Пептыды

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Утварэнне пептыднай сувязі
Прыклад пептыднай молекулы — гармон аксітацын.

Пепты́ды — арганічныя рэчывы, якія маюць астаткі аднолькавых або розных амінакіслот, што злучаюцца пептыднай сувяззю.

Малекула пептыдаў — звычайна лінейны ланцуг з амінагрупай (—NH2) на адным і карбаксільнай групай (—COOH) на другім канцы ланцуга.

Бываюць пептыды з замкнёным ланцугом — цыклапептыды (таксіны, гармоны і антыбіётыкі).

Па колькасці амінакіслотных астаткаў адрозніваюць ды-, тры-, тэтрапептыды і г.д.. а таксама поліпептыды.

Да пептыдаў адносяць шэраг біялагічна актыўных рэчываў: глутатыён, анзерын, карназін, некаторыя гармоны (інсулін, глюкагон, вазапрэсін, аксітацын і інш.).

У жывых клетках пептыды сінтэзуюцца з амінакіслот ці ўтвараюцца пры ферментатыўным расшчапленні бялкоў. Шэраг актыўных пептыдаў і іх аналагі атрыманы штучна шляхам хімічнага сінтэзу.

Дасягненні хіміі пептыдаў спрыялі вырашэнню некаторых праблем біяхіміі і малекулярнай біялогіі (напрыклад, расшыфроўка генетычнага кода).

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]