Флюарыт

Флюарыт
Крышталі флюарыту (блакітны) і пірыту (залацісты)
Формула	Фтарыд кальцыю CaF2
Сінгонія	Кубічная
Колер	Белы ці бясколерны, фіялетавы, сіні, сіне-зялёны, жоўты, карычнева-жоўты ці чырвоны
Колер рысы	Белая
Бляск	Шкляны
Цвёрдасць	4
Спайнасць	Дасканалая па {111}
Шчыльнасць	3,18 г/см³
Паказчык пераламлення	1,433—1,435

Флюары́т (ад лац.: fluor цячэнне), плавікавы шпат, мінерал, які належыць да фтарыдаў, фтарыд кальцыю CaF₂, можа ўтрымліваць дамешкі рэдказямельных элементаў (з утрыманнем ітрыю — ітрафлюарыт).

Утварае кубічныя крышталі, іх зросткі, зярністыя, валакністыя, масіўныя агрэгаты, зямлістыя масы. Празрысты ў дыяпазоне хваляў 0,125—10 мкм. Колер жоўты, зялёны, фіялетавы, чорны, бясколерны і інш. Малекулярная маса 78,08. Цвёрдасць 4, шчыльнасць ад 2,95 да 3,8 г/см³. Тэмпература плаўлення 1360 °C.

Трапляецца ў магматычных пародах, гідратэрмальных жылах, даламітах, вапняках. Радовішчы флюарыту ёсць у Расіі, ЗША, Украіне, Германіі, Вялікабрытаніі і інш.

Выкарыстанне

Флюарыт выкарыстоўваецца ў металургіі ў якасці крыніцы фтору і яго злучэнняў, у шкляной прамысловасці. Чысты флюарыт выкарыстоўваецца пры вырабе аптычных лінз і прызмаў. Флюарыт, актываваны прымесямі, у т.л. рэдказямельнымі элементамі, выкарыстоўваецца ў лазернай тэхніцы для пераўтварэння інфрачырвонага выпраменьвання ў бачнае святло. Таксама флюарыт выкарыстоўваецца ў якасці фотахромнага матэрыялу, цвёрдых электралітаў з высокай электраправоднасцю і інш.

Літаратура

• Физический энциклопедический словарь / Гл. ред. А. М. Прохоров. Ред. кол. Д. М. Алексеев, А. М. Бонч-Бруевич, А. С. Боровик и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1983. — 982 с. — 100 000 экз.(руск.) 
• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 431—432. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0263-6 (Т. 16).

Спасылкі

• Флюорит // Артыкул на ХиМиК.ру (руск.) 
• Василькова Н. Н. Флюорит (руск.)  — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі