Спіс прэзідэнтаў Партугаліі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Прэзідэнт Партугаліі
Афіцыйны сцяг Прэзідэнта Партугаліі
Афіцыйны сцяг Прэзідэнта Партугаліі
Пасаду займае
Марселу Рэбелу ды Соза
з 9 сакавіка 2016 года
Узначальвае Партугалію
Першы на пасадзе Жаакін Тэафілу
Фернандэш Брага

Мануэл Жазэ ды Арыяга
Брун да Сілвейра і Пейрэлонгэ

Спіс прэзідэнтаў Партугальскай Рэспублікі пачынаючы з рэвалюцыі 5 кастрычніка 1910 года, пасля якой у краіне быў усталяваны рэспубліканскі лад, уключае 20 глаў дзяржаў.

У гэты спіс уваходзяць не толькі тыя, хто прынёс прысягу ў якасці прэзідэнта Партугаліі, але таксама тыя, хто фактычна выконваў функцыі кіраўніка дзяржавы: Тэафілу Брага — быў прэзідэнтам часовага ўрада пасля рэспубліканскага дзяржаўнага перавароту; Сідоніу Паіш, Жазэ Мендыш Кабесадаш, Мануэл ды Алівейра Гоміш да Кошта — кіраўніка рэвалюцыйных часовых урадаў. Тэафіла Брага быў першым і адзіным прэзідэнтам часовага ўрада, і таму не лічыцца першым прэзідэнтам, хоць ён затым працаваў кіраўніком дзяржавы і быў другім прэзідэнтам Партугаліі пасля адстаўкі Мануэла ды Арыягі.

Цяперашні прэзідэнт Партугаліі — Марселу Рэбелу ды Соза, які перамог на прэзідэнцкіх выбарах 2016 года.

Спіс[правіць | правіць зыходнік]

Няма партыі
Партугальская рэспубліканская партыя
Дэмакратычная партыя
Нацыянальная рэспубліканская партыя
Эвалюцыянісцкая рэспубліканская партыя/Ліберальная рэспубліканская партыя
Нацыянальны саюз/Народнае нацыянальнае дзеянне
Партыя дэмакратычнага абнаўлення
Сацыялістычная партыя
Сацыял-дэмакратычная партыя
# Прэзідэнт Арыгінальнае імя Пачатак паўнамоцтваў Канец паўнамоцтваў Партыя
Часовы ўрад рэспублікі (1910—1911)
- Teofilo Braga.jpg Жаакін Тэафілу
Фернандэш Брага
[заўв. 1][1]
Joaquim Teófilo Fernandes Braga 5 кастрычніка 1910 24 жніўня 1911 Рэспубліканская
Першая рэспубліка (1911—1926)
1 Manuel de Arriaga.jpg Мануэл Жазэ ды Арыяга
Брун да Сілвейра і Пейрэлонгэ
[2]
Manuel José de Arriaga Brum da Silveira 24 жніўня 1911 26 мая 1915 года[А] Рэспубліканская
затым Дэмакратычная
2 Teofilo Braga.jpg Жаакін Тэафілу
Фернандэш Брага
[1]
Joaquim Teófilo Fernandes Braga 29 мая 1915 5 жніўня 1915 Дэмакратычная
3 Bernardino Machado.jpg Бернардыну Луіш
Машаду Гімарайш
[3]
Bernardino Luis Machado Guimarães 6 жніўня 1915 5 снежня 1917 года[П] Дэмакратычная
4 President Paes of Portugal.jpg Сідоніу Бернардыну Кардозу
да Сілва Паіш
[заўв. 2][4]
Sidónio Bernardino da Silva Pais 28 красавіка 1918 14 снежня 1918 года[З] Нацыянальная рэспубліканская
5 Canto e Castro.jpg Жуан ду Канту і Каштру
да Сілва Антуніш
[заўв. 3][5]
João do Canto e Castro Silva Antunes 14 снежня 1918 5 кастрычніка 1919 Нацыянальная рэспубліканская
6 Antonio Jose de Almeida.jpg Антоніу Жазэ ды Алмейда[6] António José de Almeida 5 кастрычніка 1919 5 кастрычніка 1923 Эвалюцыянісцкая рэспубліканская
затым Ліберальная рэспубліканская
7 Marques-oliveira teixeira-gomes-1.jpg Мануэл Тэйшэйра Гоміш[7] Manuel Teixeira Gomes 6 кастрычніка 1923 11 снежня 1925 года[А] Дэмакратычная
8 Bernardino Machado.jpg Бернардыну Луіш
Машаду Гімарайш
[3]
Bernardino Luis Machado Guimarães 11 снежня 1925 31 мая 1926 года[П] Дэмакратычная
Нацыянальная дыктатура (1926—1932)
9 President José Mendes Cabeçadas.jpg Жазэ Мендыш Кабесадаш Жуніяр[заўв. 4][8] José Mendes Cabeçadas Júnior 31 мая 1926 17 чэрвеня 1926 года[П] Ваенны афіцэр
10 Gomes da costa.jpg Мануэл ды Алівейра
Гоміш да Кошта
[заўв. 4][9]
Manuel de Oliveira Gomes da Costa 17 чэрвеня 1926 9 ліпеня 1926 года[П] Ваенны афіцэр
Новая дзяржава (1932—1974)
11 Антоніу Ошкар
Фрагозу Кармона
[заўв. 4][заўв. 5][10]
António Óscar de Fragoso Carmona 9 ліпеня 1926 18 красавіка 1951 года[Н] Ваенны афіцэр
з 1932 года — Нацыянальны саюз
- Antonio Salazar-1.jpg Антоніу ды Алівейра Салазар[заўв. 6] António de Oliveira Salazar 18 красавіка 1951 21 ліпеня 1951 Нацыянальны саюз
12 Франсішку Іжыну
Кравейру Лопіш
[11]
Francisco Higino Craveiro Lopes 21 ліпеня 1951 9 жніўня 1958 Нацыянальны саюз
13 Américo Tomás.png Амерыку ды Дэўш
Рудрыгіш Тамаш
[12]
Américo de Deus Rodrigues Tomás 9 жніўня 1958 25 красавіка 1974 года[П] Нацыянальны саюз
з 1968 года — Народнае нацыянальнае дзеянне
Трэцяя рэспубліка (з 1974 года)
14 Антоніу ды Себашцьян
Рыбейру Спінола
[заўв. 7][13]
António Sebastião Ribeiro de Spinola 25 красавіка 1974 30 верасня 1974 [А] Ваенны афіцэр
15 Франсішку да Кошта Гоміш[14] Francisco Costa Gomes 30 верасня 1974 13 ліпеня 1976 Ваенны афіцэр
16 António Ramalho Eanes.jpg Антоніу душ Сантуш
Рамалью Эаніш
[15]
António dos Santos Ramalho Eanes 14 ліпеня 1976 9 сакавіка 1986 Ваенны афіцэр
затым Партыя дэмакратычнага абнаўлення
17 Mário Soares (2003) portrait.jpg Марыу Алберту Нобрэ
Лопіш Суарыш
[16]
Mário Alberto Nobre Lopes Soares 9 сакавіка 1986 9 сакавіка 1996 Сацыялістычная партыя
18 Jorge Sampaio 3.jpg Жоржы Фернанду
Бранку ды Сампаю
[17]
Jorge Fernando Branco de Sampaio 9 сакавіка 1996 9 сакавіка 2006 Сацыялістычная партыя
19 Cavaco Silva 2007.jpg Анібал Антоніу
Каваку Сілва
[18]
Anibal Cavaco Silva 9 сакавіка 2006 9 сакавіка 2016 Сацыял-дэмакратычная партыя
20 Marcelo Rebelo de Sousa Rio2016.png Марселу Рэбелу ды Соза[19] Anibal Cavaco Silva 9 сакавіка 2016 Сацыял-дэмакратычная партыя
  • Датэрмінова спынілі свае паўнамоцтвы:
[А] Сышоў у адстаўку.
[П] Зрынуты ў выніку ваеннага перавароту.
[З] Забіты.
[Н] Натуральная смерць.

Храналагічная дыяграма[правіць | правіць зыходнік]

Марселу Рэбелу ды СозаАнібал Каваку СілваЖоржы Фернанду Бранку ды СампаюМарыу Алберту Нобрэ Лопіш СуарышАнтоніу душ Сантуш Рамалью ЭанішФрансішку да Кошта ГомішАнтоніу Себашцьян Рыбейру ды СпінолаАмерыку ТомашФрансішку Іжыну Кравейру ЛопішАнтоніу ды Алівейра СалазарАнтоніу Ошкар дэ Фрагозу КармонаМануэл ды Алівейра Гоміш да КоштаЖазэ Мендыш Кабесадаш ЖуніярБернардыну Луіш Машаду ГімарайншМануэл Тэйшэйра ГомішАнтоніу Жазэ ды АлмейдаЖуан ду Канту і КаштруСідоніу Бернардыну Кардозу да Сілва ПаішБернардыну Луіш Машаду ГімарайншТэафілу БрагаМануэл Жазэ ды АрыягаТэафілу Брага

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. Тэафілу Брага быў прэзідэнтам часовага ўрада, дэ-факта кіраўніком урада і кіраўніком дзяржавы з часу рэспубліканскай рэвалюцыі 1910 года да выбараў першага прэзідэнта Партугаліі — Мануэла ды Арыягі.
  2. Пасля ваеннага перавароту Сідоніу Паіш стаў прэзідэнтам рэвалюцыйнай хунты, а пазней прэм'ер-міністрам. Ён адмяніў пасаду прэзідэнта рэспублікі, абвясціўшы сябе кіраўніком дзяржавы на пасадзе прэм'ер-міністра. Быў забіты ў 1918 годзе.
  3. Канту і Каштру быў кіраўніком савета міністраў пасля забойства Сідоніу Паіша з 14 па 16 снежня 1918 года, затым ён стаў часавым прэзідэнтам да выбараў Антоніу Жазэ ды Алмейды.
  4. а б в Мендыш Кабесадаш, Гоміш да Кошта і Фрагозу Кармона былі кіраўнікамі рэвалюцыйных часовых урадаў. Нягледзячы на тое, што іх па пасадзе не называліся «прэзідэнтамі», фактычна яны з'яўляліся кіраўнікамі дзяржавы.
  5. Ошкар Кармона спачатку быў кіраўніком рэвалюцыйнага ўрада пасля ваеннага перавароту, які зрынуў Гоміша да Кошту, з 9 ліпеня па 16 лістапада 1926 года ён дэ-факта з'яўляўся кіраўніком дзяржавы. 16 лістапада 1926 года ён афіцыйна прыняў пасаду прэзідэнта рэспублікі. У 1932 годзе была абвешчана Новая дзяржава, а арганізаваны Антоніу ды Алівейрам Салазарам Нацыянальны саюз стаў адзінай дазволенай партыяй. А. Фрагозу Кармона ўступіў у партыю і быў яе кандыдатам на ўсіх выбарах (дэ-факта фіктыўных) да 1951 года, калі ён памёр.
  6. Антоніу ды Алівейра Салазар часова заняў пасаду прэзідэнта пасля смерці А. Фрагозу Кармоны да выбараў Клавейру Лопіша.
  7. Пасля рэвалюцыі гваздзікоў 25 красавіка 1974 года да 15 мая таго ж года Антоніу ды Спінола як кіраўнік Савета нацыянальнага выратавання быў дэ-факта кіраўніком дзяржавы і ўрада. З 15 мая Адэліну да Палма Карлуш стаў прэм'ер-міністрам, а Спінола афіцыйна стаў прэзідэнтам рэспублікі.

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]

  1. а б Teófilo Braga // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  2. Manuel de Arriaga // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  3. а б Bernardino Machado // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  4. Sidónio Pais // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  5. Canto e Castro // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  6. António José de Almeida // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  7. Teixeira Gomes // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  8. Mendes Cabeçadas // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 18 красавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  9. Gomes da Costa // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 29 ліпеня 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  10. Óscar Carmona // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  11. Craveiro Lopes // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  12. Américo Tomás // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  13. António de Spinola // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  14. Costa Gomes // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 8 лютага 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  15. Ramalho Eanes // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  16. Mário Soares // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  17. Jorge Sampaio // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.
  18. PROF. ANÍBAL CAVACO SILVA // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 10 сакавіка 2016. Праверана 30 ліпеня 2010.
  19. PROF. MARCELO NUNO DUARTE REBELO de SOUSA // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa (парт.)(недаступная спасылка). presidencia.pt. Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2012. Праверана 30 ліпеня 2010.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Jornal de Notícias (January-May 2006). Museu da Presidência da República/Jornal de Notícias. ed. Presidents de Portugal - Fotobiografias (1st ed ed.). Porto. 

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]