Міхась Тычына

Міхась Тычына
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	10 лютага 1943(1943-02-10) (77 гадоў)
Месца нараджэння	Ніжня-Сталінск, Алданскі ўлус[d], Якуцкая АССР, РСФСР, СССР
Грамадзянства	БССР  Беларусь
Бацька	Аляксандр Мітрафанавіч Тычына[d]
Жонка	Ала Канстанцінаўна Кабаковіч
Альма-матар	філалагічны факультэт БрДУ імя А. С. Пушкіна[d] (1964)
Месца працы	Беларускі гуманітарны ліцэй імя Якуба Коласа Інстытут мовазнаўства НАНБ
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	літаратуразнавец, пісьменнік, паэт
Мова твораў	беларуская
Грамадская дзейнасць
Член у	Саюз беларускіх пісьменнікаў Беларускі ПЭН-цэнтр

Міхась Аляксандравіч Тычына (10 лютага 1943, пас. Ленінскі, Алданскі раён, Якуція) — беларускі літаратуразнавец, пісьменнік.

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і ссыльнага селяніна. Бацька Аляксандр Мітрафанавіч Тычына, ураджэнец в. Завалочыцы ў 1930 г. быў высланы як кулак у Алданскі раён ЯАССР; маці, Алашкіна Кацярына Сцяпанаўна (руская) як кулачка была выслана тады ж. Брат архітэктара Уладзіміра Тычыны, стрыечны брат беларускага пісьменніка Алеся Адамовіча. У 1947 годзе разам з бацькамі пераехаў на іх радзіму, у вёску Завалочыцы Глускага раёна. Закончыў філалагічны факультэт Брэсцкага педагагічнага інстытута (1964). Кароткі час працаваў настаўнікам на Піншчыне. Служыў у Савецкай Арміі (1964—1965). Закончыў аспірантуру пры Інстытуце літаратуры імя Янкі Купалы АН БССР (1970). Цяпер працуе вядучым навуковым супрацоўнікам Інстытута літаратуры і мовы НАН Беларусі. З 1994 года выкладае літаратуру ў Беларускім гуманітарным ліцэі.

Творчасць

Друкавацца пачаў у 1963 годзе з вершаў (брэсцкая абласная газета «Заря»); як крытык і літаратуразнавец з 1969 (часопіс «Маладосць»). Спецыяліст у галіне літаратуразнаўчай экспертызы. Аўтар шматлікіх асабістых і калектыўных манаграфій, эсэ, нарысаў, аповесцяў, апавяданняў. Пераклаў на беларускую мову шэраг прац і твораў Алеся Адамовіча. Адзін з аўтараў падручнікаў і навучальных дапаможнікаў па беларускай літаратуры для базавай і сярэдняй школы.

Прызнанне

• Доктар філалагічных навук.
• Член Саюза беларускіх пісьменнікаў (з 1976)
• Член Беларускага ПЭН-Цэнтра (з 1989).

Выбраная бібліяграфія

• Дажынкі. Аповесць і апавяданні. Мн., 1979
• Магчымасці рэалізму: Прычыннасць і гістарызм. (з В. Жураўлёвым). Мн., 1982
• Змена квадры: Зборнік літаратурна-крытычных артыкулаў. Мн., 1983
• Вяртанне: Аповесць пра Кузьму Чорнага. Мн., 1984
• Час прозы: Зборнік літаратурна-крытычных артыкулаў. Мн., 1988
• Аляксандр Пушкін і Якуб Колас. Мн., 1999
• Якуб Колас і руская літаратура першай паловы XIX ст.: Дыс….д-ра філал.навук. Мн., 2000
• Карані і крона: Фальклор і літаратура. 2-е, дапрац. выд. Мн., 2002 (1-е выд.: 1991)
• Кузьма Чорны: Эвалюцыя мастацкага мыслення. 2-е, дапрац. выд. Мн., 2004 (1-е выд.: 1973).
• Беларуская літаратура і свет: Папулярныя нарысы (з Л. Баршчэўскім і П. Васючэнкам). Мн., 2006
• Літаратура пераходнага перыяду: Тэарэт. асновы гіст.-літ. працэсу [у суаўтарстве; навуковае рэдагаванне ўсяго тэксту]. Мн., 2007
• Чалавечае вымярэнне ў сучаснай беларускай літаратуры [у суаўтарстве; навуковае рэдагаванне ўсяго тэксту]. Мн., 2010
• Міждысцыплінарныя даследаванні актуальных праблем тэорыі літаратуры [у суаўтарстве; навуковае рэдагаванне ўсяго тэксту]. Мн., 2011
• Вялікія і Малыя Тычыны: легенды і рэальнасць: [зборнік літаратурна-дакументальных матэрыялаў пра беларускі і ўкраінскі род Тычынаў]. Мн., 2011
• Янка Купала і Якуб Колас: учора і сёння. Мн., 2012
• Філасофія літаратуры. Беларускі варыянт. Мн., 2014
• Словы ў часе: Літаратура ад рамантызму да сімвалізму і нашаніўскага адраджэння. (З Л. Баршчэўскім і П. Васючэнкам), 2014
• Народ і вайна. Мн., 2015
• Словы ў часе і прасторы: Літаратура апошняга стагоддзя. (З Л. Баршчэўскім і П. Васючэнкам), 2015.