Міхась Клімковіч

Міхась Клімковіч
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	Міхаіл Мікалаевіч Клімковіч
Дата нараджэння	8 (20) лістапада 1899
Месца нараджэння	Сялітранка, Барысаўскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	5 лістапада 1954(1954-11-05) (54 гады)
Месца смерці	Мінск, СССР
Пахаванне	Вайсковыя могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  БССР  СССР
Жонка	Марыя Язэпаўна Клімковіч[d]
Дзеці	Святлана Міхайлаўна Клімковіч і Мая Міхайлаўна Клімковіч[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	драматург, літаратуразнавец, перакладчык, пісьменнік, паэт, літаратурны крытык
Мова твораў	беларуская
Грамадская дзейнасць
Партыя	КПСС
Член у	Саюз пісьменнікаў СССР

Міха́сь Клімко́віч (Міхаі́л Мікала́евіч; 8 (20) лістапада 1899, в. Сялітранка, цяпер Барысаўскі раён, Мінская вобласць, Беларусь — 5 лістапада 1954, Мінск) — беларускі паэт, драматург, празаік, крытык, аўтар тэксту гімна БССР — «Мы, беларусы».

Біяграфія

Нарадзіўся ў вёсцы Сялітранка Барысаўскага павета ў сялянскай сям'і. У 1915 г. скончыў Барысаўскае вышэйшае чатырохкласнае вучылішча. Здаў экстэрнам экзамен на званне народнага настаўніка. Настаўнічаў у Барысаўскім павеце (1915—1921). Служыў у Чырвонай Арміі (1921—1923), потым ізноў настаўнічаў. Працаваў на партыйнай і прафсаюзнай рабоце. У 1932—1934 гг. — старшыня аргкамітэта, а ў 1934—1939 — першы старшыня праўлення Саюза пісьменнікаў БССР. У канцы 1936 г. быў абвінавачаны ў сувязях з «трацкістамі і нацдэмамі», таму спрабаваў скончыць жыццё самагубствам (перарэзаў сабе горла).

У 1943—1947 гг. быў галоўным рэдактарам Дзяржаўнага выдавецтва БССР у Маскве, потым у Мінску. Літкансультант Саюза пісьменнікаў БССР (1947—1954).

Член РКП(б) з 1920. Старшыня рэвізійнай камісіі КПБ (1930—1932). У 1932—1937 гг. кандыдат у члены ЦК КП(б)Б. Член ЦВК БССР у 1931—1938 гг.

З жонкай Марыяй Язэпаўнай мелі дачок Маю (1927—2014) і Святлану (1935—2001).

Памёр 5 лістапада 1954 года, пахаваны ў Мінску на Вайсковых могілках.

Творы

Магіла на Вайсковых могілках у Мінску

• Паэма «14 слуцкіх»
• Вершаваныя п'есы: «Кацярына Жарнасек» (ставілася ў Тэатры імя Я. Купалы), «Адплата», «Уся ўлада Саветам»
• Драматычная трылогія «Георгій Скарына» (ставілася ў Тэатры імя Я. Купалы)
• П'еса «Адплата»
• Лібрэта да опер і балетаў: «Князь-возера», «Кастусь Каліноўскі», «Апошні вечар на хутары», аднаактовак «На віленскім шляху», «На скрыжаванні дарог, «Маленькая хмарка»
• Пераклады на беларускую мову твораў рускіх, украінскіх, польскіх, літоўскіх аўтараў і інш.

Друкаваўся з 1926 г.

Аўтар слоў да песні Н. Сакалоўскага «Мы, беларусы» (1944), зацверджанай Дзяржаўным гімнам БССР (1955).

У 1946 г. у дзяржаўным выдавецтва БССР выйшаў зборнік прозы М. Клімковіча «Лясное возера». Апрацаваў зборнік «Беларускія народныя казкі» (1946). У 1947 г. выйшаў зборнік «Драматычныя паэмы». У 1959 г. выдадзены Збор твораў у 2 тамах.

Даследаваў беларускую літаратуру. Аўтар прац «Літаратура Савецкай Беларусі за 15 год» (1934), «Аб жыватворчым уплыве рускай літаратуры на беларускую літаратуру (1953), «Літаратурна-крытычныя артыкулы (1962).

Літаратура

• Клімковіч Міхась //Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 2: Усвея — Яшын; Дадатак / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2003. С. 400
• Міхась Клімковіч // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік; Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. ISBN 5-340-00709-X

Спасылкі

• «Мы, беларусы!» (Частка 1) // «Крупскі веснік», 28 студзеня 2019
• «Мы, беларусы!» (Частка 2) // «Крупскі веснік», 8 лютага 2019
• Максім Клімковіч: Павінен быць іншы гімн // «Новы Час», 22 снежня 2015
• Семейный альбом. Путешествие с Максимом Климковичем // «СБ», 13 кастрычніка 2010