Звартноц
Кафедральны сабор і цэрквы Эчміядзіна і археалагічны помнік Звартноц* | |
---|---|
Cathedral and Churches of Echmiatsin and the Archaeological Site of Zvartnots** | |
Сусветная спадчына ЮНЕСКА | |
![]() | |
Храм Звартноц | |
Краіна | ![]() |
Тып | Культурная спадчына |
Крытэрыі | ii, iii |
Спасылка | 1011 |
Рэгіён*** | Еўропа і Паўночная Амерыка |
Гісторыя ўключэння | |
Уключэнне | 2000 (24 сесія) |
* Міжнародная канвенцыя «ЮНЕСКА» ** Назва ў афіцыйным англ. спісе *** Рэгіён па класіфікацыі ЮНЕСКА |
Звартноц (арм.: Զվարթնոց, храм Нябесных анёлаў) — храм раннесярэднявечнай армянскай архітэктуры, размешчаны паблізу Ерэвана і Вагаршапата (Эчміядзін).
Паводле армянскага гісторыка Себеоса, храм пабудаваны пры каталікосе Нерсесе III Будаўніку (641/642-661/662 гг.), які планаваў перанесці сваю рэзідэнцыю з Дзвіна ў Вагаршапат. Нерсесу III таксама прыпісваюцца будаўніцтва ў Дзвіне і Хор-Вірапе і падобнай на Звартноц царквы ў яго роднай вёсцы Ішхане ў Тайцы. На цырымоніі асвячэння храма прысутнічаў візантыйскі імператар Канстант II, які пажадаў пабудаваць такі ж храм у Канстанцінопалі. У X ст. храм з-за слабасці вузлоў апор другога яруса абваліўся падчас землетрасення.
Уплыў Звартноц адчуваецца на помніках 2-й паловы VII ст. (храмы ў Аручы, Зараворы, Таліне, Егвардзе; царква Збаўцы і Пастуховая царква ў Ані, X-XI стст.; цэрквы ў манастырах Хцконк і Мармашэн).
У 2000 руіны храма і археалагічная тэрыторыя вакол яго ўключаны ў спіс Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Белэн, 1999. — 608 с.: іл. ISBN 985-11-0279-2
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Звартноц