneered the Modern Computer, Game Theory, Nuclear Deterrence, and Much More — 1992. — С. 380. — ISBN 0-679-41308-1
  7. http://www.cemeteryregister.com/search.asp?id=NJ_PRINCETON
  8. а б John von NeumannНацыянальная акадэмія навук ЗША.
  9. John Louis von Neumann // https://home.csulb.edu/~cwallis/labs/computability/vn.html Праверана 20 снежня 2023.
  10. а б в г д е ё ж з і к л м н о п р MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
  11. а б в г д е ё ж з Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  12. http://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/20000935.html Праверана 20 лютага 2022.
  13. https://www.amacad.org/sites/default/files/academy/multimedia/pdfs/publications/bookofmembers/electionIndex1900-1949.pdf Праверана 20 лютага 2022.
  14. а б NNDB — 2002.
  15. LONDON MATHEMATICAL SOCIETY HONORARY MEMBERS // https://www.lms.ac.uk/sites/default/files/HONORARY%20MEMBERS_0.pdf Праверана 20 лютага 2022.
  16. Scientific Legacy DatabaseInstitute of Mathematical Statistics. Праверана 16 снежня 2022.
  17. https://www.econometricsociety.org/society/organization-and-governance/fellows/memoriam Праверана 6 красавіка 2023.
  18. NNDB — 2002. Праверана 20 снежня 2023.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Steve Heims. John Von Neumann and Norbert Wiener: from mathematics to the technologies of life and death. — MIT Press, 1980. — 568 p. — ISBN 0262081059.
  • William Aspray. John von Neumann and the Origins of Modern Computing. — MIT Press, 1990. — 376 p. — ISBN 0262011212. (англ.)
  • Данилов Ю. А.. Джон фон Нейман. — М.:Знание, 1981.
  • Norman Macrae. John von Neumann: The Scientific Genius who Pioneered the Modern Computer, Game Theory, Nuclear Deterrence, and Much More, Random House, 1992. Перавыдадзена AMS у 2008 г. (англ.)
  • Монастырский М. И. Джон фон Нейман — математик и человек. // Историко-математические исследования. — М.: Янус-К, 2006. — № 46 (11). — С. 240—266. (руск.)
  • «Bulletin of the American Mathematical Society», 1958, v. 64, № 3, pt 2. (англ.)

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]