Панямонцы

Вёска Панямонцы Краіна Беларусь Вобласць Гродзенская Раён Лідскі Сельсавет Беліцкі Каардынаты 53°34′17″ пн. ш. 25°12′31″ у. д. Насельніцтва ▼27 чал. (2019) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1561 Аўтамабільны код 4 СААТА 4236804069 Панямонцы на карце Беларусі ±

Панямо́нцы (трансліт.: Paniamoncy, руск.: Понемонцы) — вёска ў Лідскім раёне Гродзенскай вобласці. Уваходзіць у склад Беліцкага сельсавета.

Геаграфія

Вёска размяшчаецца за 42 км на паўднёвы ўсход ад Ліды, на высокім правым беразе Нёмана; на ўсход ад яе ў Нёман упадае Смолач. Рэльеф раўнінны. З паўночнага ўсходу знаходзіцца лес.

Транспартныя сувязі па дарозе Жалудок — Беліца, што праходзіць праз вёску.

Гісторыя

За 0,5 км ад вёскі, на правым беразе Нёмана ёсць селішча XI—XIII ст. і, напэўна, пазнейшага часу. Знойдзена кругавая кераміка, у тым ліку арнаментаваная жалабатымі і зігзагападобнымі лініямі. Выяўлены абломкі чорнага томленага посуду і паліванага посуду, часта сустракаюцца крамянёвыя вырабы.

У 1572 годзе паселішча згадваецца ў складзе маёнтка Збляны М. Ю. Радзівіла ў Лідскім павеце ВКЛ. У XVII ст. Смолач разам з Бабрамі і Пішчоўцамі (30 дымоў) уваходзіла ў склад «нойбургскіх маёнткаў» Радзівілаў, якія трымаў у заставе Ян Дубраўскі, падстолі вендэнскі. Вядома, што ў сваіх «нойбургскіх маёнтках» Радзвілы-пратэстанты падтрымлівалі праваслаўе.

Пасля трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) вёска ў Расійскай імперыі. Была цэнтрам сельскага таварыства Беліцкай воласці Лідскага павета Віленскай губерні.

У Першую сусветную вайну з верасня 1915 да канца 1918 года акупавана германскімі войскамі. Са студзеня 1919 года ў складзе БССР, у красавіку занята польскімі войскамі. З ліпеня да верасня 1920 года кантралявалася Чырвонай Арміяй, затым ізноў польскімі войскамі. З 1921 года ў складзе Польшчы, належала да Беліцкай гміны Лідскага павета Навагрудскага ваяводства.

З 1939 года — у БССР, з 4 снежня ў складзе Баранавіцкай вобласці. З 15 студзеня 1940 года вёска ў Жалудоцкім раёне, з 12 кастрычніка належала да Вангеўскага сельсавета. З канца чэрвеня 1941 года да сярэдзіны ліпеня 1944 года пад нямецка-фашысцкай акупацыяй.

З 20 верасня 1944 года ў Гродзенскай вобласці. У 1949 годзе створаны калгас імя Булганіна. З 1951 года землі ў калгасе «Нёман». З 25 лютага 1961 года вёска ў Пескаўскім сельсавеце. З 17 красавіка 1962 года ў Шчучынскім, 25 снежня — у Лідскім раёне.

Да 2016 года вёска ўваходзіла у склад Пескаўскага сельсавета.

Інфраструктура

Да 2002 года дзейнічала Панямонская базавая школа. Потым будынак школы перададзены на баланс АТ «Хрысціянская садружнасць дарослых і маладых».

Насельніцтва

• 1921 год — 409 жыхароў.
• 1940 год — 430 жыхароў.
• 1960 год — 374 жыхары.
• 1970 год — 242 жыхары.
• 1993 год — 139 жыхароў.
• 1996 год — 134 жыхары.
• 2004 год — 95 жыхароў.
• 2010 год — 63 жыхары.
• 2012 год — 62 жыхары.
• 2015 год — 48 жыхароў.
• 2019 год — 27 жыхароў.

Літаратура

• Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 9: Гродзенская вобласць, кн. 2 / рэдкал.: У. У. Андрыевіч (гал. рэд.) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2016. — 848 с.: іл. — 1 500 экз. — ISBN 978-985-11-0908-7.

Спасылкі

• На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх