Воўна гуанака

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Аргентынскі гуанака

Воўна гуанака — гэта тэкстыльная сыравіна з поўсці гуанака.

З гісторыі гуанака[правіць | правіць зыходнік]

Гуанака былі вядомы ў Паўднёвай Амерыцы шмат тысяч гадоў таму. Па некаторых ацэнках, да ўварвання іспанцаў у XVI стагоддзі колькасць жывёл дасягала 35 мільёнаў, пасля чаго рэзка скарацілася, так што ў пачатку XXI стагоддзя налічвалася прыкладна 600 000 жывёл (каля 80 % у Аргенціне, а астатняе ў Перу і Чылі).

Нават у XXI стагоддзі воўну ў асноўным здабываюць, раз у год адлоўліваючы паўдзікіх гуанака, стрыгучы  (фр.) іх (0,5-1 кг сырой воўны) і выпускаючы на волю.

Агульная вытворчасць сырога валакна складае 10 тон у год.

Уласцівасці валакна[правіць | правіць зыходнік]

Руно складаецца з каля 50 % тонкіх валокнаў (дыяметр 16,5 мкм) з даўжынёй валакна каля 35 мм і да 50 % грубых валасоў (дыяметр 45 мкм) і даўжынёй валакна да 14 см.

Валокны лёгкія, цёплыя, вырабы з іх не раздражняюць скуру чалавека. Афарбоўка: ад светла-карычневай (на спіне жывёлы) да белай (пад брушкам).

Апрацоўка[правіць | правіць зыходнік]

Поўсцевую масу пасля стрыжкі неабходна абезвалосіць  (чэшск.) (пазбавіцца ад грубых валасоў, якія складаюць прыкладна палову ўтрымання руна), а падчас наступнага мыцця выдаляецца каля 10 % непажаданых забруджванняў. Большая частка тонкіх валокнаў перапрацоўваецца аналагічна авечай воўне ў камвольную пражу  (чэшск.), меншая частка перапрацоўваецца ў кардную пражу  (англ.). Каля 20 % пражы вырабляюць з сумесі авечай воўны, вядомы таксама сумесі з шоўкам і кашамірам.

Выкарыстанне[правіць | правіць зыходнік]

З воўны гуанака вырабляюць тканы (для касцюмаў і паліто) і вязаны (для лёгкіх світараў) тэкстыль. Адзенне з яе звычайна прадаюць як прадметы раскошы, напрыклад мужчынскія касцюмы ў розніцу каштуюць да 15 000 долараў.

Зноскі