Ангорская воўна
Ангорская воўна — разнавіднасць трусінай воўны.
Апісанне[правіць | правіць зыходнік]
Поўсць ангорскага труса дае самую тонкую воўну (12-17 мкм) з даўжынёй валокнаў 12-75 мм, гладкую і вельмі лёгкую. Валакно тлустае на паверхні, таму яно адштурхвае вільгаць, лёгка зараджаецца электрастатычным зарадам і захоўвае цяпло. Верагодна, трус родам з турэцкай правінцыі Ангора (недалёка ад Анкары)[1].
Здабыванне[правіць | правіць зыходнік]
Валокны вычэсваюць з трусоў два разы на год і адзін раз стрыгуць. З кожнай жывёлы атрымліваюць 700—1000 грамаў воўны. Даўжыня валакна з’яўляецца вызначальнай для якаснай класіфікацыі. Самымі дарагімі з’яўляюцца валокны даўжынёй больш за 60 мм, таму што іх можна туга зматаць у пучок пражы і вырабы з іх не варсістыя і не камечацца, як часта бывае з больш кароткімі валокнамі[2].
Эканоміка і вытворчасць[правіць | правіць зыходнік]
Вытворчасць валакна і цана моцна вагаюцца. Напрыклад, у канцы XX стагоддзя гадавы продаж у свеце складаў ад 1000 да 10 000 тон, а цэны вагаліся ад 20 да 50 долараў ЗША/кг, кошт вырошчвання трусоў у краінах Заходняй Еўропы быў амаль удвая вышэйшы за сусветныя цэны на ангорскую воўну[3]. З першых гадоў XXI стагоддзя вядома толькі, што сусветнае штогадовае спажыванне ацэньвалася ў 2500-3000 тон, адпускная цана — 27-35 USD/кг і каля 90 % паставак прыйшлося з Кітая.
Мяркуецца, што від трусоў пад назвай Цэрэра быў выведзены ў Еўропе ў 1980-х гадах. Гэта жывёла дае да 1100 г у год якаснай воўны з вельмі нізкім утрыманнем грубых валасінак (з паверхні поўсці) і кароткіх валокнаў. У той час Чэхаславакія павінна была мець істотную долю з 300 тон гадавой вытворчасці[4].
У 2014 годзе, напрыклад, у Германіі для вытворчасці воўны было разведзена каля 2500 трусоў. Ангорскае валакно прадавалася прыкладна па 20 еўра/кг, пража для ручнога вязання па 12 еўра/25 г[1].
Перапрацоўка[правіць | правіць зыходнік]
Ангорскія валокны (у адрозненне ад авечай воўны) не трэба мыць перад перапрацоўкай у пражу. Кардную пражу прадуць з чыстай ангорскай і камвольнай пражы у сумесі воўны мерыносаў або поліэстэру. Вельмі добра зарэкамендавалі сябе арміраваныя ніткі, у якіх сарцавіна з поліэфірных валокнаў абпрадзена ангорай, тонкасць пражы даходзіць да 7 тэкс.
Выкарыстанне[правіць | правіць зыходнік]
Ангорская пража асабліва падыходзіць для вырабу ніжняй бялізны пры рэўматызме, але вядомая і вязаная верхняя вопратка.
У XX стагоддзі тканіна з ангорскай пражы, вядомая пад гандлёвай назвай ангора, выкарыстоўвалася для жаночых сукенак і касцюмаў[5].
Пытанні экалогіі і аховы жывёл[правіць | правіць зыходнік]
У лістападзе 2013 года Брытанскае таварыства абароны жывёл апублікавала таемна запісанае відэа, дзе кітайскі селекцыянер рэзка вырываў валокны са скуры ангорскіх трусоў. Па карціне немагчыма зрабіць выснову, ці гэта выключны выпадак, ці звычайная практыка[6].
Зноскі
- ↑ а б edlerzwirn.com.
- ↑ Hofer: Stoffe : 1. Textilrohstoffe, Garne, Effekte, Deutscher Fachverlag Frankfurt am Main 1992, ISBN 3-87150-366-5, str. 220—222
- ↑ Studie FAO (OSN): The Rabbit — Husbandry, Health and Production, Rome 1997, ISSN 1010-9021, str. 234—243
- ↑ ifauna.cz(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 11 сакавіка 2007. Праверана 8 мая 2023.
- ↑ Talavášek: Tkalcovská příručka, SNTL Praha 1980, str. 139
- ↑ secure.peta.org.uk.
|
Ангорская воўна на Вікісховішчы |
|---|
 | |
|---|---|
| Віды | |
| Біялогія | |
| Падрыхтоўка | |
| Выкарыстанне | |
| Пражы | |
| Тканіны | |
| Эканоміка | |
| Прафесіі | |
| Гісторыя і культура | |
Слоўнікі і энцыклапедыі | |
|---|---|
| Нарматыўны кантроль |