Ежы Путрамант

Ежы Путрамант
Ежы Путрамант
	польск.: Jerzy Putrament
Асабістыя звесткі
Псеўданімы	Jerzy Pleśkiewicz
Дата нараджэння	14 лістапада 1910[…]
Месца нараджэння	Мінск, Мінскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	23 чэрвеня 1986[…] (75 гадоў)
Месца смерці	Варшава, Варшаўскае сталічнае ваяводства, Польская Народная Рэспубліка;
Пахаванне	Вайсковыя могілкі Павонзкі[d];
Грамадзянства	Расійская імперыя; Польская Рэспубліка; Польская Народная Рэспубліка;
Дзеці	Konstanty Putrament[d]
Альма-матар	Універсітэт Стэфана Баторыя (1934);
Месца працы	Miesięcznik Literacki[d]; Q11761887?;
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	дыпламат, палітык, пісьменнік, паэт, журналіст, публіцыст, рэдактар
Мова твораў	польская
Грамадская дзейнасць
Партыя	ПАРП; Camp of Great Poland[d]; Польская працоўная партыя[d];
Член у	Саюз барацьбітаў за вольнасць і дэмакратыю[d]; Саюз польскіх пісьменнікаў[d]; Młodzież Wszechpolska[d]; Żagary[d]; Union of Polish Patriots[d]; Сусветны савет міру[d]; Polish Chess Federation[d]; Цэнтральны камітэт Польскай абяднанай рабочай партыі[d]; Polish–Soviet Friendship Society[d]; Pan-Slavic Committee[d];
Узнагароды	Polish State Award[d] (22 ліпеня 1964)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ежы (Юры) Путрамант, Путрамент (польск.: Jerzy Putrament; 14 лістапада 1910, Мінск — 23 чэрвеня 1986, Варшава) — польскі пісьменнік і грамадскі дзеяч. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі ПНР (1953, 1955, 1964). Кавалер ордэна «Будаўнік Народнай Польшчы» (1974).

Біяграфічны нарыс[правіць | правіць зыходнік]

З сям'я асадніка, які з 1920-х трымаў фальварак Банева ў ваколіцах Дакудава. Скончыў Дзяржаўную гiмназiю iм. Караля Хадкевiча ў Лідзе (1929, вучыўся з 1925), філалагічны факультэт Універсітэта Стэфана Баторыя (1934). У час 2-й сусветнай вайны (1939—1945) — адзін с арганізатараў Саюза польскіх патрыётаў у СССР і 1-ай арміі Войска Польскага. З 1944 член Польскай рабочай партыі, з 1948 член ПОРП, з 1964 член ЦК ПОРП. Быў паслом ПНР у Швейцарыі (1945—1947) і Францыі (1947—1950). Сакратар Саюза пісьменнікаў ПНР (1960-я).

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Выступае ў друку з 1932 года. Аўтар раманаў «Рэчаіснасць» (Rzeczywistość 1947), «Верасень» (Wrzesień 1951), «Ростані» (Rozstaje 1954), «Ноеў каўчэг» (Arka Noego 1961), «Пасынкі» (Pasierbowie 1963), «Малаверныя» (Małowierni 1967), «Дзік» (Odyniec 1964), «Пушча» (1966), «Болдын» (1969). Выступаў як навеліст (зборнік «Святая куля», Święta kulo 1946, і інш.), публіцыст, пісаў нарысы. Яну належыць кніга ўспамінаў «Паўвека» (Pół wieku т. 1-4, 1961—1970), у т.л. пра Ліду 1930-х і лідскую гімназію. Для творчасці Ежы Путрамента характэрныя вастрыня праблематыкі, драматызм канфліктаў і дынамічнасць падзей, схільнасць да палемічнай завостранасці.

Быў знаёмы з М. Танкам, высока ацаніў яго творчасць, Ч. Мілашам. Першы перакладчык на польскую мову твораў М. Танка^[5].

Творы[правіць | правіць зыходнік]

Паэзія[правіць | правіць зыходнік]

1934 — Wczoraj powrót
1937 — Droga leśna
1944 — Wojna i wiosna
1951 — Wiersze wybrane

Проза[правіць | правіць зыходнік]

1936 — Struktura nowel Prusa
1946 — Święta kulo
1947 — Rzeczywistość
1951 — Wrzesień
1952 — Notatnik chiński
1953 — Od Wołgi do Wisły
1954 — Rozstaje
1955 — Trzy powroty
1956 — Notatki polemiczne
1956 — Dwa łyki Ameryki
1956 — Wakacje
1957 — Wypadek w Krasnymstawie
1957 — Trzynasty z Wesołka
1958 — Strachy w Biesalu
1959 — Kronika obyczajów
1959 — Fiołki w Neapolu
1961 — Arka Noego
1961 — Arkadia
1961 — Chińszczyzna
1961 — Pół wieku, t. I
1961 — Pół wieku, t. II
1963 — Cztery strony świata
1963 — Pasierbowie
1964 — Odyniec
1966 — Puszcza
1967 — Małowierni
1969 — Bołdyn

Беларускія пераклады[правіць | правіць зыходнік]

На беларускую мову творы Путраманта перакладалі М. Танк^[6], У. Дамашэвіч^[6], Я. Міско^[6], С. Суднік, П. Стэфановіч^[6].

Зноскі

↑ ^а ^б Jerzy Putrament // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^а ^б Jerzy Putrament // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ Путрамент Ежи // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ Беларусь 1995.
↑ ^а ^б ^в ^г Путрамент Ежи // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 518. — 737 с.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Сліўкін В. Найстаражытнейшыя пасяленьні Лідчыны // Лідскі летапісац № 6;
Каўка А. Недыпламатычныя нататкі: Польскі дзёньнік беларуса // Дзеяслоў № 24;
Горский И. К. Творческий путь Е. Путрамента // Современная польская литература. — М.: 1953;
Wisłowska М. Putrament, Warsz., 1966.
Путра́мант Ежы // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 608. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Урбановіч У. Ежы Путрамант. 100 год з дня нараджэння
Путрамант Ежы. Паўвеку. Пераклад з польскай Станіслава Судніка
Путрамант Ежы. Паўвеку. Вайна. Пераклад з польскай Станіслава Судніка

[_25275bbc376d887c-1] а ^б Jerzy Putrament // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_c42505e305bb68ae-2] а ^б Jerzy Putrament // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_066a9717b119e592-3] Путрамент Ежи // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_eec1b328edde4070-4] Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[FOOTNOTEБеларусь1995-5] Беларусь 1995.

[БС-6] а ^б ^в ^г Путрамент Ежи // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 518. — 737 с.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]