Алесь Гародня: Розніца паміж версіямі

Алесь Гародня
Алесь Гародня
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	Аляксандр Функ
Псеўданімы	Алесь Гародня, Ф. Гарадзенскі, Ян Дораг, Яндораг, А. Падбярэзкі
Дата нараджэння	8 студзеня 1899
Месца нараджэння	Перм, Пермскі павет[d], Пермская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	12 верасня 1944 (45 гадоў)
Месца смерці	Самаркандская вобласць, Узбекская ССР, СССР;
Грамадзянства	СССР; Расійская імперыя;
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	празаік, крытык, рэдактар
Мова твораў	беларуская
Дэбют	1925
Грамадская дзейнасць
Партыя	Беларуская сацыялістычная грамада;
Член у	Беларуская літаратурна-мастацкая камуна[d]; Маладняк; Беларускае пралетарскае студэнцкае зямляцтва;
	Творы ў Вікікрыніцах
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 18:16, 9 мая 2020

Але́сь Гаро́дня, сапраўднае імя Алякса́ндр Эра́ставіч Функ (8 студзеня 1899, Перм, Расійская імперыя — 12 верасня 1944, ГУЛАГ) — празаік, крытык, рэдактар. Вядомы таксама пад псеўданімамі Ф. Гарадзенскі, Ян Дораг, Яндораг, А. Падбярэзкі.

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і нямецкага памешчыка. Сям’я часта наведвалася на Пружаншчыну, дзе мелі маёнткі дзед (у Здзітаве) і маці (у Семянчы) Аляксандра Функа^[1]. Яго бацька, польскі чыноўнік, варожа ставіўся да беларускай мовы, а сам Аляксандр цікавіўся беларускім словам, вывучаў пружанскі фальклор^[1].

Кастрычніцкі пераварот сустрэў у Фінляндыі. У 1917 пераехаў у Маскву на вучобу. Далучыўся да мясцовай арганізацыі Беларускай сацыялістычнай грамады. Працаваў тэхнічным рэдактарам часопіса «Чырвоная Беларусь» (пачатак 1930) разам з Міхасём Чаротам, Валерыем Мараковым і мастаком Анатолем Тычынам.

Арыштаваны 3 лістапада 1930 года па адрасе: Менск, зав. Маляўскі, д. 19. Абвінавачаны ў нацыянал-дэмакратызме, 15 чэрвеня 1931 асуджаны да зняволення, этапаваны ў Беламорска-Балтыйскі канцлагер^[ru] НКУС Карэла-Фінскай ССР (ст. Мядзведжая Гара). Вызвалены ў 1934 годзе.

Паўторна арыштаваны 30 лістапада 1935, сасланы ў Самаркандскую вобласць (Узбекская ССР). 19 снежня 1942 прыгавораны да расстрэлу. Прысуд заменены 10 гадамі пазбаўлення волі. Памёр у зняволенні.

Дзейнасць

Друкавацца пачаў у 1925 годзе ў часопісе «Полымя». Член «Літаратурнай камуны», пазней «Маладняка».

Стаяў на пазіцыях ваяўнічага сацыялізму, востра крытыкаваў «нацдэмаў»: А. Бабарэку, Ф. Купцэвіча, А. Дудара і іншых.

Творы

«На крэсах»: аповесць (Мн., 1927)
«Варта на Рэйне»: аповесць (Мн., 1930)

Зноскі

↑ ^а ^б Канстанцін Карнялюк. Шляхі вядуць у Здзітава і Семянчу… // Раённыя будні. — Пружаны: 24 чэрвеня 1997. — № 50 (7498). — С. 2.

Літаратура

Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. — 22 000 экз. — ISBN 5-340-00709-X.
ГАРОДНЯ Алесь // Маракоў Л. У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, 1794—1991. Энц. даведнік. У 10 т. Т. 1. — Мн:, 2003. ISBN 985-6374-04-9.
Мікуліч Б. Пра аповесці Гародні // Літ. дадатак да газ. «Савецкая Беларусь». — 28 жніўня 1928.
Мушынскі М. Беларуская крытыка і літаратуразнаўства (20-30-я гады). — Мн., 1975.
Кандыбовіч С. Функ Аляксандр // Разгром нацыянальнага руху ў Беларусі. — Мн.: Беларускі гістарычны агляд, 2000.

Спасылкі

Біяграфія на Slounik.org

[budni7498-1] а ^б Канстанцін Карнялюк. Шляхі вядуць у Здзітава і Семянчу… // Раённыя будні. — Пружаны: 24 чэрвеня 1997. — № 50 (7498). — С. 2.

[1]

@@ Радок 7: / Радок 7: @@
 |Імя пры нараджэнні = Аляксандр Функ
 |Псеўданімы          = Алесь Гародня, Ф. Гарадзенскі, Ян Дораг, Яндораг, А. Падбярэзкі
-|Дата нараджэння    = 8.1.1899
+|Дата нараджэння    =
 |Месца нараджэння   =
-|Дата смерці        = 12.9.1944
+|Дата смерці        =
 |Месца смерці       =
 |Род дзейнасці      = [[празаік]], [[крытык]], [[рэдактар]]
@@ Радок 21: / Радок 21: @@
 |Прэміі              =
 |Узнагароды          =
-|Подпіс              =
 |Апісанне подпісу   =
 |ВікіКрыніца         =
@@ Радок 36: / Радок 35: @@
 Нарадзіўся ў сям’і [[немцы|н]]ямецкага памешчыка. Сям’я часта наведвалася на [[Пружанскі павет (Гродзенская губерня)|Пружаншчыну]], дзе мелі маёнткі дзед (у [[Здзітаў|Здзітаве]]) і маці (у [[Семянча 2|Семянчы]]) Аляксандра Функа<ref name="budni7498">{{артыкул|аўтар = Канстанцін Карнялюк.|загаловак = Шляхі вядуць у Здзітава і Семянчу…|арыгінал = |спасылка = |аўтар выдання = |выданне = [[Раённыя будні]]|тып = |месца = Пружаны|выдавецтва = |год = 24 чэрвеня 1997|выпуск = |том = |нумар = 50 (7498)|старонкі = 2|isbn = }}</ref>. Яго бацька, польскі чыноўнік, варожа ставіўся да [[Беларуская мова|беларускай мов]]ы, а сам Аляксандр цікавіўся беларускім словам, вывучаў пружанскі фальклор<ref name="budni7498" />.
-[[Кастрычніцкі пераварот]] сустрэў у [[Фінляндыя|Фінляндыі]]. У 1917 пераехаў у Маскву на вучобу. Далучыўся да мясцовай арганізацыі [[БСГ|Беларускай сацыялістычнай грамады]]. Працаваў тэхнічным рэдактарам часопіса «[[Чырвоная Беларусь (часопіс)|Чырвоная Беларусь]]» (пачатак 1930) разам з [[Міхась Чарот|Міхасём Чаротам]], [[Валерый Маракоў|Валерам Мараковым]] і мастаком [[Анатоль Тычына|Анатолем Тычынам]].
+[[Кастрычніцкі пераварот]] сустрэў у [[Фінляндыя|Фінляндыі]]. У 1917 пераехаў у Маскву на вучобу. Далучыўся да мясцовай арганізацыі [[БСГ|Беларускай сацыялістычнай грамады]]. Працаваў тэхнічным рэдактарам часопіса «[[Чырвоная Беларусь (часопіс)|Чырвоная Беларусь]]» (пачатак 1930) разам з [[Міхась Чарот|Міхасём Чаротам]], [[Валерый Маракоў|Валерыем Мараковым]] і мастаком [[Анатоль Тычына|Анатолем Тычынам]].
 Арыштаваны 3 лістапада 1930 года па адрасе: Менск, [[Маляўскі завулак|зав. Маляўскі]], д. 19. Абвінавачаны ў нацыянал-дэмакратызме, 15 чэрвеня 1931 асуджаны да зняволення, этапаваны ў {{Нп5|Белбалтлаг|Беламорска-Балтыйскі канцлагер|ru|Белбалтлаг}} [[НКУС]] [[Карэла-Фінская ССР|Карэла-Фінскай ССР]] (ст. [[Мядзвежагорск|Мядзведжая Гара]]). Вызвалены ў 1934 годзе.
-Паўторна арыштаваны 30 лістапада 1935, сасланы ў [[Самаркандская вобласць (СССР)|Самаркандскую вобласць]] ([[Узбекская ССР]]). 19 снежня 1942 прыгавораны да расстрэлу. Прысуд заменены 10 гадамі пазбаўлення волі. Памёр у зняволенні.
+Паўторна арыштаваны 30 лістапада 1935, сасланы ў [[Самаркандская вобласць|Самаркандскую вобласць]] ([[Узбекская ССР]]). 19 снежня 1942 прыгавораны да расстрэлу. Прысуд заменены 10 гадамі пазбаўлення волі. Памёр у зняволенні.
 == Дзейнасць ==
@@ Радок 118: / Радок 117: @@
 == Спасылкі ==
-* [http://www.slounik.org/80909.html Жыццяпіс] на [[Slounik.org]]
+* [http://www.slounik.org/80909.html Біяграфія] на [[Slounik.org]]
-{{DEFAULTSORT:Гродна, Алесь}}
+{{DEFAULTSORT:Гародня Алесь}}
-[[Катэгорыя:Асобы]]
-[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў Пермі]]
 [[Катэгорыя:Крытыкі Беларусі]]
 [[Катэгорыя:Пісьменнікі Беларусі]]
 [[Катэгорыя:Рэдактары Беларусі]]
 [[Катэгорыя:Члены Беларускай сацыялістычнай грамады]]
-[[Катэгорыя:Беларускія немцы‎]]
 [[Катэгорыя:Рэпрэсаваныя савецкай уладай]]
 [[Катэгорыя:Сасланыя]]
@@ Радок 135: / Радок 131: @@
 [[Катэгорыя:Беларускамоўныя пісьменнікі]]
 [[Катэгорыя:Рэпрэсаваныя ў БССР]]
+[[Катэгорыя:Асобы, вядомыя пад літаратурнымі псеўданімамі]]