ФК Монца

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Монца
Выява лагатыпа
Поўная назва Associazione Calcio Monza S.p.A.
Мянушкі Брыанцолі, "Б’янкаросі"
Заснаваны 1 верасня 1912 (111 гадоў таму) (1912-09-01)
Горад
Стадыён Брыантэа
Умяшчальнасць: 15 039
Уладальнік Сільвіё Берлусконі
Прэзідэнт Паала Берлусконі[d]
Галоўны трэнер Раффаэле Паладзіна
Чэмпіянат Серыя A
Сайт acmonza.com (італ.)(англ.)
Форма
Асноўная
форма
Форма
Гасцявая
форма
Форма
Рэзервовая
форма

"Монца" - італьянскі прафесійны футбольны клуб з горада Монца. Выступае ў Серыі A. Заснаваны ў 1912 годзе. Хатнія матчы праводзіць на стадыёне "Брыантэа", разлічаным на 15 039 гледачоў.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

1912—1927. Першыя годы[правіць | правіць зыходнік]

Футбольны клуб «Монца» быў заснаваны 1 верасня 1912 года ў траторыі Cappello Vecchio у выніку аб'яднання двух калектываў з Монцы: Про Італія і Про Монца. Штаб кіраўніцтва клуба першапачаткова размяшчаўся ў адной з кавярань на Рымскім пляцы горада. Форма каманды на пачатку існавання была сіня-белай. Першую гульню калектыў правёў супраць аднаго з міланскіх клубаў, а дэбютнай перамогі футбалісты дамагліся 20 верасня 1912 года, узяўшы верх над «Ювентусам Італія». Напачатку 1913 года клуб заваяваў першы трафей (Кубак Коллі), у фінале перагуляўшы «Саронэ» з лікам 3:2.

У лістападзе 1913 года «Монца» і мясцовы «Ювентус» аб'ядналіся; клуб стаў звацца Associazione Calcio Monza. У сезоне 1913/1914 «Монца» заявілася для ўдзелу ў Трэцюю катэгорыю (італ. Terza Ctaegoria) — трэцюю на той момант па ўзроўні лігу Італіі. 4 студзеня 1914 года каманда правяла першы матч у ёй, саступіўшы на сваім полі «Фанфулле». У наступным сезоне клуб выступаў у лізе «Промацыёнэ» (итал. Promozione) (другі ўзровень) і заняў апошні радок у сваёй групе. Пасля пачатку Першай сусветнай вайны італьянскія каманды пазбавіліся шматлікіх футбалістаў, закліканых на службу, але «Монца» змагла працягнуць трэніравальны працэс, дзякуючы маладым гульцам, застаўшымся ў камандзе.

У перыяд з 1915 па 1918 афіцыйныя турніры з-за баявых дзеянняў не праводзіліся. У 1919 годзе спаборніцтва аднавіліся, і «Монца» прыняла ўдзел у Промацыёнэ 1919/1920. Выйграўшы сваю групу, клуб выйшаў у фінал, дзе, аднак, саступіў «Трэвільезэ» з лікам 1:2. Тым не менш, рашэннем Італьянскай федэрацыі футбола каманда была пераведзена ў вышэйшы дывізіён, які насіў у той час назву Прыма Катэгорыя. У 1919 годзе «Монца» сустракалася са зборнай вайскоўцаў Чэхаславакіі, матч завяршыўся ўнічыю - 1:1.

У дэбютным сезоне ў вышэйшай лізе «Монца» патрапіла ў падгрупу да «Мілана», «Крэманэзэ» і «Про Патрыі». У першым матчы клуб саступіў «Мілану» 1:4, адзіны гол забіў Франчэска Мандэлі. У наступных турах футбалісты таксама не змаглі набраць ачкоў і, адпаведна, занялі апошняе месца ў квартэце. У сезоне 1921/22 «Монца» заняла другі радок у групе. За гэтым рушыла ўслед рэструктурызацыя сістэмы ліг, і клуб быў пераведзены ў Другі дывізіён. У сезоне 1925/26 «Монца» выляцела ў трэцюю лігу, але ўжо праз год вярнулася на ранейшыя пазіцыі.

1927—1953. Змена колераў і выхад в Серыю B[правіць | правіць зыходнік]

У 1930 годзе Федэрацыя футбола змяніла статут Першага дывізіёна, дзе ў той час гуляла «Монца», зрабіўшы яго трэцім па ўзроўні турнірам. У 1935 годузе пасля чарговай рэформы спаборніцтва стала звацца Серыяй C. Перад сезонам 1932/33 «Монца» прадставіла чырвона-белую форму. Гэтыя колеры сталі традыцыйнымі для клуба. У сувязі з гэтым за камандай замацавалася мянушка «б’янкаросі» (італ. biancorossi), што ў перакладзе азначае бела-чырвоныя. У сезоне 1933/1934 клуб заняў першае месца ў табліцы і атрымаў права пабароцца за выйсце ў Серыю B у міні-турніры, але ў ім не дамогся поспеху, заняўшы чацвёртае месца. У сезоне 1939/40 «Монца» выйшла ў чвэрцьфінал Кубка Італіі, дзе саступіла калектыву з Серыі А «Джэноа». Гэта быў першы выпадак у гісторыі, калі каманда з Серыі C дабралася да гэтай стадыі розыгрышу.

З-за Другой сусветнай вайны футбольнае жыццё Італіі спынілася на некалькі гадоў. Пасля аднаўлення спаборніцтваў «Монца» працягнула выступаць у Серыі С. У сезоне 1946/47 «б’янкаросі» занялі трэцяе месца ў міні-турніры за права падвышэння ў класе. Перад сезонам 1950/51 каманда, якая трэніруецца ў той час алімпійскім чэмпіёнам Берліна Анібале Фросі, узмацнілася моцнымі футбалістамі. 4 чэрвеня ў перадапошнім матчы Серыі С супраць «Амегны» «Монца» атрымала перамогу 1:0 дзякуючы рэалізаванаму пенальці Карла Каламбеці і выйшла ў Серыю B.

У першым матчы ў Серыі B «Монца» згуляла ў нічыю з «Сіракузай» (1:1). Каманда насілу пазбегла вылету, толькі ў апошняй гульні сезону забяспечыўшы сабе месца ў лізе на наступны сезон, перамогшы «Піомбіна» з лікам 2:1. Нягледзячы на такі вынік, у наступным сезоне «б’янкаросі» нечакана занялі чацвёрты радок у табліцы, адстаўшы ад другога месца, якое давала права прамога падвышэння ў класе, усяго на тры ачка.

1955—1967. «Монца-Сімменталь»[правіць | правіць зыходнік]

У ліпені 1955 года «Монца» аб'ядналася з клубам Першага дывізіёна (шосты ўзровень) «Сімменталь», якім валодала аднайменная кампанія па вытворчасці харчовых прадуктаў, і змяніла назву на «Монца-Сімменталь». Прэзідэнтам клуба стаў уладальнік кампаніі «Сімменталь» Клаудыё Саду. Аб'яднанне спрыяла больш актыўнай працы на трансферным рынку. Матч «б’янкаросі» супраць «Вероны» 8 кастрычніка 1955 года быў паказаны па італьянскім тэлебачанні — гэта гульня стала першай у Італіі, якую транслявалі па ТБ. У першым сезоне пасля зліцця клуб заняў трэцяе месца ў табліцы. У наступныя гады каманда ці-то дэманстравала добрыя вынікі (чацвёртае і пятае месцы ў 1958 і 1961 адпаведна), ці-то адкрыта правальвалася (16 і 15 радкі ў 1960 і 1964). 14 ліпеня 1964 года кампанія «Сімменталь» абвясціла, што спыняе спансаванне праекта, клубу было вернута назва «Монца».

Нягледзячы на тое, што фінансавыя паказчыкі «Монцы» былі на стабільна добрым узроўні, фундатары не выяўлялі цікавасць да куплі клуба. Саду быў змушаны застацца ў прэзідэнцкім крэсле. У сезоне 1964/65 каманда насілу пазбегла вылету, але ў 1966 усё ж выбыла ў Серыю С. У другім па класе дывізіёне «Монца» гуляла 15 гадоў запар. Тым не менш, ужо праз год «б’янкаросі» змаглі вярнуцца назад.

1969—1980. Барацьба за выхад у Серыю A[правіць | правіць зыходнік]

Праз тры гады пасля вяртання ў Серыю B, у сезоне 1969/70, «Монца» мела добрыя шанцы выйсці ў вышэйшую лігу. Пад кіраўніцтвам трэнера Луіджы Радычэ калектыў знаходзіўся ў верхняй частцы табліцы. У перадапошнім туры каманда для працягу барацьбы за падвышэнне ў класе павінна была абгульваць лідэра «Варэзэ». Матч адбыўся 7 чэрвеня 1970 года, «б’янкаросі» хутка завалодалі перавагай, дзякуючы галу Раберту Карэмі на другой хвіліне, аднак затым прапусцілі два мяча і страцілі шанцы на выйсце ў Серыю А.

У сярэдзіне 1972 года прэзідэнтам клуба стаў Джавані Капелеці, і ў першым жа сезоне пасля яго прыходу «Монца» выбыла ў Серыю C. Больш паспяхова каманда выступала ў паўпрафесійным Кубку, выйграўшы яго ў 1974 і 1975 і саступіўшы ў яго фінале ў 1976. У сезоне 1975/76 «Монца» за пяць тураў да канца чэмпіянату забяспечыла сабе выйсце ў Серыю B. 19 чэрвеня 1976 года «б’янкаросі» заваявалі Англа-італьянскі кубак, абгуляўшы «Уімблдон» з мінімальным лікам. Гол забіў Франчэска Касаграндэ.

У канцы 1970-х «Монца» некалькі разоў была блізкая да таго, каб выйсці ў Серыю А. У сезоне 1976/77 клуб страціў гэтую магчымасць, прайграўшы ў апошнім туры «Мадэне» з лікам 1:2 з-за аўтаголу на 81-й хвіліне. У наступным розыгрышы сітуацыя паўтарылася: «б’янкаросі» страцілі шанцы на выйсце ў перадапошнім матчы. Па выніках сезону 1978/79 «Монца» набрала аднолькавую з «Пескарай» колькасць ачкоў, і ў дадатковым паядынку саступіла супернікам 0:2. Сезон 1979/80 стаў апошнім для Капелеці. «Монца» ў ім за чатыры тура да канца займала трэцяе месца, якое давала права на пераход у Серыю А, але паразы ад «Чэзены» і «Брэшыі» адкінулі «бела-чырвоных» на пяты радок.

1980—1999. Прэзідэнцтва Валянціна Джамбелі[правіць | правіць зыходнік]

Наступным прэзідэнтам «Монцы» стаў Валянціна Джамбелі. У сезоне 1980/81 клуб выбыў з Серыі B у Серыю C1. Характэрна, што ў тым розыгрышы Серыі B удзельнічалі такія клубы як «Лацыё» і «Мілан», бо іх выключылі з Серыі А пасля карупцыйнага скандалу. «Монца» ў чарговы раз змагла маментальна вярнуцца ў другую па статусе лігу, паспяхова правяла сезон 1981/82 і выступала ў ёй аж да вылету з яе ў 1986 годзе.

Падчас розыгрышу Серыі С1 1986/87 у складзе «б’янкаросі» дэбютавалі маладыя Алесандра Кастакурта, Франчэска Антаніёлі і Пьерлуіджы Казірагі, якія пазней сталі гульцамі зборнай Італіі. У сезоне 1987/88 «Монца» заваявала выйсце ў Серыю B, а таксама трэці кубак Італіі Серыі C, перамогшы ў фінале «Палерма» 2:1 па суме двух матчаў. Другая сустрэча фіналу 11 чэрвеня стала апошняй для клуба на Стадыёне Джына Альфонса Садо. Са жніўня 1988 года «Монца» пачала праводзіць гульні на новым «Стадыё Брыантэа». Першы матч на гэтай арэне сабраў больш 10 тысяч гледачоў, у ім «б’янкаросі» у рамках Кубка Італіі адолелі «Рому» — калектыў Серыі А з лікам 2:1. Галы за «Монцу» забілі Кастакурта і Кармела Манкуза.

У сезоне 1988/89 «Монца» пазбегла вылету, дзякуючы розніцы мячоў, але ў наступным годзе клуб саступіў «Месіне» і быў паніжаны ў класе. 13 чэрвеня 1991 года «б’янкаросі» ўзялі рэкордны чацвёрты Кубак Італіі Серыі C, у фінале ім супрацьстаяў «Палерма». У 1992 годзе «Монца» вярнулася ў Серыю B, але праз два сезона зноў выбыла ў Серыю C1.

У сакавіку 1997 года Джамбелі падпісаў дамову з кіраўніцтвам «Мілана», па якой «Монца» станавілася клубам-спадарожнікам «росанэры». Гэта быў першы падобны прэцэдэнт у Італіі. У чэрвені 1997 «б’янкаросі» абгулялі «Карпі» з лікам 3:2 у фінале плэй-оф за падвышэнне ў класе. Трэніраваў каманду Луіджы Радзічэ — настаўнік, які ўжо выводзіў яе ў другую лігу за 30 гадоў да гэтага. Перад пачаткам наступнага сезону шматлікія футбалісты пакінулі «Монцу», а на змену ім прыйшлі чальцы акадэміі «Мілана». Каманда скончыла чэмпіянат унізе табліцы, ледзь пазбегшы вылету.

1999—2018. Гады нестабільнасці[правіць | правіць зыходнік]

У красавіку 1999 года пасля 19 гадоў знаходжання ў пасады Джамбелі зняў з сябе паўнамоцтва прэзідэнта клуба, быўшы раскрытыкаваным заўзятарамі за занадта цеснае супрацоўніцтва з «Міланам» і Адрыяна Галіані асабіста. Пасля сыходу Джамбелі «Монца» спыніла супрацоўніцтва з «расанеры». Пачаўся пяцігадовы перыяд нестабільнасці, на працягу якога ў «Монцы» двойчы змяняўся ўладальнік. У 2001 гаду каманда выбыла ў Серыю C1, а ўжо ў наступным сезоне — у Серыю C2 (чацвёрты ўзровень). 31 снежня 2003 года камуна Монцы спыніла падачу вады і газу на «Стадыё Брыантэа», бо клуб быў не ў стане аплачваць рахункі. З-за гэтага «Монца» змушана правяла некалькі матчаў у суседнім Сеста-Сан-Джавані.

18 сакавіка 2004 года «Монца» была абвешчана банкрутам. 3 чэрвеня таго ж года клуб быў набыты віцэ-прэзідэнтам «Аталанты» Джанам Батцістай Бегніні і пераназваны ў A.C. Monza Brianza 1912. Па выніках розыгрышу Серыі C2 каманда змагла выйсці ў Серыю C1. У наступных двух сезонах «Монца» была блізкая да вяртання ў Серыю B, але абодва разы саступала ў фінале плэй-оф.

13 ліпеня 2009 Бегніні прадаў клуб холдынгу PaSport, які ўзначальваў Кларэнс Зеедорф. Аднак ужо ў 2013 гаду пасля вылету «Монцы» з Серыі C1 уладальнікам клуба стаў Энтані Армстронг Эмеры. Нягледзячы на абяцанні палепшыць фінансавае становішча, новы ўладальнік не змог выканаць абяцанні, і 12 снежня 2014 года Дэніс Бінгэм набыў «Монцу» за сімвалічную суму ў €1. Ад новага прэзідэнта заўзятары адразу ж запатрабавалі зачыніць усе абавязкі перад гульцамі і персаналам.

Пасля чарговага продажу клуба ў сакавіку 2015 года «Монца» змагла пазбегнуць вылета ў лігу ніжэй рангам, перагуляўшы ў плэй-оф «Пардэнонэ». Тым не менш, 27 траўня клуб быў абвешчаны банкрутам. 2 ліпеня Нікола Каломба набыў «Монцу»; калектыў заявілі для ўдзелу ў Серыі D. У сезоне 2015/16 каманда заняла месца ў сярэдзіне табліцы, а ў 2017 годзе пад кіраўніцтвам Марка Дзафароні змагла выйсці ў Серыю C.

2018—н.ч. Эпоха Берлусконі. Выйсце ў Серыю А[правіць | правіць зыходнік]

28 верасня 2018 года кампанія Fininvest, узначаленая былым прэзідэнтам «Мілана» Сільвіа Берлусконі, абвясціла пра набыццё «Монцы». У новую раду дырэктараў увайшоў, апроч іншых, былы генеральны дырэктар «расонеры» Адрыяна Галіані, з якім «чырвона-чорныя» дамагліся каласальных поспехаў. Па адзнацы Forbes, Берлусконі стаў самым багатым уладальнікам клуба ў Італіі і дзявятым сярод уладальнікаў з усяго свету. Яго багацце ацэньвалася ў $7,6 мільярда. Трэнерам клуба стаў Крысціян Брокі.

У першым сезоне каманда заняла пятае месца ў Серыі C і выйшла ў фінал Кубка Італіі Серыі C, дзе саступіла «Вітэрбезэ». 1 ліпеня 2019 года клубу была вернута гістарычная назва (A.C. Monza). Каб выйсці ў Серыю B, каманда папоўнілася дасведчанымі футбалістамі, якія мелі досвед гульні ў Серыі А. У сакавіку 2020 года «б’янкаросі» займалі першы радок турнірнай табліцы, маючы 16-ачковы адрыў ад другога месца. Тады ж Італьянская федэрацыя футбола прыпыніла ўсе спаборніцтвы з-за пандэміі каронавіруса, а 8 чэрвеня футбольныя ўлады фармальна абвясцілі «Монцу» чэмпіёнам. Клуб праз 19 лет атрымаў права выступаць у Серыі B.

Па прагнозах букмекераў «Монца» была фаварытам Серыі B. Першую палову сезону клуб завяршыў на другім радку, а па выніках турніру спусціўся яшчэ на адну пазіцыю ўніз. У паўфінале «б’янкаросі» саступілі «Чытадэлле» па суме двух матчаў (2:3). Брокі быў звольнены, трэнерам калектыва стаў Джавані Стропа. «Монца» ўсталявала антырэкорд краіны - 40 сезонаў у Серыі B без выйсця ў Серыю А.

У апошнім матчы сезону 2021/22 «Монца» прайграла «Перуджы» і страціла магчымасць выйсці ў Серыю А без плэй-оф. У паўфінале плэй-оф за падвышэнне ў класе каманда адолела «Брэшыю». У фінале яна сустракалася з «Пізай». Першы паядынак «Монца» выйграла з лікам 2:1, а ў зваротным матчы мацней былі супернікі (3:2). У дадатковы час футбалісты «б’янкаросі» забілі два гала і атрымалі права выступаць у вышэйшай лізе Італіі. Важную ролю ў поспеху «Монцы» згуляў нападаючы Крысціян Гютк'ер, які праславіўся ў плэй-оф пяццю забітымі мячамі.

13 жніўня 2022 года «Монца» правяла першы матч у Серыі А, саступіўшы ў ім «Тарына» (1:2). Дэбютны гол «бела-чырвоных» у вышэйшым дывізіёне забіў Дані Мота. Клуб няўдала стартаваў і першыя ачкі набраў толькі ў шостым туры, згуляўшы ўнічыю з «Сампдорыяй». З-за няўдалых вынікаў Стропа быў звольнены, а на яго месца прыйшоў Раффаэле Паладзіна. 18 верасня «Монца» ўпершыню выйграла матч у Серыі А. Яе супернікам у ім быў турынскі «Ювентус», сустрэча завяршылася з лікам 1:0. Адзіны гол забіў Гютк'ер.

Стадыён[правіць | правіць зыходнік]

Зараз "Монца" праводзіць свае хатнія матчы на стадыёне "Брыантэа", які ўмяшчае 15 039 гледачоў. Арэна была пабудавана ў 1985 годзе. Размяшчаецца на ўскраіне горада Монца. Другая назва стадыёна - U-Power Stadium. Памеры поля - 105х68 м.[1]

https://goo.gl/maps/gnSh4vBHeEGDdLrg6

Статыстыка выступленняў[правіць | правіць зыходнік]

Сезон Ліга Узровень лігі В Н П Галы Розніца

галоў

Ачкі Месца

ў чэмпіянаце

Трэнер
21/22 Serie B Д2 19 10 9 60:38 22 67 4 Giovanni Stroppa
20/21 Serie B Д2 17 13 8 51:33 18 64 3 Cristian Brocchi
19/20 Serie C - Girone A Д3 18 7 2 53:18 35 86 1 Cristian Brocchi
18/19 Serie C - Girone B Д3 16 12 10 45:35 10 60 5 Cristian Brocchi
17/18 Serie C - Girone A Д3 16 10 10 40:26 14 58 4 Marco Zaffaroni
16/17 Serie D - Girone B Д4 24 8 2 70:17 53 80 1 Marco Zaffaroni
15/16 Serie D - Girone B Д4 12 13 13 52:49 3 49 10 Alessio Del Piano
14/15 Serie C - Girone A Д3 11 12 15 37:38 -1 39 16 Fulvio Pea
11/12 Lega Pro Prima Divisione - Girone A Д3 7 12 15 27:42 -15 33 17 Gianfranco Motta
10/11 Lega Pro Prima Divisione - Girone A Д3 7 11 16 35:50 -15 32 16 Gianfranco Motta
09/10 Lega Pro Prima Divisione - Girone A Д3 9 14 11 37:45 -8 41 10 Roberto Cevoli
08/09 Lega Pro Prima Divisione - Girone A Д3 8 14 12 41:48 -7 38 13 Giuliano Sonzogni
07/08 Serie C1 - Girone A Д3 11 13 10 38:35 3 46 8 Giovanni Pagliari
00/01 Serie B Д2 9 4 25 41:77 -36 31 18 Romano Cazzaniga
99/00 Serie B Д2 9 20 9 45:46 -1 47 15
98/99 Serie B Д2 10 15 13 32:38 -6 45 14 Pierluigi Frosio
93/94 Serie B Д2 5 13 20 27:47 -20 28 20 Nedo Sonetti
80/81 Serie B Д2 4 17 17 24:45 -21 25:51 20 Franco Fontana
58/59 Serie B Д2 14 10 12 41:32 9 38:34 6 Manlio Cipolla
51/52 Serie B Д2 11 14 13 30:43 -13 36:40 15 Annibale Frossi

Склад[правіць | правіць зыходнік]

Станам на люты 2024 года.

Паз. Імя Нар.
2 Італія Аб Джуліа Данаці 1990
4 Італія Аб Арманда Іца 1992
5 Італія Аб Лука Кальдзірола 1991
6 Італія ПА Раберта Гальярдзіні 1994
7 Экватарыяльная Гвінея ПА Хасэ Мачын 1996
8 Кот-д’Івуар ПА Жан-Даніэль Акпа-Акпро 1992
9 Італія Нап Ларэнца Каломба 2002
10 Італія Нап Джанлука Капрары 1993
11 Боснія і Герцагавіна Нап Мілан Джурыч 1990
13 Партугалія Аб Педру Перэйра 1998
16 Італія Бр Мікеле Дзі Грэгорыа 1997
18 Італія Аб Давідэ Бетэла 2000
19 Італія Аб Самуэле Бірындэлі 1999
20 Італія Нап Алесіа Дзербін 1999
21 Аргенціна ПА Валентын Карбоні 2005
Паз. Імя Нар.
22 Іспанія Аб Пабла Мары 1993
23 Італія Бр Алесандра Сарэнціна 2002
27 Італія Нап Даніэль Мальдзіні 2001
28 Італія ПА Андрэа Кальпані 1999
32 Італія ПА Матэа Песіна (капітан) 1997
33 Італія Аб Даніла Д’Амброзіа 1988
38 Францыя ПА Варэн Бандо 2003
44 Італія Аб Андрэа Карбоні 2001
47 Партугалія Нап Дані Мота 1998
66 Італія Бр Стэфана Горы 1996
77 Грэцыя Аб Ёргас Кір’якапулас 1996
79 Сербія ПА Мація Попавіч 2006
80 Італія ПА Самуэле Віньята 2004
84 Італія Нап Патрык Чурыя 1995

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]