Перайсці да зместу

Трафім Дзянісавіч Лысенка

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Трафім Дзянісавіч Лысенка
укр.: Трохим Денисович Лисенко
Дата нараджэння 17 (29) верасня 1898
Месца нараджэння
Дата смерці 20 лістапада 1976(1976-11-20)[1][2][…] (78 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Род дзейнасці біёлаг, генетык, батанік, вынаходнік, палітык
Навуковая сфера біялогія
Месца працы
Навуковае званне акадэмік АН СССР (1939), акадэмік АН Украіны (1934), акадэмік УАСГНІЛ (1935)
Альма-матар
Вядомыя вучні Pyotr Fyodorovich Kononkov[d]
Вядомы як стваральнік псеўданавуковага кірунку мічурынскай аграбіялогіі
Член у
Прэміі
Сталінская прэмія 1-й ступені
Узнагароды
Герой Сацыялістычнай Працы  — 1945
Ордэн Леніна  — 10.6.1945 Ордэн Леніна Ордэн Леніна Ордэн Леніна
Ордэн Леніна Ордэн Леніна  — 10.9.1945 Ордэн Леніна  — 29.9.1948 Ордэн Леніна
Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга
Медаль «У азнаменаванне 100-годдзя з дня нараджэння Уладзіміра Ільіча Леніна»
Медаль «У азнаменаванне 100-годдзя з дня нараджэння Уладзіміра Ільіча Леніна»
Медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гг.»
Медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гг.»
Сталінская прэмія — 1941 Сталінская прэмія — 1943 Сталінская прэмія — 1949
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Трафім Дзянісавіч Лысенка (29 верасня 1898, Карліўка, Палтаўская вобласць — 20 лістапада 1976) — савецкі вучоны-аграном. Стваральнік псеўданавуковай канцэпцыі спадчыннасці, зменлівасці і відаўтварэння. Адмаўляў класічную генетыку, сцвярджаў магчымасць наследавання набытых прыкмет. Лаўрэат Сталінскай прэміі першай ступені (1941, 1943, 1949). Акадэмік АН УССР (1934), УАСГНІЛ (1935), АН СССР (1939). Герой Сацыялістычнай Працы (1945).

Скончыў Кіеўскі сельскагаспадарчы інстытут (1925). У 1934—1938 гадах дырэктар Усесаюзнага селекцыйна-генетычнага інстытута, у 1940—1965 гадах — Інстытута генетыкі АН СССР. Прэзідэнт УАСГНІЛ у 1938—1956 гадах і 1961—1962 гадах. У 1930—1964 гады дзейнасць Лысенкі падтрымлівалі Іосіф Сталін і Мікіта Хрушчоў. Практычныя рэкамендацыі і вучэнне былі неабгрунтаванымі і ўкараняліся адміністрацыйна, што нанесла вялікую эканамічную шкоду. Былі разгромлены навуковыя генетычныя школы, рэпрэсіраваны многія вучоныя, што прывяло да дэградацыі сельскагаспадарчай і біялагічнай адукацыі, прыпынення развіцця біялогіі і сельскай гаспадаркі.

Зноскі

  1. Trofim Lysenko // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Trofim Denissowitsch Lyssenko // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Лысенко Трофим Денисович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  4. Bell A. Trofim Lysenko // Encyclopædia BritannicaEncyclopædia Britannica, Inc., 1768. Праверана 16 сакавіка 2023.
  5. а б в г д е ё ж Гончаров Н. П. Заметки к несостоявшемуся юбилею РАСХН (ВАСХНИЛ), Notes Related to the Failed Anniversary of the Russian Academy of Agricultural Sciences (VASKhNIL) // Историко-биологические исследования — 2015. — Т. 7, вып. 3. — С. 58–78. — ISSN 2076-8176; 2500-1221
  6. Tauger M. B. Павел Пантейлемонович Лукьяненко и Зелёная революция в Советском Союзе, Pavel Luk’ianenko and the Soviet Green Revolution // Историко-биологические исследования — 2015. — Т. 7, вып. 4. — С. 64–89. — ISSN 2076-8176; 2500-1221
  7. а б в Васильева Е. В. Последствия Августовской сессии ВАСХНИЛ для агробиологической науки на Дальнем Востоке, The consequences of the August Session of VASKhNIL (Lenin All-Union Academy of Agricultural Sciences) for agrobiology in the Russian Far East // Историко-биологические исследования — 2020. — Т. 12, вып. 1. — С. 61–84. — ISSN 2076-8176; 2500-1221doi:10.24411/2076-8176-2020-11002