Эўдыяліт

Эўдыяліт
Eudialite
Формула	Na4(CaCeFeMn)2ZrSi6O17(OHCl)2
Сінгонія	трыганальная
Колер	чырвоны, жоўты, жоўта-карычневы, фіялетавы
Колер рысы	белая
Бляск	шкляны
Празрыстасць	празрысты, паўпразрысты
Цвёрдасць	5—6
Спайнасць	дасканалая, недасканалая
Злом	ракавісты, няроўны
Шчыльнасць	2,8—3,1 г/см³

Эўдыялі́т — мінерал падкласа кальцавых сілікатаў, гідраксід натрыю, кальцыю, жалеза і цырконію. Магчымы прымешкі ітрыю і лантаноідаў.

Апісаны і названы ў 1818 годзе нямецкім хімікам і фармацэўтам Ф. Штромеерам (Friedrich Stromeyer).

Паўпразрысты мінерал малінавага, ружовага, карычнева-чырвонага, чырвонага, светла-жоўтага колеру. Крышталізуецца ў трыганальнай сінгоніі. Крохкі. Цвёрдасць 5—6 па шкале Моаса. Шчыльнасць 2740—3070 кг/м³. Лёгка раствараецца ў разбаўленых салянай, сернай, воцатнай і шчаўевай кіслотах. Утварае агрэгаты ў выглядзе крышталёў, няправільных зерняў і шчыльных зярністых мас.

Радовішчы

Эўдыяліт сустракаецца ў сіенітах і звязаных з імі пегматытах. Радовішчы на тэрыторыі Расіі (Кольскі паўвостраў, Тыва), Нарвегіі, Аўстраліі, Канадзе, Бразіліі, Кітаі, Лівіі, Кеніі, Чэхіі, у Грэнландыі і на востраве Мадагаскар і інш.

Выкарыстанне

Эўдыяліт выкарыстоўваецца ў чорнай металургіі ў якасці мадыфікатара сталі, у вытворчасці вогнетрывалай керамікі, у якасці іонаабменнага матэрыялу і інш. Таксама з’яўляецца патэнцыяльнай сыравінай на цырконій.

Літаратура

• Эўдыяліт // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — С. 186. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 1).

Спасылкі

• Описание минерала Эвдиалит // Каталог Минералов. RU (руск.)
• Геологический словарь: в 2-х томах. / Под редакцией К. Н. Паффенгольца и др. — М.: Недра, 1978. (руск.)
• Лопарская кровь // Каталог Минералов. RU (руск.)
• Eudialyte mineral information and data // mindat.org (англ.)
• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Эўдыяліт