Перайсці да зместу

Астрашыцкі Гарадок

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Аграгарадок
Астрашыцкі Гарадок
Краіна
Вобласць
Раён
Сельсавет
Каардынаты
Вышыня цэнтра
223 м[1]
Насельніцтва
  • 2 302 чал. (2010)
Часавы пояс
Тэлефонны код
+375 17
Паштовыя індэксы
223054
Аўтамабільны код
5
Астрашыцкі Гарадок на карце Беларусі ±
Астрашыцкі Гарадок (Беларусь)
Астрашыцкі Гарадок
Астрашыцкі Гарадок (Мінская вобласць)
Астрашыцкі Гарадок

Астрашы́цкі Гарадо́к[2] (трансліт.: Astrašycki Haradok, руск.: Острошицкий Городок) — аграгарадок у Мінскім раёне Мінскай вобласці, на рацэ Усяжа. Адміністрацыйны цэнтр Астрашыцкагарадоцкага сельсавета. Насельніцтва 2390 чал. (1995). Знаходзіцца за 24 км на поўнач ад Мінска, за 15 км ад чыгуначнай станцыі Калодзішчы; на шашы Мінск — Лагойск.

Астрашыцкі Гарадок — даўняе мястэчка гістарычнай Меншчыны.

Тапонім «Астрашы́цкі Гарадо́к»[3] складаецца з дзвюх частак: азначэнне «Астрашыцкі» паказвае на блізкасць да вёскі Астрошыцы, назва «Гарадок» сведчыць пра існаванне тут невялікага замка (горада)[4].

Першы пісьмовы ўспамін пра ГарадокАстрашыцкі» дадалося пазней) датуецца 1567 годам. Паводле інвентара (1650) у мястэчку існавалі драўляны замак, гандлёвая плошча, царква, карчма і крамы; 3 вуліцы (Мінская, Глебкавіцкая і Кавальская), 51 двор. Замак меў абарончыя сцены і 4 кутнія вежы, яго абкружалі сажалкі і штучны роў. Да замка вёў мост, уваход праз браму-вежу «прускага муру» унутры якой былі жылыя, гаспадарчыя і абарончыя памяшканні. Леваруч ад брамы стаяў 1-павярховы драўляны палац, вакол якога высаджваліся зёлкі. Жылыя памяшканні палаца мелі размаляваныя дзверы і столь, печы і каміны з каляровай кафлі. За палацам размяшчаліся варыўня, кухня, пякарня, псярня, лазня, бровар. Праваруч ад брамы стаялі дом «прускага муру» з жылымі пакоямі, каморай, вазоўняй, стайняй і свіран. Перад замкам знаходзіліся стайня, вадзяны млын і тартак.

Палац Тышкевічаў. Н. Орда, XIX ст.
Палац Тышкевічаў, інтэр’ер

Станам на 1734 года у Астрашыцкім Гарадку было 24 двары. Паводле інвентару 1745 года — 30 двароў, драўляны палац, звярынец, фальварак з 2 жылымі будынкамі, пякарняй, стайнямі, аборай, броварам і інш. За сядзібай былі ставы з млынамі і рыбныя сажалкі.

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793) Астрашыцкі Гарадок апынуўся ў складзе Расійскай імперыі, у Мінскім павеце Мінскай губерні. У першай палове XIX стагоддзя за 1 км ад мястэчка збудавалі мураваны 2-павярховы палац, дзе размяшчалася сабраная М. Тышкевічам калекцыя твораў выяўленчага і дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва. Існаваў вялікі парк, у якім быў звярынец. Станам на 1886 год у мястэчку існавалі 2 царквы, капліца, школа, рудня, майстэрня вырабу меднага посуду для бровара, 11 крам, заезны дом, 4 млыны. На 1917 год — 324 двары.

У 1919 годзе Астрашыцкі Гарадок увайшоў у БССР, дзе 20 жніўня 1924 года стаў цэнтрам Астрашыцка-Гарадоцкага раёна (з 1935 года ў Мінскім раёне). Статус паселішча панізілі да вёскі. Станам на 1987 год тут было 1789 двароў, на 1995 год — 938 двароў. У 2000-я гады Астрашыцкі Гарадок атрымаў афіцыйны статус аграгарадка.

  • XIX стагоддзе: 1897 год — 1115 муж.
  • XX стагоддзе: 1917 год — 1564 чал.; 1987 год — 1789 чал.[5]; 1995 год — 2390 чал.

Інфраструктура

[правіць | правіць зыходнік]

У Астрашыцкім Гарадку працуюць сярэдняя школа, дашкольная ўстанова, бальніца, дом культуры.

Турыстычная інфармацыя

[правіць | правіць зыходнік]
Царква Праабражэння Гасподняга
Капліца на могілках

Страчаная спадчына

[правіць | правіць зыходнік]

Вядомыя асобы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. GeoNames — 2005. Праверана 9 ліпеня 2017.
  2. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU)
  3. Дзяржаўны цэнтр картаграфа-геадэзічных матэрыялаў і дадзеных Рэспублікі Беларусь Архівавана 5 сакавіка 2016.
  4. Жучкевич В. А. Краткий топонимический словарь Белоруссии. — Мн.: Изд-во БГУ, 1974. С. 81.
  5. ЭГБ 1993, с. 222.