Зянон Аляксандравіч Ленскі

Зянон Аляксандравіч Ленскі
Зянон Аляксандравіч Ленскі
	;
Дата нараджэння	1864
Месца нараджэння	Сядзіба Ленскіх, Сула, Мінскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	1927
Месца смерці	Варшава, Варшаўскае ваяводства, Польская Рэспубліка;
Месца пахавання	мерк. Сядзіба Ленскіх;
Бацька	Аляксандр Ленскі[d]
Маці	Сабіна з Карказовічаў[d]
Жонка	Ганна з Бжазоўскіх[d]
Род дзейнасці	мастак, калекцыянер мастацтва, грамадскі дзеяч
Вучоба	Віленская гімназія[d];
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Зянон Аляксандравіч Ленскі (1864, маёнтак Сула — 1927, Варшава) — беларускі мастак.

Паходжанне[правіць | правіць зыходнік]

«Партрэт маці мастака», 1890-я^[2]

Зянон Ленскі паходзіць са старажытнага шляхецкага роду герба «Астоя». Дзед Зянона Антоній Ленскі (1797—1873) меў у сваім уладанні некалькі маёнткаў у Мінскай губерні (Хотаў, Сула, Татары, Аннопаль, Стажынкі) і ўзначальваў менскі межавы суд. Магчыма, гэта ягоны партрэт пэндзля Юзафа Пешкі захоўваецца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі — рамантычны вобраз маладога багатага шляхціца, у будучым — бацькі сямі дзяцей^[3].

Бацькамі Зянона былі старэйшы сын Антонія Аляксандр, які нарадзіўся ў 1836 годзе, і яго жонка, дачка прадвадзіцеля дваранства Барысаўскага павета Сабіна Карказовіч.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Аўтапартрэт, 1891

Зянон Ленскі нарадзіўся ў 1864 годзе ў маёнтку Сула каля Койданава, які бацька атрымаў у спадчыну. Быў другім сынам у сям’і, названым у гонар дзядзькі-паўстанца^[3]. Ад 1875 года да 1883 года вучыўся ў Віленскай гімназіі. Потым паехаў вучыцца Горны інстытут у Пецярбург. Адначасова з заняткамі ў інстытуце Ленскі наведваў рысавальныя класы пры Акадэміі мастацтваў. Потым ён кінуў інстытут і стаў займацца толькі мастацтвам^[4]. У акадэміі мастацтваў Ленскі быў вольным слухачом.

У 1889 годзе выехаў у Мюнхен. У 1898 і 1911 гадах прайшлі выстаўкі ў Мінску, у 1898 годзе ў Пецярбургу, у 1900 годзе ў Кракаве, а ў 1901—1902 гадах — у Варшаве. У 1916 годзе ён уваходзіў у надзорчую раду Таварыства аховы помнікаў.

У сваёй вёсцы Татары каля Ракава, якая дасталася Ленскаму ў спадчыну пасля смерці бацькі (Сула адышла старэйшаму брату Міхалу), ён пабудаваў невялікі палац у стылі Людовіка XV паводле праекта вядомага польскага мастака Уладзіслава Чахурскага (руск.) (бел.^[3].

Памёр ад раку ў лістападзе 1927 года. Пахаваны, верагодна, у радавой пахавальні Ленскіх у Суле.

Творы[правіць | правіць зыходнік]

Партрэт Схаластыкі Карказовічавай з роду Уняхоўскіх (2-я пал. 1880-х)
Партрэт княгіні Катажыны Радзівіл (1890)
Мужчынскі партрэт (1891)
Партрэт Зыгмунта Піятровіча (руск.) (бел. (1900)
Партрэт сястры мастака Эльжбеты Ленскай, па мужу Васілеўскай (1903)

Сям’я[правіць | правіць зыходнік]

Ажаніўся з Ганнай з Бжазоўскіх, дачкой Іяхіма Бжазоўскага і яго другой жонкі Уладзіславы Здзяхоўскай. Дзеці^[5]:

Уладзіслаў (1875);
Здзіслаў (1877);
Юзаф (1880);
Станіслаў (1887);
Міхаліна;
Яніна.

Галерэя[правіць | правіць зыходнік]

«Партрэт Эльжбеты Васілеўскай з роду Ленскіх» (сястры мастака), 1903
«Партрэт Схаластыкі Карказовічавай з роду Уняхоўскіх» (бабулі мастака з матчынага боку), 1885-90
«Партрэт княгіні Катажыны Радзівіл», 1890
Аўтапартрэт на кані, 1893

Зноскі

↑ Брант Ёзаф. Партрэт Зянона Ленскага. Канец 1880-х — пачатак 1890-х гг. Быў у антыкварным продажы ў Варшаве ў 1993 годзе.
↑ Захоўваецца ў сядзібе Ленскіх у Суле
↑ ^а ^б ^в Надзея Усава. Вяртанне імя. Зянон Ленскі
↑ Piątkowski H. Ś.p. Zenon Łęski // Kurjer Warszawski. № 331. 2 grudnia. 1927.
↑ Сяргей Дычок. Зянон Ленскі — заснавальнік Гуты // Лідскі Летапісец № 2 (74)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Усава Н. Вяртанне імя: Зянон Ленскі // «Наша Вера» № 3(9), 1999.
Mutermilch H. Obrazy Z. Łęskiego. // Prawda, 1900. № 11. S. 129.

[1] Брант Ёзаф. Партрэт Зянона Ленскага. Канец 1880-х — пачатак 1890-х гг. Быў у антыкварным продажы ў Варшаве ў 1993 годзе.

[2] Захоўваецца ў сядзібе Ленскіх у Суле

[ВІЗ-3] а ^б ^в Надзея Усава. Вяртанне імя. Зянон Ленскі

[4] Piątkowski H. Ś.p. Zenon Łęski // Kurjer Warszawski. № 331. 2 grudnia. 1927.

[Дычок-5] Сяргей Дычок. Зянон Ленскі — заснавальнік Гуты // Лідскі Летапісец № 2 (74)

[2]

[3]

[4]

[5]