Махачкала (аэрапорт)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Махачкала
Выява лагатыпа
ІАТА: MCX — ІКАА: URML
Інфармацыя
Краіна
Дата адкрыцця 1927
Эксплуатант Dagestan Airlines[d]
Вышыня НУМ 4 м
Сайт airport-makhachkala.ru (руск.)
Карта
' (Дагестан)
'
'
Узлётна-пасадачныя палосы
Нумар Памеры (м) Пакрыццё
ИВПП 14L/32R 2640х42 асфальтабетон
ГВПП 14R/32L 2645х70 грунт
Статыстыка
Гадавы пасажырапаток 1 290 000
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Міжнародны аэрапорт Махачкала (Уйташ) Імя двойчы Героя Савецкага Саюза Амет-Хана Султана — міжнародны аэрапорт федэральнага значэння горада Махачкалы, сталіцы Дагестан; асноўны аэрапорт Рэспублікі. У перакладзе з кум.: Уйташ — Каменны дом.

Аэрапорт размешчаны на тэрыторыі Карабудахенцкага раёна, за 4,5 км ад горада Каспійска і за 16,2 км ад бліжэйшага мікрараёна Махачкалы.

Аэрапорт Уйташ — першага класа, акрамя грамадзянскай авіяцыі, выкарыстоўваецца авіяцыяй ФСБ РФ і МУС РФ.

У аэрапорце да снежня 2011 года базавалася авіякампанія «Авіялініі Дагестана». Цяпер у аэрапорце базіруецца авіякампанія РусЛайн, якая выконвае рэйсы па многіх напрамках Расіі і замежжа.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Аэрадром утвораны 3 лютага 1927 года як «паветраная станцыя» на трасе Масква — Харкаў — Растоў — Тыфліс. А ў 1932 годзе Урадам Дагестанскай АССР былі пачаты работы па будаўніцтве аэравакзала. Р-2 з’яўляецца першым самалётам які эксплуатаваўся ў аэрапорце.

У 1932 годзе Урадам Дагестанскай АССР былі пачаты работы па будаўніцтве аэравакзала і бензасховішча. Першым самалётам, які эксплуатаваўся ў аэрапорце быў Р-2 . У першыя часы ў аэравакзале мелася ўсяго 5 самалётаў прызначаных для абслугоўвання насельніцтва Дагестана. На працягу 10 гадоў пасля адкрыцця аэравакзала былі адкрыты палёты ў Кіеў, Растоў, Сталінград, Астрахань і Куйбышаў [1] .

У 1954 годзе ў аэрапорце прызямліўся першы пасажырскі самалёт Ан-2, у 1960 годзе — верталёт Мі-4. Гэта было пачаткам шырокага засваення горных трас. Менавіта выкарыстанне самалётаў Ан-2 дазволіла стварыць у Дагестане самую густую ў краіне сетку паветраных ліній. Увесь светлавы дзень, дагестанскія пілоты перавозілі толькі на Ан-2 па 800—1000 пасажыраў.

На цяперашнім месцы, у раёне станцыі «Уйташ» аэрапорт быў адкрыты ў 1958 годзе пасля вынасу са старога месца ў межах горада.

Ужо ў пачатку 60-х гадоў перавозка пасажыраў павялічылася ў 3 разы, аб’ём грузавых перавозак — у 4 разы.

У сучасным выглядзе аэрапорт адкрыты ў канцы 1963 года, пасля рэканструкцыі будынка самага аэрапорта і будаўніцтва гатэля пры ім.

З мая 1971 гады, Махачкала атрымала прамыя авіязносіны з Масквой , Валгаградам, Растовам, Мінеральнымі Водамі, Куйбышавым, Саратавам, Кіевам , Шаўчэнка , Ташкентам , Ашхабадам, Сімферопалем, Сочы, Адэсай, Баку, Краснадарам, Минскам, Данецкам, Харкавам, Пензай і іншымі гарадамі СССР, пачалі эксплуатавацца турбавінтавыя самалёты Ан-24 . А ўжо праз 2 гады сталі выконвацца пасажырскія рэйсы па маршруце Махачкала — Масква на самалётах Ту-134[1].

У 1985—86 гадах цалкам рэканструявана і падоўжана ўзлётна-пасадачная паласа, што дало магчымасць павялічыць аб’ём пасажырскіх перавозак за кошт прыёму, абслугоўвання і выпуску сучасных магістральных самалётаў.

Новы этап у гісторыі развіцця авіяцыі ў рэспубліцы пачаўся ў 1993 годзе, калі ўрад Дагестана прыняў рашэнне закупіць новыя магістральныя самалёты Ту-154. За кароткі перыяд былі асвоены міжнародныя рэйсы ў Стамбул, Джыду, Шарджу, Франкфурт-на-Майне і Гановер.

У перыяд правядзення антытэрарыстычнай аперацыі на Паўночным Каўказе ў 1999 годзе аэрапорт штодня прымаў 70 цяжкагрузных ваенных самалётаў Іл-76 і Ан-22.

Рэканструкцыя[правіць | правіць зыходнік]

Аркі пры выездзе з аэрапорта.

Пасля змены ўладальніка ў 2014 годзе быў прыняты план рэканструкцыі аэрапорта. Рэканструкцыяй заняліся «Мостаатрад-99» і «Эл Бі СкайГлобал» пад кантролем групы «Нафта»[2]. На першым этапе рэканструкцыі ў рэкордныя тэрміны ўзлётна-пасадачная паласа была пашырана да 45 метраў, а яе пакрыццё было мадэрнізавана з выкарыстаннем спецыяльных палімерных дабавак, якія значна павышаюць цягавітасць асфальту. Такую тэхналогію айчынныя кампаніі ўжылі ў Расіі ўпершыню[3].

На рэканструкцыі першага этапу планавалася вылучыць звыш 2 млрд рублёў з федэральнага бюджэту. На другі этап, коштам больш за 3 млрд рублёў, сродкі павінны былі прыйсці з бюджэту Дагестана[2].

Да 2017 года плануецца стварыць аэравакзальны комплекс «Тэрмінал Б-МВЛ». Рэалізацыя праекта разлічана на тры гады[4].

У 2016 годзе пачалося будаўніцтва тэрмінала для міжнародных рэйсаў у аэрапорце Махачкалы[5].

Уласнікі[правіць | правіць зыходнік]

Да 2014 года аэрапорт належаў ААТ «Авіялініі Дагестана». У маі 2012 года кіраўнік Дагестана Магамедсалам Магамедаў паведаміў, што ўлады Рэспублікі маюць намер уключыць ААТ «Авіялініі Дагестана» ў пералік праектаў прыватызацыі. У чэрвені 2014 года аэрапорт быў прададзены на аўкцыёне за 300 мільёнаў рублёў групе «Нафта», падкантрольнай Сулейману Керымаву[6].

У ліпені 2014 года аператарам аэрапорта стала акцыянернае таварыства «Міжнародны аэрапорт „Махачкала“»[7].

Тыпы паветраных суднаў[правіць | правіць зыходнік]

Пасля рэканструкцыі ў 2014 годзе, у аэрапорта з’явілася тэхнічная магчымасць прымаць такія буйныя самалёты, як Airbus A318/319/320/321, Boeing 737, Boeing 757, Sukhoi Superjet 100, Ан-148, Ту-134, Ту-15 204/214, Як-40, Як-42 . А з 3 мая 2017 года дапускаецца да прыёму і выпуску шырокафюзеляжных самалётаў. Так, паветраная гавань Дагестана прызнана прыдатнай для эксплуатацыі паветраных судоў Boeing-767-200, Boeing-767-200ER, Boeing-767-300 і Boeing-767-300ER, а таксама Airbus A-330-200 і іх мадыфікацый. Прымае верталёты ўсіх тыпаў[8]. Класіфікацыйны лік УПП (PCN) 52/R/B/W/T.

Паказчыкі дзейнасці[правіць | правіць зыходнік]

Пасажырапаток:
Год 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
млн. пасажыраў 0,421 0,707 0,869 1,068 1,295 1,501 1,137 2,030
Крыніцы:[9][10][11][12][13]

Перавозчыкі і пункты прызначэння[правіць | правіць зыходнік]

Геаграфія палётаў аэрапорта 2015
Авіякампанія Горад СтрКраінаана Аэрапорт Тып ПС
Flydubai Дубай  ААЭ Міжнародны аэрапорт Дубай Boeing 737
SCAT Актау  Казахстан Міжнародны аэрапорт Актау СР
Азимут Краснадар  Расія Міжнародны аэрапорт Пашкоўскі SSJ-100
Азимут Ростоў-на-Доне  Расія Платаў SSJ-100
ЮТэйр Сочы  Расія Міждародны аэрапорт Сочы
ЮТэйр Мінеральныя Воды  Расія Мінеральныя Воды
Победа Сургут  Расія Сургут Boeing 737—800
ЮТэйр Масква  Расія Унукава Boeing 737—500
Россия Масква  Расія Унукава Boeing 737—800
Победа Масква  Расія Унукава Boeing 737—800
Red Wings Airlines Масква  Расія Дамадзедава Boeing 767, Airbus A320
NordStar Масква  Расія Дамадзедава Boeing 737—800
Нордавиа Масква  Расія Дамадзедава Boeing 737—500
Nordwind Airlines Краснаярск  Расія Міжнародны аэрапорт Краснаярск Boeing 737—500
Победа Санкт-Пецярбург  Расія Пулкава Boeing 737—800
ЮВТ АЭРО Казань  Расія Казань

7 ліпеня 2015 года, Расавіяцыя апублікавала на афіцыйным сайце пераклад ноты Пасольства Турцыі; у ноце гаворыцца аб прызначэнні Турэцкай авіякампаніі «Pegasus Airlines» рэгулярным перавозчыкам на дагаворнай лініі Стамбул — Махачкала — Стамбул [14]. 3 жніўня 2018 года адкрыты авіямаршрут Махачкала — Казань[15]. 10 кастрычніка адкрыты авіярэйс Махачкала — Краснадар[16]. У кастрычніку 2020 адкрыты прамы рэйс у Екацярынбург (авіякампанія Red Wings).

Транспартныя зносіны з Махачкалой[правіць | правіць зыходнік]

Аэрапорт звязаны з Махачкалой аўтобусным маршрутам: гарадскі маршрут 102 курсіруе ў дзённы час ад забаўляльнага цэнтра «Піраміда», размешчанага ў Рэдуктарным пасёлку. У ліпені 2018 года адкрыты маршрут мікрааўтобуса[17].

Каля аэрапорта размешчана стаянка на некалькі дзясяткаў машын і аўтобусаў.

Здарэнні[правіць | правіць зыходнік]

ТУ-154 дагестанскіх авіялініі.
  • 15 студзеня 2009 года на аэрадроме адбылося авіяцыйнае здарэнне — сутыкненне двух самалётаў Іл-76[18].
  • 29 кастрычніка 2023 года натоўп антысемітычна настроеных пагромшчыкаў прарвалася ў аэрапорт, выйшла на ўзлётна-пасадачную паласу і атачыла самалёт, які, як мяркуецца, прыляцеў з Ізраіля. Аэрапорт прайшлося закрыць для ліквідацыі наступстваў пагрому.

Зноскі

  1. ↑ а б История аэропорта. Архівавана з першакрыніцы 21 лютага 2016.
  2. ↑ а б Магомедова, Аида. «Мостоотряд-99» и «Эл Би СкайГлобал» получили право на реконструкцию аэропорта Махачкалы. Кавказский узел (21 чэрвеня 2014). Архівавана з першакрыніцы 14 ліпеня 2014. Праверана 6 ліпеня 2014.
  3. ↑ В столице Дагестана спустя два с лишним месяца вновь открылся аэропорт. После реконструкции он способен принимать самолеты практически всех типов, включая крупные Airbus и Boeing. НТВ (20 снежня 2014). Архівавана з першакрыніцы 16 лютага 2016.
  4. ↑ Аэропорт Махачкалы получил разрешение на строительство аэровокзального комплекса. Архівавана з першакрыніцы 23 лютага 2016.
  5. ↑ В аэропорту Махачкалы начали строить международный терминал. ТАСС. Архівавана з першакрыніцы 8 сакавіка 2016. Праверана 4 сакавіка 2016.
  6. ↑ Аида Магомедова. Группа «Нафта» Сулеймана Керимова приобрела аэропорт Махачкалы(недаступная спасылка). Кавказский узел (9 чэрвеня 2014). Архівавана з першакрыніцы 14 ліпеня 2014. Праверана 16 чэрвеня 2014.
  7. ↑ История Махачкалинского аэропорта. mcx.aero. Архівавана з першакрыніцы 21 лютага 2016.
  8. ↑ Аэропорт Махачкалы возобновит работу с 12 декабря. Архівавана з першакрыніцы 29 лістапада 2014.
  9. ↑ Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2014-2015 гг.. Росавиация. Архівавана з першакрыніцы 17 ліпеня 2016. Праверана 16 студзеня 2018.
  10. ↑ Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2015-2016 гг.. Росавиация. Архівавана з першакрыніцы 21 лютага 2017. Праверана 16 студзеня 2018.
  11. ↑ Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2016-2017 гг.. Росавиация. Архівавана з першакрыніцы 1 лістапада 2020. Праверана 27 кастрычніка 2020.
  12. ↑ Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2018 г.. Росавиация. Архівавана з першакрыніцы 7 мая 2019. Праверана 27 кастрычніка 2020.
  13. ↑ Объёмы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2019 года. Росавиация. Архівавана з першакрыніцы 30 кастрычніка 2020. Праверана 27 кастрычніка 2020.
  14. ↑ Турецкая авиакомпания «Pegasus Airlines» назначена регулярным перевозчиком на договорной линии Стамбул — Махачкала — Стамбул. Архівавана з першакрыніцы 20 снежня 2016. Праверана 16 снежня 2016.
  15. ↑ Между Махачкалой и Казанью открыто открыто прямое авиасообщение. Архівавана з першакрыніцы 14 красавіка 2020. Праверана 20 сакавіка 2019.
  16. ↑ Из Краснодара открыли прямые рейсы в Махачкалу. Архівавана з першакрыніцы 5 мая 2020. Праверана 21 сакавіка 2019.
  17. ↑ В Махачкале запустили автобусный маршрут до аэропорта. Архівавана з першакрыніцы 29 лютага 2020. Праверана 20 сакавіка 2019.
  18. ↑ Ил-76 не разрулил (руск.). Газета.Ru. Архівавана з першакрыніцы 23 мая 2022. Праверана 23 мая 2022.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Махачкала_(аэрапорт)&oldid=4616176"