Субальпійскі пояс

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Субальпі́йскі по́яс[1] — геаграфічны і горны пояс, размешчаны ніжэй мяжы драўнянай расліннасці і вышэй ляснога горнага пояса.

Тэмпература паветра ў субальпійскім поясе падымаецца летам максімум да +24 °C у гарачыя сонечныя дні, а звычайна не дасягае 16 °C. Замаразкі магчымыя ў любы час года. Хоць зімовыя тэмпературы могуць быць вышэй за тыя, што здараюцца на больш нізкіх вышынях, як правіла, вышэй, чым мінус 23 °C, зямля ў гэты час пакрываецца тоўстым снежным покрывам, які захоўваецца на працягу 6—8 месяцаў на працягу года, а некаторыя гурбы растаюць толькі летам. Канвектыўныя ападкі, у асноўным навальнічныя, часта выпадаюць у выглядзе снежнай крупы або граду.

Вышыня пояса розная на розных шыротах. Напрыклад, на Каўказе і ў Альпах субальпійскі пояс знаходзіцца на вышыні 1700—2300 м над узроўнем мора, на паўднёвых схілах Гімалаяў на вышыні 3200—4000 м, а ў больш высокіх шыротах яго ўзровень рэзка зніжаецца (напрыклад, на Курыльскіх астравах ён апускаецца да ўзроўню мора).

Характэрны голыя скалы, восыпы, на пакатых схілах — формы мярзлотнага рэльефу. У гарах Забайкалля, Сярэдняй і Усходняй Сібіры месца субальпійскага пояса займае падгальцовы пояс[1].

Субальпійская расліннасць[правіць | правіць зыходнік]

Субальпійскае крывалессе. Хрыбет Чугач, ЗША

Субальпійская расліннасць развіваецца ва ўмовах магутнага снегавога покрыва, высокай і раўнамернай вільготнасці паветра і вільготнасці глебы пры добрым дрэнажы паверхні[1]. Пашырана ў субальпійскім поясе горных абласцей умераных і субтрапічных шырот. Пераважаюць субальпійскія лугі з травастоем вышынёй да 1,5—2,5 м, зараснікі нізкарослых хмызнякоў і кусцікаў (вярба, карлікавая бяроза, ядлоўцы, рададэндраны, хваёвы і кедравы сланікі), травяністыя пустэльныя лугі з нізкарослымі травамі, асветленыя лясы паркавага тыпу[1] (субальпійскае рэдкалессе і крывалессе[1]). Характар расліннасці мяняецца ў залежнасці ад геаграфічнага становішча горнай сістэмы, экспазіцыі і стромкасці схілаў, гаспадарчай дзейнасці чалавека.

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Яротаў А. Я. Субальпі́́йскі по́яс; Субальпі́йская раслі́ннасць // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 238. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
  • Субальпийский пояс / Ефремов Ю. К. // Т. 25. Струнино — Тихорецк. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
  • Субальпийская растительность / Воронов А. Г. // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)
  • Субальпийский пояс // Галай И. П. География: термины и понятия: словарь для учащихся и абитуриентов / И. П. Галай, Е. И. Галай. — Мн.: Белакртография, 2011. — С. 179. — 223 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-985-508-082-5. (руск.)
  • Субальпі́йскі по́яс; Субальпі́йскія лугі́ // Геаграфічныя паняцці і тэрміны: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: М. М. Курловіч і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — С. 276. — 333 с. — (Энцыкл. б-чка школьніка). — 14 000 экз. — ISBN 5-85700-085-8.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]