Рыхард Марцін Вільштэтэр

Рыхард Марцін Вільштэтэр
Richard Martin Willstätter
Дата нараджэння	13 жніўня 1872(1872-08-13)
Месца нараджэння	Карлсруэ, адміністрацыйная акруга Карлсруэ[d], Бадэн-Вюртэмберг
Дата смерці	3 жніўня 1942(1942-08-03) (69 гадоў)
Месца смерці	Муральта[d]
Грамадзянства	Германская імперыя  Веймарская рэспубліка  Трэці рэйх  Швейцарыя
Род дзейнасці	хімік, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	фізічная хімія
Месца працы	Мюнхенскі ўніверсітэт Людвіга-Максіміліяна Швейцарская вышэйшая тэхнічная школа Цюрыха Берлінскі ўніверсітэт імя Гумбальта Таварыства кайзера Вільгельма
Альма-матар	Мюнхенскі ўніверсітэт Людвіга-Максіміліяна
Навуковы кіраўнік	Адольф фон Баер
Узнагароды і прэміі	Нобелеўская прэмія па хіміі (1915)
Рыхард Марцін Вільштэтэр на Вікісховішчы

Рыхард Марцін Вільштэтэр (ням.: Richard Martin Willstätter; 13 жніўня 1872, Карлсруэ — 3 жніўня 1942, Муральта) — нямецкі хімік-арганік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі (1915) «за даследаванні фарбавальных рэчываў расліннага свету, асабліва хларафілу».

Біяграфія

Вільштэтэр нарадзіўся ў яўрэйскай сям'і ў Карлсруэ. Тут жа ён пайшоў у школу, а пасля пераезду яго сям'і працягнуў вучыцца ў тэхнічнай школе ў Нюрнбергу. У 18 гадоў ён паступіў у Мюнхенскі ўніверсітэт з жаданнем займацца навукай, дзе і заставаўся на працягу наступных пятнаццаці гадоў. Вучыўся і працаваў на хімічным факультэце, дзе пад кіраўніцтвам Адольфа фон Баера атрымаў доктарскую ступень, а з 1894 года пачаў выкладчыцкую дзейнасць. Яго доктарская дысертацыя была прысвечана даследаванню структуры какаіну. Вільштэтэр працягнуў працаваць і даследаваць іншыя алкалоіды, некаторыя з якіх ён сінтэзаваў. У 1896 годзе быў прызначаны на пасаду выкладчыка, у 1902 годзе стаў экстраардынарным прафесарам.

У 1905 годзе ён пераехаў у Швейцарыю, каб стаць прафесарам Вышэйшай тэхнічнай школы Цюрыха, там жа працаваў на заводзе па вытворчасці хларафілу.

З 1912 года быў прафесарам хіміі ў Берлінскім універсітэце і дырэктарам аддзялення хіміі Таварыства кайзера Вільгельма, дзе вывучаў структуру пігментаў кветак і пладоў. У 1916 годзе ён вярнуўся ў Мюнхен у якасці пераемніка свайго настаўніка Баера. У 1920-х гадах Вильштэтэр даследаваў механізмы ферментатыўных рэакцый.

У 1924 кар'ера Вільштэтэра нечакана скончылася, калі ён падаў у адстаўку, выступаючы рэзка супраць палітыкі антысемітызму. У 1939 годзе ён эміграваў у Швейцарыю, дзе пражыў апошнія 3 гады свайго жыцця. У 1942 Вільштэтэр памёр ад сардэчнага прыступу.

Спасылкі

• Біяграфія Рыхарда Вільштэтэра на сайце Нобелеўскага камітэта(англ.) 
• Нобелеўская лекцыя Рыхарда Вільштэтэра(англ.)