Ферміён: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Artificial123 (размовы | уклад)
др вікіфікацыя, арфаграфія
Радок 1: Радок 1:
'''Ферміён''' — [[часціца]] (або квазічасціца) з напалову цэлым значэннем спіна. Сваю назву атрымалі ў гонар фізіка [[Энрыка Фермі]].
'''Ферміён''' — [[часціца]] (або квазічасціца) з напалову цэлым значэннем спіна. Сваю назву атрымалі ў гонар фізіка [[Энрыка Фермі]].


Прыклады ферміёнаў: [[кварк]]і (яны ўтвараюць [[пратон]]ы і [[нейтрон]]ы, якія таксама з'яўляюцца ферміёнамі), [[лептон]]ы ([[электрон]]ы, [[мюон]]ы, таў-лептоны, [[нейтрына]]), дзіркі (квазічасціцы ў [[паўправаднік]]у).
Прыклады ферміёнаў: [[кварк]]і (яны ўтвараюць [[пратон]]ы і [[нейтрон]]ы, якія таксама з'яўляюцца ферміёнамі), [[лептон]]ы ([[электрон]]ы, [[мюон]]ы, [[тау-лептон]]ы, [[нейтрына]]), дзіркі (квазічасціцы ў [[паўправаднік]]у).


Ферміёны падпарадкоўваюцца [[статыстыка Фермі — Дзірака|статыстыцы Фермі — Дзірака]]: у адным квантавым стане можа знаходзіцца не больш за адну часціцу ([[прынцып Паўлі]]). Прынцып забароны Паўлі адказны за ўстойлівасць электронных абалонак атамаў, робячы магчымым існаванне складаных [[хімічны элемент|хімічных элементаў]]. Ён таксама дазваляе існаваць выраджанай матэрыі пад дзеяннем высокіх ціскаў ([[Нейтронная зорка|нейтронных зорак]]). [[Хвалевая функцыя]] сістэмы аднолькавых ферміёнаў антысіметрычная адносна перастаноўкі двух любых ферміёнаў. Квантавая сістэма, якая складаецца з няцотнай колькасці ферміёнаў, сама з'яўляецца ферміёнам (напрыклад, [[Ядро атама|ядро]] ​​з няцотных масавым лікам A; [[атам]] або [[іён]] з няцотнай сумай A і лікам электронаў).
Ферміёны падпарадкоўваюцца [[статыстыка Фермі — Дзірака|статыстыцы Фермі — Дзірака]]: у адным квантавым стане можа знаходзіцца не больш за адну часціцу ([[прынцып Паўлі]]). Прынцып забароны Паўлі адказны за ўстойлівасць электронных абалонак атамаў, робячы магчымым існаванне складаных [[хімічны элемент|хімічных элементаў]]. Ён таксама дазваляе існаваць выраджанай матэрыі пад дзеяннем высокіх ціскаў ([[Нейтронная зорка|нейтронных зорак]]). [[Хвалевая функцыя]] сістэмы аднолькавых ферміёнаў антысіметрычная адносна перастаноўкі двух любых ферміёнаў. Квантавая сістэма, якая складаецца з няцотнай колькасці ферміёнаў, сама з'яўляецца ферміёнам (напрыклад, [[Ядро атама|ядро]] ​​з няцотных масавым лікам A; [[атам]] або [[іон]] з няцотнай сумай A і лікам электронаў).


== Гл. таксама ==
== Гл. таксама ==


* [[Базон]]ы маюць целы [[спін]].
* [[Базон]]ы маюць цэлы [[спін]].


{{Часціцы}}


[[Катэгорыя:Ферміёны]]
[[Катэгорыя:Ферміёны]]

Версія ад 20:14, 6 красавіка 2014

Ферміёнчасціца (або квазічасціца) з напалову цэлым значэннем спіна. Сваю назву атрымалі ў гонар фізіка Энрыка Фермі.

Прыклады ферміёнаў: кваркі (яны ўтвараюць пратоны і нейтроны, якія таксама з'яўляюцца ферміёнамі), лептоны (электроны, мюоны, тау-лептоны, нейтрына), дзіркі (квазічасціцы ў паўправадніку).

Ферміёны падпарадкоўваюцца статыстыцы Фермі — Дзірака: у адным квантавым стане можа знаходзіцца не больш за адну часціцу (прынцып Паўлі). Прынцып забароны Паўлі адказны за ўстойлівасць электронных абалонак атамаў, робячы магчымым існаванне складаных хімічных элементаў. Ён таксама дазваляе існаваць выраджанай матэрыі пад дзеяннем высокіх ціскаў (нейтронных зорак). Хвалевая функцыя сістэмы аднолькавых ферміёнаў антысіметрычная адносна перастаноўкі двух любых ферміёнаў. Квантавая сістэма, якая складаецца з няцотнай колькасці ферміёнаў, сама з'яўляецца ферміёнам (напрыклад, ядро ​​з няцотных масавым лікам A; атам або іон з няцотнай сумай A і лікам электронаў).

Гл. таксама