Енджэй Марачэўскі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Енджэй Марачэўскі
польск.: Jędrzej Moraczewski
Халева[d]
Халева[d]
Прэм’ер-міністр Польшчы
18 лістапада 1918 — 16 студзеня 1919
Папярэднік Ігнацы Дашынскі
Пераемнік Ігнацы Ян Падарэўскі
дэпутат[d]
з 1919

Нараджэнне 13 студзеня 1870(1870-01-13)[1]
Смерць 5 жніўня 1944(1944-08-05)[1] (74 гады)
Месца пахавання
Род Марачэўскія[d]
Бацька Мацей Марачэўскі[d]
Жонка Сафія Марачэўская[d]
Дзеці Адам Марачэўскі[d]
Веравызнанне каталіцтва
Партыя
Адукацыя
Дзейнасць палітык, пісьменнік, прафсаюзны дзеяч, публіцыст, інжынер чыгуначных шляхоў
Навуковая дзейнасць
Навуковая сфера палітыка[2] і публіцыстыка[2]
Узнагароды
крыж Незалежнасці Крыж Храбрых сярэбраны крыж ордэна Virtuti Militari Cross of Independence
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Енджэй Марачэўскі (польск.: Jędrzej Moraczewski; 13 студзеня 18705 жніўня 1944 года) — польскі палітык, грамадскі дзеяч, прафсаюзны лідар, прэм'ер-міністр Польшчы.

Інжынер, выпускнік Львоўскай політэхнікі. З 1894 года ў Галіцкай сацыял-дэмакратычнай партыі (пазней Польская сацыял-дэмакратычная партыя). Член рэйхсрата (парламента Аўстра-Венгрыі) у 1907-1918 гадах. Міністр шляхоў зносін у Часовым народным урадзе Польскай Рэспублікі. З 18 лістапада 1918 па 16 студзеня 1919 года — прэм'ер-міністр Польшчы. У 1920 годзе стаў начальнікам Ваеннага ўпраўлення Польскай сацыялістычнай партыі, кіраваў як наборам у добраахвотніцкія атрады, так і дыверсійнай дзейнасцю ў тыле савецкіх войскаў. У 1919-1925 гадах член Галоўнага савета, у 1919-1923 гадах член Цэнтральнага выканаўчага камітэта Польскай сацыялістычнай партыі. У 1919-1926 гадах — дэпутат і віцэ-маршалак Сейму. З лістапада 1925 па люты 1926 года быў міністрам грамадскіх работ ва ўрадзе Аляксандра Скшыньскага. У маі 1926 года ён стаў суарганізатарам забастоўкі чыгуначнікаў у падтрымку Юзафа Пілсудскага. Пасля пераходу Польскай сацыялістычнай партыі ў апазіцыю ён адмовіўся ад членства ў Вярхоўным Савеце ППС і сышоў з дэпутацкага мандата. Пасля ўваходжання ва ўрад Юзафа Пілсудскага ў якасці міністра грамадскіх работ 2 кастрычніка 1926 года, насуперак пазіцыі партыі, у 1927 годзе быў выключаны. У чарговых урадах Казімежа Барталя і Казімежа Світальскага на пасадзе міністра грамадскіх работ да 28 снежня 1929 года. У кастрычніку 1928 года далучыўся да ППС - былой Рэвалюцыйнай фракцыі. У 1930 годзе ўступіў у Цэнтральнае аб'яднанне прафсаюзаў, а ў снежні 1930 года стаў яго старшынёй. У сакавіку 1931 года разам з Медардам Даўнаровічам, Зыгмунтам Гардэцкім і Антоніем Панчэкам ён раскалоў аб'яднанне і аб'яднаўся з іншымі санацыйнымі прафсаюзамі. Падчас Другой сусветнай вайны ўдзельнічаў у працы мясцовай спажывецкай кааперацыі, супрацоўнічаў з падпольным Польскім сіндыкальным саюзам, заснаваным актывістамі Саюза незалежных таварыстваў. Загінуў 5 жніўня 1944 года, калі выпадковы артылерыйскі снарад трапіў у яго кватэру.

Зноскі

  1. а б Jędrzej Edward Moraczewski // Internetowy Polski Słownik Biograficzny
  2. а б в г Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.