Лясныя пажары ў Расіі (2021)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Пажары ў Сібіры (29 ліпеня 2021 году)

Лясныя пажары ў Расіі (2021) — з чэрвеня 2021 года ахапілі таежныя лясы ў Сібіры і на Далёкім Усходзе. Лясныя пажары пачаліся ўслед за рэкорднай спякотай 2021 года[en] і засухай[1]. Да 16 жніўня 2021 года выгарэла больш за 17 млн гектараў — гэта больш чым усе іншыя пажары ў свеце разам узятыя, як мінімум з часоў з’яўлення першых спадарожнікавых назіранняў за Зямлёй (з канца XX стагоддзя)[2][3]. Упершыню ў гісторыі чалавецтва (як мінімум са з’яўлення спадарожнікавага назірання) дым ад лясных пажараў дасягнуў Паўночнага полюса[4][5].

Падзеі[правіць | правіць зыходнік]

Якуція[правіць | правіць зыходнік]

У Якуціі, па дадзеных Міністэрства па надзвычайных сітуацыях Рэспублікі Саха, 5 ліпеня на тэрыторыі плошчай прыкладна 5720 квадратных кіламетраў гарэла больш за 250 пажараў. 29 ліпеня ў Якуціі пажар ахапіў 3 млн га лесу, задымленне назіралася ў 100 населеных пунктах[6]. Спадарожнік Aqua НАСА таксама зрабіў здымкі буйных пажараў, якія бушуюць на Камчатцы[1]. У горадзе Якуцк таксічны дым, які ўтварыўся ў выніку пажараў, ахутаў горад, знізіўшы якасць паветра да узроўняў, апісваных як «паветраны апакаліпсіс»[7]. Аэрапорт Якуцка адмяняе рэйсы[6]. Пажары і дым вымусілі закрыць Калымскую аўтамагістраль. Было абвешчана надзвычайнае становішча[8], ваенныя самалёты і верталёты[9] выкарыстоўваліся для тушэння пажараў і стварэння аблокаў, каб выклікаць дождж[7][10]. Суднаходнай паведамленне ўздоўж Лены было прыпынена[11]. 17 ліпеня Расспажыўнагляд фіксуе ў Якуцку забруджванне паветра, якое перавышае норму па канцэнтрацыі ўзважаных часціц РМ2.5 ў дзевяць разоў[12]. Айсен Нікалаеў[ru], кіраўнік рэспублікі, сказаў, што пажары былі ў асноўным наступствамі змены клімату, да чаго дадалося незвычайна малая колькасць ападкаў у гэтым годзе[13]. Служба паветранай аховы лясоў Расіі ў ліпені паведаміла, што больш паловы пажараў не было патушана[14]. Лясныя пажары ахапілі таксама лесу ў Амурскай вобласці[15].

7 жніўня ў Якуціі згарэла сяло Бясь-Кюёль[ru] Горнага улуса. З-за моцнага ветру верхавыя пажары пагражаюць яшчэ 12 населеных пунктах[16]. З 8 жніўня 2021 года ў Якуціі ўведзены рэжым надзвычайнай сітуацыі па прычыне набліжэння лясных пажараў да населеных пунктаў і эканамічных аб’ектаў[17]. На тэрыторыі нацыянальнага парку «Ленскія слупы» перыядычна ўспыхваюць пажары[18][19].

11 жніўня СМІ паведамілі пра першую ахвяру лясных пажараў[20][21] і пра тое, што плошча лясных пажараў у Якуціі можа перавысіць 6 млн га[22].

Анамалія прыземнай тэмпературы (°C) 18-25 чэрвеня 2021 года ў параўнанні з сярэднімі тэмпературамі таго ж перыяду часу 2003—2013 гг.

Карэлія[правіць | правіць зыходнік]

19 ліпеня ў Карэліі быў часткова перакрыты рух на федэральнай трасе "Р-21 «Кола». Цалкам эвакуіраваны пасёлак Найстен’ярві. Агонь ўшчыльную падышоў да пасёлка Суоёкі[23]. Пажары былі названыя нечаканымі[14], было абвешчана надзвычайнае становішча[6].

Чэлябінская вобласць[правіць | правіць зыходнік]

9 ліпеня ў Чэлябінскай вобласці з-за лясных пажараў былі эвакуіраваны жыхары двух населеных пунктаў — пасёлкаў Запасное і Джабык Карталінского раёна[24].

Іншыя рэгіёны[правіць | правіць зыходнік]

Буйныя лясныя пажары былі зафіксаваныя таксама ў Валагодскай[25], Арэнбургскай[26] і іншых абласцях. У Ліпецкай вобласці і ў Мардовіі гарэў Варонежскі запаведнік. У рэспубліцы Бурація ў паветры было перавышана ўтрыманне шкодных для здароўя кампанентаў.[27][28].

9 жніўня ў 4 раёнах Башкартастана працягвалі гарэць лясы на агульнай плошчы 1,9 тыс. га. Рэспубліканскія ўлады запэўнівалі, што сіл і сродкаў для барацьбы з агнём дастаткова. Аднак валанцёры, якія дапамагалі тушыць узгарання, настойвалі на тым, што для эфектыўнага супрацьстаяння агню патрабавалася яшчэ больш людзей, тэхнікі і абсталявання[29].

20 жніўня ў Рэспубліцы Марый Эл увялі рэжым надзвычайнай сітуацыі з-за лясных пажараў[30]. У дачным пасёлку Стеклянны ў горадзе Первамайск Ніжагародскай вобласці пажарам было знішчана 11 будынкаў. Рэжым надзвычайнай сітуацыі ўведзены ў закрытым горадзе Сароў[31].

22 жніўня плошча пажару ў нацыянальным парку Бузулуцкі бор у Самарскай вобласці дасягнула 100 га. у сяле Нямчанка агонь знішчыў 16 будынкаў, у сяле Канавалаўка − 2[32]. З-за ляснога пажару ў Самарскай вобласці на Паўднёва-Уральскай чыгунцы паміж Масквой, Арэнбургам і Орскам спыненыя тры пасажырскія цягнікі далёкіх зносін[33].

У Ніжагародскай вобласці і Рэспубліцы Мардовія з 24 жніўня 2021 года ўведзены рэжым надзвычайнай сітуацыі з-за хуткага распаўсюджвання агню[34]. Спынена чыгуначнае і аўтамабільнае паведамленне паміж Саровым і Арзамасам[35]. Плошчу пажараў у Ніжагародскай вобласці на 24 жніўня складае 300 гектараў[36].

Ацэнка маштабаў пажараў[правіць | правіць зыходнік]

Па дадзеных Раслегаса з пачатку года па 29 лiпеня пажары закранулі 11,5 млн гектараў (115 тыс. квадратных кіламетраў). 70 % гэтай плошчы прыпадае на Цюменскую, Омскую, Новасібірскую вобласці і Якуцію[6].

Згодна з артыкулам The Washington Post ад 11 жніўня 2021 года маштаб пажараў у Сібіры больш, чым усе іншыя пажары ў свеце разам узятыя. Дадзеныя Мінпрыроды сведчаць, што ў 2021 годзе згарэла больш 77 тыс. км² лесу, аднак паводле дадзеных Greenpeace гэтыя лічбы Мінпрыроды ў два разы менш лічбаў шкоды Greenpeace, так як ўлічваюць толькі шкоду лясах у запаведніках і паблізу населеных пунктаў[37][38].

10 жніўня 2021 года Greenpeace апублікаваў дадзеныя, што з 1 студзеня па 10 жніўня пажарамі знішчана 16 млн гектараў (160 тыс. км²) лесу[39].

Да 16 жніўня выгарала больш за 17 млн гектараў. Гэта максімум за ўсе гады спадарожнікавых назіранняў.[40]

Наступствы[правіць | правіць зыходнік]

Кароткатэрміновыя наступствы[правіць | правіць зыходнік]

У жніўні 2021 года сібірскія пажары сталі прычынай смогу і пагаршэння бачнасці ў Чэлябінскай вобласці[41], Свярдлоўскай вобласці, ХМАО, Цюменскай вобласці, Пермскім краі[42], Іркуцкай вобласці[43], Краснаярскім краі[44], Рэспубліцы Тыва[45], на Ямале[46].

Доўгатэрміновыя наступствы[правіць | правіць зыходнік]

Пры пажарах вялікая колькасць вугляроду можа быць выкінута ў атмасферу з раней прамерзлай глебы, асабліва тарфянікаў[47], якія працягвалі гарэць з мінулага года[48].

Прычыны[правіць | правіць зыходнік]

Вызначэнне прычын пажараў абцяжарваюць цяжкасці з маніторынгам[49] заканамернасцяў змены вышыннага струйного плыні і змены клімату ў Расіі[8]. Пажары былі адным з некалькіх экстрэмальных пагодных з’яў, якія адбыліся ў глабальным маштабе ў 2021 годзе[en][50].

Іншаю прычынай пажараў, па дадзеных Грынпіс, з’яўляецца парушэнне правілаў супрацьпажарнай бяспекі на лесанарыхтоўках.[51]

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ а б Fires Scorch the Sakha Republic https://earthobservatory.nasa.gov/images/148537/fires-scorch-the-sakha-republic
  2. ↑ Greenpeace 16.08.21 2021 год стал рекордным по площади пожаров
  3. ↑ Dixon, Robyn. Siberia’s wildfires are bigger than all the world’s other blazes combined(англ.), Washington Post (10 жніўня 2021).
  4. ↑ Hayes, Kelly. Wildfire smoke reaches North Pole for 1st time in recorded history (англ.). FOX TV Digital Team (13 жніўня 2021).
  5. ↑ August 7, 2021 - Smoke from Siberian Wildfires, NASA (August 7, 2021).
  6. ↑ а б в г Владимир Омелин, Катя Бонч-Осмоловская, Артем Щенников, Антон Митин «Если государство жжет, то и люди будут жечь» // Новая газета. — 2021. — № 84. — С. 10.
  7. ↑ а б 'Airpocalypse' hits Siberian city as heatwave sparks forest fires, Guardian (20 July 2021).
  8. ↑ а б Extreme weather takes climate change models 'off the scale'. www.ft.com.
  9. ↑ Russia deploys military to help contain raging Siberian wildfires (англ.). euronews (23 ліпеня 2021).
  10. ↑ Russian planes seed clouds as raging wildfires near Siberian power plant. Reuters (19 ліпеня 2021).
  11. ↑ В Якутске закрыли аэропорт в связи с лесными пожарами (руск.). newizv.ru.
  12. ↑ Роспотребнадзор зафиксировал в Якутске загрязнение воздуха, превышающее норму в девять раз. (руск.). News.Ykt.Ru.
  13. ↑ Wildfires Rage Across Russia, Engulfing Dozens Of Towns And Villages In Haze (англ.). RadioFreeEurope/RadioLiberty.
  14. ↑ а б In Siberia, volunteers wage war on wildfires with shovels and saws. euronews (27 ліпеня 2021).
  15. ↑ Площадь пожаров в Амурской области за четыре года снизилась почти в 30 раз. ТАСС.
  16. ↑ В якутском селе Бясь-Кюэль лесной пожар уничтожил несколько десятков зданий. Видео очевидцев (руск.). Meduza.
  17. ↑ Екатерина Призова. В Якутии лесные пожары перешли на населённые пункты, введен режим ЧС. — Российская газета.
  18. ↑ В нацпарке "Ленские столбы" в Якутии потушили семь пожаров. — INTERFAX.RU.
  19. ↑ В Якутии начался пожар в национальном парке «Ленские столбы». — ИА REGNUM.
  20. ↑ СМИ сообщили о первой жертве лесных пожаров в Якутии (руск.). Life.ru (11 жніўня 2021).
  21. ↑ Мужчина погиб в якутском лесу, где разгорелся природный пожар (руск.). Interfax.ru.
  22. ↑ Якутским пожарам подсчитали цену (руск.). www.kommersant.ru (11 жніўня 2021).
  23. ↑ В охваченной лесными пожарами Карелии началась эвакуация жителей
  24. ↑ Из-за пожаров в Челябинской области 18 человек обратились за медпомощью (руск.). Interfax.ru.
  25. ↑ Лесной пожар в Вологодской области ликвидирован на площади 400 га. ТАСС.
  26. ↑ Группировка на тушении пожара в Оренбургской области увеличилась почти до 200 человек. ТАСС.
  27. ↑ В Усманском районе на территории заповедника горит лес (руск.). vesti-lipetsk.ru.
  28. ↑ МЧС рассказало о ситуации с пожаром в Мордовском заповеднике (руск.). РИА Новости.
  29. ↑ Чатно-государственное партнерство (руск.). www.kommersant.ru (9 жніўня 2021).
  30. ↑ В Марий Эл ввели режим ЧС из-за лесных пожаров, 20 августа 2021
  31. ↑ Лесной пожар из Мордовского заповедника спалил дома в Нижегородской области, 21 августа 2021
  32. ↑ Площадь пожара в национальном парке Бузулукский бор под Самарой достигла 100 га, 22 августа 2021
  33. ↑ Из-за лесного пожара в Самарской области остановлены три пассажирских поезда дальнего сообщения, 22 августа 2021
  34. ↑ В Нижегородской области и Мордовии ввели межрегиональный режим ЧС из-за пожаров. ТАСС.
  35. ↑ Из-за лесных пожаров остановлено железнодорожное сообщение с Саровом (руск.). Российская газета.
  36. ↑ Площадь пожара в лесах Нижегородской области достигла 300 гектаров (руск.). ИА REGNUM.
  37. ↑ Лесные пожары в России оказались масштабнее всех остальных в мире. lenta.ru (11 жніўня 2021).
  38. ↑ Robyn Dixon. Siberia’s wildfires are bigger than all the world’s other blazes combined. The Washington Post (11 жніўня 2021).
  39. ↑ Greenpeace получил первые результаты исследования причин лесных пожаров. Greenpeace России (10 жніўня 2021). — «всего с 1 января по 10 августа огнём пройдено 16 млн га.»
  40. ↑ Greenpeace 16.08.21 2021 год стал рекордным по площади пожаров
  41. ↑ Из-за пожаров в Якутии над Южным Уралом навис смог (руск.). Российская газета.
  42. ↑ Свердловскую область накрыл смог от пожаров в Якутии (руск.). РИА Новости.
  43. ↑ Сотни населённых пунктов Приангарья окутал дым лесных пожаров (руск.). ИА REGNUM.
  44. ↑ СЕРГЕЙ ГРИГОРЬЕВ. Смог от пожаров в Якутии дошел до Красноярска: с какими последствиями столкнулись горожане. — Сетевое издание «ТВК Красноярск».
  45. ↑ Елена Плавская. В Туву пришел смог от лесных пожаров в соседних регионах (руск.). Известия (8 жніўня 2021).
  46. ↑ Гарь от лесных пожаров в Якутии почувствовали на арктических станциях (руск.). Радио Sputnik.
  47. ↑ Siberia battles wildfires after hottest and driest June for 133 years - releasing high amounts of carbon into the atmosphere (англ.). Sky News.
  48. ↑ The Moscow Times. Peat Fires Smolder in Siberia Despite Bone-Chilling Temperatures (англ.). The Moscow Times (27 студзеня 2021).
  49. ↑ What's Fueling Russia's 'Unprecedented' Fires? | Voice of America - English (англ.). www.voanews.com.
  50. ↑ Amid summer of fire and floods, a moment of truth for climate action(англ.), Washington Post .
  51. ↑ Greenpeace 10.08.21 Greenpeace получил первые результаты исследования причин лесных пожаров

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Лясныя_пажары_ў_Расіі_(2021)&oldid=3997601"