Перайсці да зместу

Сету (дыялект)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Мова сету
Саманазва seto kiil
Краіны Эстонія, Расія
Рэгіёны Сетумаа
Агульная колькасць носьбітаў 13 000 (2011)
Класіфікацыя
Катэгорыя Мовы Еўразіі

Уральская сям'я

Фіна-ўгорская галіна
Фіна-пермская падгаліна
Фіна-волжская група
Прыбалтыйска-фінская падгрупа
Вырускі дыялект?
Пісьменнасць лацінка
LINGUIST List vro-set
Glottolog seto1244
Нацыянальны сцяг сету

Дыялект сету, сетускі дыялект (альбо мова се́ту, се́туская мова) — адна з паўднёваэстонскіх гаворак альбо дыялект вырускай мовы. Таксама можа лічыцца гаворкай эстонскай мовы альбо самастойнай мовай.

Распаўсюджаная сярод лакальнае фіна-ўгорскай супольнасці сету, якая вельмі блізкая да эстонцаў. Носьбіты мовы пражываюць галоўным чынам у Пячорскім раёне (Пскоўская вобласць, Расія) і на ўсходзе эстонскіх паветаў Пылвамаа і Вырумаа. Гістарычна гэтая тэрыторыя мае назву Сетумаа (у перакладзе з эстонскае «зямля сету»).

Мова імкліва вымірае — з прыкладна 10 200 сету родную мову ўжываюць толькі 5000.

Ніжэй прыведзены артыкул 1 з Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека па-эстонску, паўднёваэстонску, сетуску і беларуску. Звычайна гэты артыкул служыць ацэнкавым крытэрам параўнання блізкасці моў.

  • Па-эстонску: «Kõik inimesed sünnivad vabadena ja võrdsetena oma väärikuselt ja õigustelt. Neile on antud mõistus ja südametunnistus ja nende suhtumist üksteisesse peab kandma vendluse vaim.»
  • Па-паўднёваэстонску (выруску): «Kõik inemiseq sünnüseq avvo ja õiguisi poolõst ütesugumaidsis. Näile om annõt mudsu ja süämetunnistus ja nä piät ütstõõsõga vele muudu läbi käümä.»
  • Сету: «Kõik inemiseq sünnüseq avvo ja õiguisi poolõst ütesugumaidsist. Näile om annõt mudsu ja süämetun'stus ja nä piät ütstõõsõga vele muudu läbi kjauma.»
  • Па-беларуску: «Усе людзі нараджаюцца вольнымі і роўнымі ў сваёй годнасці і правох. Яны надзелены розумам і сумленнем і павінныя ставіцца адзін да аднаго ў духу братэрства.»