Бадан таўсталісты

	Бадан таўсталісты
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Двухдольныя
Парадак:	Каменяломнікакветныя
Сямейства:	Каменяломнікавыя
Род:	Бадан
Від:	Бадан таўсталісты
Міжнародная навуковая назва
	Bergenia crassifolia (L.) Fritsch, 1889
Сінонімы
	Гл. ў тэксце
ITIS	895036
NCBI	29762
EOL	2886991
GRIN	t:404437
IPNI	790361-1
TPL	kew-2674805

Бада́н таўсталісты^[3]^[4] (Bergenia crassifolia) — від кветкавых раслін роду Бадан (Bergenia) сямейства Каменяломнікавыя (Saxifragales).

Батанічнае апісанне

Шматгадовая травяністая расліна з доўгім наземным паўзучым мясістым карэнішчам. Сцябло прамастойнае, вышынёй да 50 см, голае, ружова-чырвонага колеру. Лісце ў прыкаранёвай разетцы, буйное, скурыстае, простае, суцэльнае, на чаранках. Лісце захоўваецца на зіму, увосень і ранняй вясной мае бэзава-чырвоны колер. Кветкі з пяццю пялёсткамі, белага або чырвонага колеру з адценнямі, па 20—40 у мяцёльчата-шчыткападобных суквеццях. Плод — каробачка.

Распаўсюджанне і экалогія

Расліна распаўсюджана на тэрыторыі Азіі (Сібір, Казахстан, Прымор’е, Кітай, Карэйскі паўвостраў). Мезафіт і мезатроф. Святлолюбівая расліна, аднак добра пераносіць цень. Расце на камяністых россыпах, скалах, у хвойных і драбналістых лясах і на ўзлесках, горных і тундравых лугах, у горнай тундры. Размнажаецца дзяленнем карэнішча, радзей — насеннем.

Гаспадарчае значэнне

Лекавая, дэкаратыўная, дубільная і фарбавальная (мае танін) расліна. Вырошчваецца ў парках і садах. Карэнішча і лісце (пасля апрацоўкі) выкарыстоўваюцца ў ежу.

Сінонімы

Паводле сайта The Plant List:

Bergenia biflora var. hawortiana (Ser.) Engl.
Bergenia bifolia Moench
Bergenia cordifolia (Haw.) Sternb.
Bergenia coreana Nakai
Bergenia crassifolia var. cordifolia (Haw.) Boriss.
Bergenia crassifolia var. sajanensis Stepanov
Bergenia media (Haw.) Engl.
Saxifraga cordifolia Haw.
Saxifraga crassifolia L.
Saxifraga crassifolia var. elliptica Ledeb.
Saxifraga crassifolia var. obovata Ser.
Saxifraga crassifolia var. pauciflora Ser.

Падвід: Bergenia crassifolia var. pacifica (Kom.) Kom. ex Nekr.

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 23. — 160 с. — 2 350 экз.
↑ Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.

Літаратура

Бадан // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 211.
Род 705. Бадан — Bergenia Moench // Флора СССР. В 30-ти томах / Главный редактор акад. В. Л. Комаров; Редактор тома С. В. Юзепчук. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1939. — Т. IX. — С. 137. — 540 + XIX с. — 5 200 экз.
Бадан // Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Гл. ред. Воробьёв Г. И.; Ред. кол.: Анушин Н. А., Атрохин В. Г., Виноградов В. Н. и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1985. — Т. 1. — С. 49. — 563 с. — 100 000 экз. (руск.)

Спасылкі

Бадан толстолистный — Bergenia crassifolia: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

[1] Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.

[2] Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».

[Киселевский-3] Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 23. — 160 с. — 2 350 экз.

[ЭПБ1-4] Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.

[1]

[2]

[3]

[4]

Таксанамія	EOL · GBIF · iNaturalist · IPNI · ITIS TSN · NCBI · POWO · Plantarium · The Plant List · Tropicos · WFO · Гербарый МДУ · Флора Кітая
Нарматыўны кантроль	Microsoft: 2777587059