Аляксандр Беліч

Аляксандр Беліч
Аляксандр Беліч
	Александар Белић
Дата нараджэння	2 жніўня 1876
Месца нараджэння	Бялград, Княства Сербія
Дата смерці	26 лютага 1960[…] (83 гады)
Месца смерці	Бялград, Сацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка Югаславія
Месца пахавання	Новыя могілкі[d];
Грамадзянства	Княства Сербія; Каралеўства Сербія; Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў[d]; Каралеўства Югаславія; СФРЮ;
Род дзейнасці	філолаг, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	Лінгвіст
Месца працы	Бялградскі ўніверсітэт
Навуковая ступень	доктарская ступень[d]
Навуковае званне	дацэнт
Альма-матар	МДУ; Адэскі нацыянальны ўніверсітэт імя І. І. Мечнікава; Лейпцыгскі ўніверсітэт; Бялградскі ўніверсітэт; Першая Бялградская гімназія[d];
Навуковы кіраўнік	Філіп Фёдаравіч Фартунатаў
Член у	Сербская акадэмія навук і мастацтваў[d] (3 (16) лютага 1906); Акадэмія навук СССР[d]; Пецярбургская акадэмія навук; Сербская акадэмія навук і мастацтваў[d] (26 лютага 1960); Славенская акадэмія навук і мастацтваў; Польская акадэмія навук;
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аляксандр Бе́ліч (сербск.: Александар Белић; 14 жніўня 1879, Бялград, Княства Сербія — 26 лютага 1960, Бялград, Сацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка Югаславія) — сербскі мовазнавец. Прэзідэнт Сербскай акадэміі навук і мастацтваў, член-карэспандэнт Пецярбургскай акадэміі навук (1910).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Аляксандр Беліч нарадзіўся 2 жніўня 1876 года ў Бялградзе^[7].

У 1895—1898 гадах вучыўся ў Наварасійскам і Маскоўскім універсітэтах^[8] З 1905 года прафесар Бялградскага ўніверсітэта^[9]. 4 снежня 1910 года быў абраны членам-карэспандэнтам Пецярбургскай акадэміі навук^[10]. У 1913 годзе разам з Любамірам Стаянавічам заснаваў часопіс «Јужнословенски филолог» («Паўднёваславянскі філолаг»), рэдактарам якога Беліч быў з 1913 па 1960 гады^[11].

У 1928 годзе пад заступніцтвам Аляксандра Беліча ў Бялградзе быў заснаваны Камітэт рускай культуры (сербахарв.: Руски културни одбор) і ў 1933 годзе па яго ініцыятыве быў пабудаваны Рускі дом імя імператара Мікалая II, які стаў цэнтрам культурнага, навуковага і рэлігійнага жыцця расійскай эмігранцкай абшчыны ў міжваеннай Югаславіі^[12].

З 1937 па 1960 гады быў прэзідэнтам Сербскай акадэміі навук і мастацтваў^[13]. У 1958 годзе ўзначальваў югаслаўскую дэлегацыю на IV міжнародным з'ездзе славістаў, які праходзіў у Маскве^[5].

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Працы па дыялекталогіі, гісторыі, граматыцы сучаснай сербскай мовы («Гісторыя сербскахарвацкай мовы», т. 1—2, 1950—1951 і інш.). Зрабіў значны ўклад у параўнальную граматыку славянскіх моў («Паходжанне праславянскай дзеяслоўнай сістэмы», 1935, і інш.). У сваіх поглядах на агульнае мовазнаўства далучаўся да младаграматызму, пазней адышоў ад іх і стварыў т.зв. бялградскую школу. Асноўныя лінгвістычныя погляды выклаў у кнізе «Аб прыродзе і развіцці мовы» (т. 1—2, 1941—59)^[9].

Зноскі

↑ ^а ^б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>
↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118959522 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 18 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ Aleksandar Belić // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>
↑ ^а ^б Александр Белич (руск.) (doc). Вестник РАН. Вестник РАН. Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2016. Праверана 9 ліпеня 2012.
↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118959522 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 18 сакавіка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ Белич Александр — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі (3-е выданне)
↑ А. Г. Шешкен. Александр Белич и русский Белград (руск.) (pdf). Славянский вестник. Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2016. Праверана 4 ліпеня 2012.
↑ ^а ^б Беліч Аляксандр. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).
↑ Беліч Аляксандр Іванавіч (руск.)(недаступная спасылка). Інфармацыйная сістэма «Архівы Расійскай акадэміі навук». Архівавана з першакрыніцы 26 лістапада 2020. Праверана 9 ліпеня 2012.
↑ Издања која препоручујемо (серб.)(недаступная спасылка). Српска академија наука и уметности. Архівавана з першакрыніцы 7 кастрычніка 2012. Праверана 9 ліпеня 2012.
↑ Бібліятэка «Рускага Дому» ў Бялградзе на афіцыйным сайце Расійскага цэнтра навукі і культуры «Рускі дом».
↑ Историјат Академије (серб.)(недаступная спасылка). Српска академија наука и уметности. Архівавана з першакрыніцы 7 кастрычніка 2012. Праверана 9 ліпеня 2012.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Беліч Аляксандр. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Аляксандр Беліч
Профіль Беліч Аляксандр Іванавіч на афіцыйным сайце РАН

[_848483534d0d5dad-1] а ^б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[_cc4a0befc767383d-2] The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>

[_3a27752c7472d4ca-3] Deutsche Nationalbibliothek Record #118959522 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 18 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[_7459e4a508cf6f81-4] Aleksandar Belić // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>

[ras-5] а ^б Александр Белич (руск.) (doc). Вестник РАН. Вестник РАН. Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2016. Праверана 9 ліпеня 2012.

[_cd9ab137c8aaf175-6] Deutsche Nationalbibliothek Record #118959522 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 18 сакавіка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[bse-7] Белич Александр — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі (3-е выданне)

[msu-8] А. Г. Шешкен. Александр Белич и русский Белград (руск.) (pdf). Славянский вестник. Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2016. Праверана 4 ліпеня 2012.

[БЭ-9] а ^б Беліч Аляксандр. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).

[10] Беліч Аляксандр Іванавіч (руск.)(недаступная спасылка). Інфармацыйная сістэма «Архівы Расійскай акадэміі навук». Архівавана з першакрыніцы 26 лістапада 2020. Праверана 9 ліпеня 2012.

[11] Издања која препоручујемо (серб.)(недаступная спасылка). Српска академија наука и уметности. Архівавана з першакрыніцы 7 кастрычніка 2012. Праверана 9 ліпеня 2012.

[biblio-12] Бібліятэка «Рускага Дому» ў Бялградзе на афіцыйным сайце Расійскага цэнтра навукі і культуры «Рускі дом».

[13] Историјат Академије (серб.)(недаступная спасылка). Српска академија наука и уметности. Архівавана з першакрыніцы 7 кастрычніка 2012. Праверана 9 ліпеня 2012.

[1]

[2]

[3]

[6]

[5]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]