Арцём Мікітавіч Філіповіч

Арцём Мікітавіч Філіповіч
Дата нараджэння	6 красавіка 1901(1901-04-06)
Месца нараджэння	Еўлічы, Слуцкі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	28 снежня 1961(1961-12-28) (60 гадоў)
Месца смерці	Мінск, БССР, СССР
Месца пахавання	Кальварыйскія могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Род дзейнасці	інфекцыяніст, урач, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	інфекталогія і эпідэміялогія
Месца працы	БДМУ Іжэўская дзяржаўная медыцынская акадэмія[d]
Навуковая ступень	доктар медыцынскіх навук (1951) і доктар навук
Навуковае званне	прафесар член-карэспандэнт Акадэміі медыцынскіх навук СССР[d]
Альма-матар	Дзяржаўны інстытут медыцынскіх ведаў[d] (1926)
Вядомыя вучні	Мікалай Іванавіч Лебедзеў
Узнагароды

Арцём Мікітавіч Філіповіч (6 красавіка 1901 — 28 снежня 1961) — савецкі вучоны-інфекцыяніст, доктар медыцынскіх навук (1951), прафесар (1951), член-карэспандэнт Акадэміі медыцынскіх навук СССР (1960).

Біяграфія

Нарадзіўся ў вёсцы Еўлічы (зараз у Слуцкім раёне Мінскай вобласці Беларусі). У 1917 годзе скончыў Петраградскую ваенна-фельчарскую школу і да 1922 года працаваў фельчарам. У 1926 годзе скончыў Дзяржаўны інстытут медыцынскіх ведаў у Ленінградзе (сучасная Санкт-Пецярбургская дзяржаўная медыцынская акадэмія імя І. І. Мечнікава) і да 1928 года працаваў ўрачом у Барысаве, Мінску і Валагодскай вобласці. У 1928—1930 гг. — ваенны ўрач. З 1930 года ў Беларускім (Мінскім) медыцынскім інстытуце — ардынатар, асістэнт клінікі інфекцыйных хвароб. У 1933 годзе быў арыштаваны і ў 1934 годзе асуджаны на 3 гады як член контррэвалюцыйнай арганізацыі, за шкодніцкую працу ў галіне аховы здароўя. У 1937—1939 гг. займаў пасаду загадчыка аддзяленнем адной з бальніц Мінска. У 1939 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю на тэму «Желчный обмен при некоторых инфекционных заболеваниях». У 1939—19951 гг. у Іжэўску на пасадзе загадчыка кафедрай інфекцыйных хвароб Іжэўскага медыцынскага інстытута. З 1951 года А. М. Філіповіч зноў у Мінску, дзе да 1961 года займаў пасаду загадчыка кафедрай інфекцыйных хвароб Мінскага медыцынскага інстытута. Доктарскую дысертацыю на тэму «Банговская инфекция (бруцеллёз) человека» абараніў у 1951 годзе.

Памёр А. М. Філіповіч 28 снежня 1961 года ў Мінску. Пахаваны на Кальварыйскіх могілках.

Навуковая і грамадская дзейнасць

У кола навуковых інтарэсаў А. М. Філіповіча ўваходзілі праблемы клінікі, дыягностыкі і лячэння вірусных інфекцый. Займаўся пытаннямі вывучэння крыніц лептаспірозаў на тэрыторыі БССР, сезоннага менінгіту, бруцэлёзу, брушнога тыфу, грыпу і іншых хвароб. Разам з Б. Я. Эльбертам зрабіў апісанне безжаўтушных лептаспірозаў, выкліканых лептаспірай грыпаціфоза і лептаспірай Батавія.

Аўтар больш за 60 навуковых прац. Кіраваў падрыхтоўкай 2 доктарскіх і 7 кандыдацкіх дысертацый. Прымаў удзел у падрыхтоўцы і правядзенні рэспубліканскіх навуковых з’ездаў і канферэнцый. З 1951 года ўваходзіў у склад праўлення Рэспубліканскага навуковага таварыства мікрабіёлагаў, эпідэміёлагаў і інфекцыяністаў.

Узнагароды

• Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга,
• ордэн «Знак Пашаны»,
• медалі.

Літаратура

• Філіповіч Арцём Мікітавіч // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — С. 206. — 583 с., іл. — 10 000 экз.
• Республика Беларусь : энциклопедия. [В 7 т.]. Т. 7. — Минск, 2008.
• Белорусская ССР : краткая энциклопедия. В 5 т. Т. 5. — Минск, 1982. (Форма имени: Артем.)

Спасылкі

• Филиппович, Артемий Никитич (доктор медицинских наук; 1901—1961) (руск.) // Нацыянальная бібліятэка Беларусі
• Филиппович Артемий Никитич (24.03(06.04). 1901-28.12.1961) Архівавана 24 верасня 2021. (руск.) // Сайт БДМУ
• Учёные, уроженцы Случчины // Наследие слуцкого края (руск.)
• Філіповіч Арцём Мікітавіч (1901) // Адкрыты спіс
• Філіповіч Арцём Мікітавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»