Віктар Васілевіч Шчэрба

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Віктар Васілевіч Шчэрба
Віктар Васілевіч Шчэрба (2015)
Віктар Васілевіч Шчэрба (2015)
Дата нараджэння 15 мая 1949(1949-05-15)
Месца нараджэння
Дата смерці 22 лістапада 2023(2023-11-22) (74 гады)
Грамадзянства
Дзеці Людміла Шчэрба
Род дзейнасці мікрабіёлаг, міколаг
Месца працы
Навуковая ступень кандыдат біялагічных навук (1983)
Альма-матар
Узнагароды
бронзавы медаль ВДНГ

Віктар Васілевіч Шчэрба (15 мая 1949, Хочын Пухавіцкага раёна Мінскай вобласці — 22 лістапада 2023[1]) — беларускі навуковец-мікрабіёлаг, міколаг, хімік. Кандыдат біялагічных навук (1983).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Скончыў Ананіцкую васьмігадовую школу, затым Мар’інагорскі сельскагаспадарчы тэхнікум. Пасля службы ў арміі ў 1968—1970 гадах навучаўся на біялагічным факультэце Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта (1971—1976). Паступіў у аспірантуру, у 1983 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю па спецыяльнасці «Мікрабіялогія», атрымаў вучоную ступень кандыдата біялагічных навук.

У 1976—2012 гадах працаваў у Інстытуце мікрабіялогіі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, вядучы (станам на 2003 год), потым галоўны навуковы супрацоўнік.

Жонка — Валянціна Міхайлаўна Шчэрба, педагагічная работніца, узнагароджана знакам Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь «Выдатнік адукацыі Рэспублікі Беларусь». Дачка — Людміла Шчэрба, паэтка і пісьменніца[1].

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Дысертацыя на саісканне вучонай ступені кандыдата біялагічных навук «Биосинтез маннита мицелиальным грибом Penicillium decumbens БИМ Г-138» (1983).[2]

Удзельнік і дакладчык на шматлікіх міжнародных навуковых канферэнцыях.

Аўтар 85 навуковых прац (станам на 2003 год), артыкулаў у навуковых выданнях «Микология и фитопатология», «Микробиология», «Биохимия» і за мяжой. Суаўтар «Методических рекомендаций по применению липокаротиноидного препарата на основе гриба Laetiporus sulphureus „Липокар“ в промышленном птицеводстве» Інстытута эксперыментальнай ветэрынарыі імя С. М. Вышалескага[3].

Распрацаваў харчовыя дабаўкі на аснове грыбоў шыітаке, кардыцэпс, чага, бярозавы трут і іншых, якія выйшлі ў фармацэўтычную вытворчасць і прадаюцца ў аптэчнай сетцы.

Вынаходнік, аўтар шматлікіх патэнтаў, у т.л.[4][5]:

  • Штамм гриба Cordyceps militaris — продуцент биологически активных веществ, обладающих антиоксидантной и противоопухолевой активностью
  • Способ получения каротиноидсодержащей биомассы, обладающей иммуностимулирующим и антиоксидантным действием
  • Штамм гриба Lentinus edodes БИМ F-305 Д — продуцент полисахаридов, обладающих иммунотропной активностью
  • Штамм гриба Inonotus obliquus БИМ F-350 Д — продуцент меланина, обладающий антимутагенными свойствами
  • Способ получения грибной сорбирующей субстанции
  • Штамм Ganoderma lucidum БИМ F-325 Д — продуцент полисахаридов, обладающий антиоксидантной активностью
  • Способ получения пищевой биомассы гриба
  • Способ получения маннита
  • Способ получения кормового продукта, обогащенного комплексом биологически активных веществ, терликина-2
  • Штамм гриба Stereum hirsutum — источник кормовой биомассы, обогащенной комплексом биологически активных веществ
  • Способ получения кормовой добавки для цыплят-бройлеров.

Прызнанне[правіць | правіць зыходнік]

  • Бронзавы медаль ВДНГ СССР (1987) за поспехі ў развіцці народнай гаспадаркі
  • Лаўрэат прэміі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, Нацыянальнай акадэміі навук Украіны, Акадэміі навук Малдовы за выдатныя навуковыя вынікі, атрыманыя ў навуковых даследаваннях (2008) за цыкл прац «Распрацоўка біятэхналогій культывавання новых для Украіны і Беларусі відаў ядомых і лекавых грыбоў».
  • Атрымальнік персанальнай надбаўкі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь на 2008 год за выдатны ўнёсак у сацыяльна-эканамічнае развіццё Рэспублікі Беларусь, у т. л. распрацоўку новага лячэбна-прафілактычнага прэпарату імунамадулявальнага і антыаксідантнага дзеяння для выкарыстання ў прамысловай вытворчасці.
  • Падзяка Урада Масквы за ўклад у развіццё навукова-тэхнічнага супрацоўніцтва паміж Масквой і Рэспублікай Беларусь.

Зноскі

  1. а б Памёр Віктар Шчэрба. Наша Ніва (23 лістапада 2023). Праверана 3 снежня 2023.
  2. Результаты поиска авторов (руск.). e-catalog.nlb.by. Праверана 3 снежня 2023.
  3. Щерба, Виктор Васильевич (микробиология). unicat.nlb.by. Праверана 3 снежня 2023.
  4. ЩЕРБА ВИКТОР ВАСИЛЬЕВИЧ изобретатель и автор патентов - PatentDB.ru (руск.). patentdb.ru. Праверана 3 снежня 2023.
  5. Щерба Виктор Васильевич — Автор — База патентов Беларуси. bypatents.com. Праверана 3 снежня 2023.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Памяць : Пухавіцкі раён: гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / [укладальнік А. А. Прановіч; рэдкалегія: А. М. Карлюкевіч і інш.]. — Мінск : Беларусь, 2003. — 748 с. — 3000 экз. — ISBN 985-01-0251-9