Зянон Элейскі

Зянон Элейскі
стар.-грэч.: Ζήνων ὁ Ἐλεάτης
Дата нараджэння	каля 490 да н.э.
Месца нараджэння	Элея[d], Старажытная Грэцыя
Дата смерці	каля 425 да н.э.
Месца смерці	Элея[d], Старажытная Грэцыя
Род дзейнасці	філосаф, матэматык, пісьменнік
Навуковая сфера	філасофія
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Зянон Элейскі (стар.-грэч.: Ζήνων ὁ Ἐλεάτης; каля 490 да н.э. — каля 430 да н.э.) — старажытнагрэчаскі філосаф, вучань Парменіда. Нарадзіўся ў Элеі. Знакаміты сваімі апорыямі, якімі ён спрабаваў даказаць немагчымасць руху, прасторы і мноства.

Арыстоцель лічыў яго заснавальнікам дыялектыкі як мастацтва спасціжэння ісціны шляхам спрэчак ці тлумачэння процілеглых думак. Зянон Элейскі развіваў метафізічнае вучэнне Парменіда, лічыў, што быццё адзінае і нерухомае, а небыццё множнае і знаходзіцца ў руху, ісцінная карціна свету спасцігаецца з дапамогай мыслення. Найболшую вядомасць набылі лагічныя аргументы Зянона Элейскага, т.зв. апарыі — «Ахіл», «Дыхатамія», «Страла», «Стадый». Яго разважанні аб прасторы і часе паслужылі імпульсам для далейшага развіцця антычнай матэматыкі, логікі і дыялектыкі.

Працы Зянона Элейскага не захаваліся, дайшлі толькі невялікія вытрымкі з іх, зробленыя старажытнагрэчаскімі мыслярамі. Менавіта Зянону належыць вынаходніцтва шэрагу знакамітых сафізмаў і парадоксаў.

Літаратура

• Адула Т. Зянон Элейскі // БЭ ў 18 т. Т. 7. Мн., 1998.
• Vlastos G.A. A note of Zeno’s arrow // Phronesis.1966.Vol.XI. P.3-18. *Salmon W. Zeno’s paradoxes. New York, 1970
• Chambers, Connor J. Zeno of Elea and Bergson’s Neglected Thesis // Journal of the History of Philosophy — Volume 12, Number 1, January 1974. P. 63-76.
• Vlastos G.A. Plato’s testimony concerning Zeno of Elea //Journal of the History of Ideas (New York), 1975. Vol.XLV. P.136-162.
• Salmon, W. C., Zeno’s Paradoxes, 2nd Edition, Indianapolis: Hackett Publishing Co. Inc. 2001.
• Smirnov A. Do the Fundamentals of Rationality in Different Philosophical Traditions Correspond? A comparative study of Zeno’s paradoxes and teachings of early Kalām // Islam — West Philosophical Dialogue: the papers presented at the World Congress on Mulla Sadra, May, 1999, Tehran. Tehran: Sadra Islamic Philosophy Research Institute, 2004.P.109-120.