Уладзімір Андрэевіч Калеснік
Уладзімір Андрэевіч Калеснік | |
---|---|
Асабістыя звесткі | |
Дата нараджэння | 17 верасня 1922 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 15 снежня 1994 (72 гады) |
Месца смерці | |
Пахаванне |
|
Грамадзянства | |
Альма-матар | |
Месца працы | |
Прафесійная дзейнасць | |
Род дзейнасці | пісьменнік, навуковец, літаратуразнавец, празаік |
Грамадская дзейнасць | |
Партыя | |
Член у | |
Прэміі | |
Узнагароды |
Уладзімір Андрэевіч Калеснік (17 верасня 1922, в. Сіняўская Слабада, Навагрудскі павет, Навагрудскае ваяводства, Польская Рэспубліка — 15 снежня 1994, Брэст) — беларускі літаратуразнавец і крытык. Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны. Заслужаны работнік вышэйшай школы БССР (1979). Кандыдат філалагічных навук, прафесар (1983).
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Нарадзіўся 17 верасня 1922 года ў в. Сіняўская Слабада Навагрудскага павета Навагрудскага ваяводства (цяпер — Карэліцкі раён, Гродзенская вобласць).
Скончыў філалагічны факультэт Мінскага педагагічнага інстытута (1949), аспірантуру пры гэтым інстытуце. З 1952 года — загадчык кафедры літаратуры Бабруйскага настаўніцкага інстытута (1952—1954), затым у Брэсцкім педагагічным інстытуце з 1956 года — загадчык кафедры беларускай мовы і літаратуры. Узначальваў Брэсцкае літаратурнае аб’яднанне. Член Саюза беларускіх пісьменнікаў (з 1960), быў сакратаром яго аддзялення ў Брэсце.
Памёр 15 снежня 1994 года ў Брэсце. Пахаваны на мясцовых могілках Плоска[1].
Творчасць, даследчыцкая дзейнасць
[правіць | правіць зыходнік]Літаратурную дзейнасць пачаў з 1952 як крытык. Выдаў кнігі «Паэзія змагання: Максім Танк і заходнебеларуская літаратура» (1959), «Час і песні» (1962), «Зорны спеў» (1975), «Ветразі Адысея: Уладзімір Жылка і рамантычная традыцыя ў беларускай паэзіі» (1977), «Максім Танк» (1981), «Лёсам пазнанае» (1982), «Тварэнне легенды» (1987), «Янка Брыль» (1990), «Усё чалавечае» (1993). Складальнік зборнікаў паэзіі Заходняй Беларусі «Сцяг і паходні», «Ростані волі». Даследаваў заходнебеларукую літаратуру, адкрываючы яе як грамадскі і эстэтычны феномен у беларускай літаратуры 1920-х гадоў. Аўтар дакументальна-мастацкіх твораў пра В. Таўлая («Аловесць пра Таўлая», 1964—65), заходнебеларускага рэвалюцыянера і публіцыста А. Альшэўскага («Пасланец Праметэя», 1979). Адзін з аўтараў дакументальнай кнігі «Я з вогненнай вёскі…» (1975, з А. Адамовічам і Я. Брылём). Працы Уладзіміра Калесніка вылучаюцца высокай творчай культурай, глыбінёй даследчыцкай думкі, імкненнем да аб’ектыўнасці і шматбаковасці даследавання, уменнем стварыць жывыя творчыя партрэты грамадскіх і літаратурных дзеячаў. Аўтар шматлікіх вучэбных дапаможнікаў і падручнікаў для студэнтаў педінстытутаў і ўніверсітэтаў.
Узнагароды і прэміі
[правіць | правіць зыходнік]- Ордэн Айчыннай вайны I ступені
- Ордэн «Знак Пашаны»
- Ордэн Дружбы народаў
- медалі
- Дзяржаўная прэмія БССР імя Якуба Коласа за ўдзел у напісанні двухтомнай «Гісторыі беларускай дакастрычніцкай літаратуры» і «Гісторыі беларускай савецкай літаратуры»
- Літаратурная прэмія імя І. Мележа (1994).
Зноскі
- ↑ Біяграфічная даведка.(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 7 жніўня 2012. Праверана 21 чэрвеня 2011.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Беларускія пісьменнікі (1917—1990) : Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі. — Мінск : Мастацкая літаратура, 1994. — С. 248—249.
- Тычына М. А. Калеснік Уладзімір Андрэевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7. — С. 462. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7).
- Кале́снік Уладзімір Андрэевіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 357. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
- Литературный энциклопедический словарь. / Под редакцией В. М. Кожевникова, П. А. Николаева. — М.: Советская энциклопедия, 1987. (руск.)
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Уладзімір Калеснік — чалавек Адраджэння // Брэсцкая абласная бібліятэка імя М. Горкага
- Нарадзіліся 17 верасня
- Нарадзіліся ў 1922 годзе
- Нарадзіліся ў Навагрудскім павеце (1921—1940)
- Памерлі 15 снежня
- Памерлі ў 1994 годзе
- Памерлі ў Брэсце
- Пахаваныя на могілках «Плоска»
- Выпускнікі БДПУ імя Максіма Танка
- Выкладчыкі Бабруйскага настаўніцкага інстытута
- Выкладчыкі Брэсцкага дзяржаўнага ўніверсітэта
- Члены КПСС
- Члены Саюза пісьменнікаў СССР
- Члены Саюза беларускіх пісьменнікаў
- Лаўрэаты Дзяржаўнай прэміі БССР імя Якуба Коласа
- Лаўрэаты літаратурнай прэміі імя Івана Мележа
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны I ступені
- Кавалеры ордэна Дружбы народаў
- Кавалеры ордэна «Знак Пашаны»
- Узнагароджаныя медалём Францыска Скарыны
- Заслужаныя работнікі вышэйшай школы БССР
- Асобы
- Пісьменнікі паводле алфавіта
- Нарадзіліся ў Карэліцкім раёне
- Партызаны Вялікай Айчыннай вайны
- Крытыкі СССР
- Крытыкі Беларусі
- Пісьменнікі СССР
- Пісьменнікі Беларусі
- Літаратуразнаўцы СССР
- Літаратуразнаўцы Беларусі
- Кандыдаты філалагічных навук