Ядвіга Іосіфаўна Бяганская

Ядвіга Іосіфаўна Бяганская
Ядвіга Іосіфаўна Бяганская
Асабістыя звесткі
Псеўданімы	Ядвіга Рута
Дата нараджэння	16 лютага 1908
Месца нараджэння	Верхняудзінск, Верхняудзінская акруга[d], Забайкальская вобласць, Іркуцкае генерал-губернатарства[d], Расійская імперыя;
Дата смерці	3 красавіка 1992 (84 гады)
Месца смерці	Мінск, Беларусь;
Пахаванне	Паўночныя могілкі;
Муж	Аляксандр Мікалаевіч Сак і Міхаіл Якаўлевіч Леберфарб[d]
Альма-матар	педагагічны факультэт БДУ[d];
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	перакладчыца, пісьменніца

Ядвіга Іосіфаўна Бяга́нская (псеўданім: Ядвіга Рута; 29 (16) лютага 1908, Верхняудзінск, цяпер Улан-Удэ — 3 красавіка 1992, Мінск) — празаік, перакладчык^[1].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзілася ў сям’і беларускіх перасяленцаў у Сібір, якія вярнуліся на Беларусь у 1922. З 1924 у Мінску. У 1924 паступіла на літаратурна-лінгвістычнае аддзяленне педагагічнага факультэта БДУ, якое скончыла ў 1930^[1]. Настаўнічала ў Мінску, Рэчыцы^[1]. У 1937 былі арыштаваны яе муж паэт А. Сак і бацька Іосіф Вікенцевіч Бяганскі (абодвух расстралялі). 6 лістапада 1937 арыштавана і сама Бяганская і 4 студзеня 1938 асуджана на 10 гадоў лагераў; адпраўлена на Калыму. Вызвалена 6 лістапада 1947. У пачатку 1948 узяла шлюб з мастаком Міхаілам Якаўлевічам Леберфарбам, жыла на Чукотцы. У 1948 ёй дазволілі вярнуцца на Беларусь. Да 1955 жыла ў Рэчыцы. Рэабілітавана ў 1954. Пасля рэабілітацыі першага мужа ў 1955 пераехала з сям’ёй у Мінск.

У 1956—1963 працавала рэдактарам на Беларускім радыё^[1]. З 1963 на пенсіі.

Памерла 3 красавіка 1992 года ў Мінску і была пахавана на Паўночных могілках.

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Пачала публікаваць вершы з 1926^[1]. З 1953 пачала выступаць як празаік. Перакладала з польскай і славацкай моў. Член СП СССР з 1957. Аўтар кніг для дзяцей «Далёка на Поўначы» (1954), «Жэнін галубок» (1958), «Сустрэча з морам» (1962), «Зосіна зорачка» (1965), «Над ракой Шушай» (1977), «Нечаканая сустрэча» (1978)^[1].

У 2018 годзе апублікаваны вершы Я. Бяганскай перыяду другой паловы 1920–х гадоў^[2].

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е Беганская Ядвига Иосифовна // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 47. — 737 с.
↑ Ядвіга Бяга́нская. ПЕСНІ МАЕ — ГЭТА ПТУШКІ КРЫЛАТЫЯ. Вершы

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Бяганская Ядвіга Іосіфаўна // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 139. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
Агняцвет Э. Слова пра сяброўку // ЛіМ. 1968, 27 лют. | Васілеўская Г. Вытокі творчасці // Работніца і сялянка. 1978, ? 2
БП, т. 1.
Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 1. Абрамовіч—Кушаль. / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003. — 480 с. — ISBN 985-6374-04-9.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Віктар Жыбуль. «СЭРЦА REQUIEM СПЯВАЕ...». Невядомыя вершы Ядвігі Бяганскай

[БС-1] а ^б ^в ^г ^д ^е Беганская Ядвига Иосифовна // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 47. — 737 с.

[2] Ядвіга Бяга́нская. ПЕСНІ МАЕ — ГЭТА ПТУШКІ КРЫЛАТЫЯ. Вершы

[1]

[2]