Герб Парычаў

Герб Парычаў
Дэталі
Заснаванне	29 лістапада 2001
Аўтарскі калектыў
Кіраўнік праекта	М.М. Елінская
Мастак	А.У. Леўчык

Герб Па́рычаў — афіцыйны геральдычны сімвал пасёлка Парычы (Гомельская вобласць).

Герб некалі належаў гораду Казіміру, цяпер неіснуючаму. Дакумент з выявай герба выяўлены С. Я. Рассадзіным у студзені 2001 года, аўтар рэканструкцыі М. М. Ялінская. Герб і сцяг Парычаў зарэгістраваны ў Гербавым матрыкуле Рэспублікі Беларусь 29 лістапада 2001 г. пад № 73.

Апісанне

У чырвоным полі іспанскага шчыта звернуты направа залаты леў у кароне, са срэбнымі зубамі і кіпцюрамі, у правай лапе трымае срэбны меч з залатой рукаяццю, над каронай залатая васьміпрамянёвая зорка.

Гісторыя

Герб гарадскога пасёлка Парычы Светлагорскага раёна быў прапанаваны супрацоўнікамі Камітэта па архівах і справаводству пры Савеце Міністраў Рэспублікі Беларусь. Асновай для герба паслужыў дакумент, які захоўваецца ў фондах Цэнтральнага архіва старажытных актаў у Варшаве. Гэта прывілей 1643 года каралевы польскай і вялікай княгіні літоўскай Цэцыліі Рэнаты гораду Казіміру на магдэбургскае права. Горад названы, відаць, у гонар Жыгімонта Казіміра (народжанага ў 1640 годзе), сына караля Уладзіслава IV Вазы і яго жонкі Цэцыліі Рэнаты.

Дзякуючы знойдзенаму дакументу, які называецца «Przywilej królewej Cecilii Renaty na sałoźenie osady Kazimierz w Starostwie Bobrujskiem», стала магчымым рэканструяваць яшчэ адзін гістарычны гарадскі герб Беларусі, раней не апісаны ні ў адной апублікаванай крыніцы. Дакумент уяўляе сабой ліст тонкага пергаменту з тэкстам у дваццаць пяць радкоў, у якім даецца апісанне герба і размешчана яго выява. Рысунак герба ўяўляе сабой залаты картуш складанай формы, заключаны ў авальную рамку. У цэнтры можна разглядзець круглы шчыт чырвонага колеру з выявай залатога льва ў кароне, з мячом і зоркай.

У цяперашні час на тэрыторыі Беларусі горада Казіміра не існуе. У час вайны паміж Рэччу Паспалітай і Расіяй 1654—1667 гг. гэта паселішча магло аказацца ў раёне баявых дзеянняў і падвергнуцца разбурэнню. У любым выпадку да цяперашняга часу дакументальных крыніц, якія пацвярджалі б існаванне Казіміра як горада, не знойдзена. З дастатковай доляй імавернасці можна дапусціць, што ў Казіміра мог быць такі ж лёс як у некаторых гарадоў, якія некалі развіваліся, але з часам заняпалі, як напрыклад, Малеч (Бярозаўскі раён Брэсцкай вобласці), які да нядаўняга часу меў статус вёскі (цяпер статус павышаны да аграгарадка).

Некаторыя даследчыкі мяркуюць, што адбылася трансфармацыя назвы гэтага паселішча і з нейкага часу ён стаў называцца Казімірава Слабада ці Каралеўская Слабада. Так, у спісе паселішчаў Мінскай губерні за 1870 год у Бабруйскім павеце значыцца вёска Каралеўская Слабада, якая ўваходзіла ў склад аднайменнага маёнтка, які належаў памешчыку Станіславу Прушаноўскаму. У цяперашні час на тэрыторыі Краснаўскага сельсавета Светлагорскага раёна Гомельскай вобласці ёсць два паселішчы з такой назвай — Каралеўская Слабада 1 і Каралеўская Слабада 2, якія налічваюць адпаведна 48 і 141 жыхара (2005). На сёння не высветлена, ці з’яўляецца адно з іх тым местам, якому некалі каралева Цэцылія Рэната даравала права на самакіраванне і герб.

У гісторыі гарадской геральдыкі вядомы прыклады, калі сучасная тэрытарыяльная адзінка, звязаная геаграфічна з колішнім горадам, які меў свой герб, «атрымлівае ў спадчыну» яго адметны знак у якасці свайго афіцыйнага геральдычнага сімвала. У дадзеным выпадку «геральдычным спадчыннікам» Казіміра з’яўляецца пасёлак Парычы.

Літаратура

• Адамушко В. И., Елинская М. М. Гербы и флаги Беларуси. — Минск: Беларусь, 2006. — 254 с.

Спасылкі

• г.п. Парычы – Афіцыйныя геральдычныя сімвалы Рэспублікі Беларусь  (бел.). Праверана 8 кастрычніка 2023.
• Герб поселка Паричи (руск.). Геральдика Беларуси. Праверана 8 кастрычніка 2023.